نگاهی به فرصت سبز تابستان و آموزش مهارت کارآفرینی به نوجوانان-بخش پایانی
تقویت خلاقیت و رشد اعتماد به‌نفس در دانش‌آموزان با آموزش کارآفرینی
گالیا‌توانگر
درک میزان اهمیت آموزش کارآفرینی به نوجوانان و دانش‌آموزان سخت نیست، کافی است به اطراف خود نگاه کنیم. تعدادی از افراد تحصیل‌کرده فاقد شغل هستند. علاوه‌بر این عمق بحران زمانی است که بدانیم تعداد بسیاری از افراد شاغل از شغل خود راضی نیستند. ازآنجاکه یکی از کارکردهای اصلی مدرسه کمک به پرورش افراد برای ورود آنها به بازار کار است، می‌توان دریافت که سیستم تحصیلی کشور در کنار خانواده‌ها باید به مقوله کارآفرینی توجه دو چندانی داشته باشند.
متأسفانه، لزوم تجربه ابعاد مختلف زندگی مخصوصاً از طرف والدین، جدی گرفته نمی‌شود. نتیجه آنکه بسیاری از ما در حالی از دوران نوجوانی گذر می‌کنیم که بیشتر وقتمان صرف پیشرفت مهارت‌های محدودی می‌شود.
بر کسی پوشیده نیست که بخش بزرگی از زمان دانش‌آموزان صرف حضور در مدرسه و سپس انجام تکالیف می‌شود. از زمان باقی‌مانده هم قطعاً بخشی باید به تفریح اختصاص یابد. در نتیجه اگر حوزه‌ای که مایل به کارآفرینی در آن هستید، در محدوده علایق شما باشد، با یک تیر دو نشان زده‌اید.
تولید دست‌سازه‌های هنری
کمتر کسی است که حداقل یک سازه زیبا در خانه‌اش نداشته باشد. به‌ویژه با وجود شبکه‌های اجتماعی اقبال عمومی به آثار هنری افزایش پیدا کرده است. چه در نقاشی مهارت داشته باشید و چه در ساخت سازه‌های چوبی و یا ساخت زیور‌آلات، فرصت برای شما بسیار است. مهم آن است که در خلق آثار هنری خلاقیت داشته باشید تا از دیگر تولید‌کنندگان متمایز شوید.
میناکاری از آن دسته هنرهایی است که مردم حاضرند کلی پول بابت آن بپردازند. اگر دستی در میناکاری داشته و صاحب‌ذوق و سلیقه هستید، می‌توانید محصولات زیبا و چشم‌نوازی تولید نموده و آنها را با قیمتی باورنکردنی به فروش برسانید. اگر فکر می‌کنید طرفداران میناکاری تنها در داخل ایران زندگی می‌کنند، سخت در اشتباهید. این هنر در سراسر جهان محبوب و پرطرفدار است!
ساخت محصولات چرمی یکی از محبوب‌ترین انواع کار در منزل برای نوجوانان است که هر چه از درآمد شگفت‌انگیزش برایتان بگویم، حق مطلب را ادا نکرده‌ام. شما می‌توانید به ساخت کالاهای چرمی‌ای همچون کیف، کمربند، کفش و.. پرداخته و حتی آنها را بر اساس نیاز مشتریانتان سفارشی‌سازی کنید.
از دیگر ایده‌های فوق‌العاده هنرهای پول‌ساز خانگی برای نوجوانان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ساخت اسباب‌بازی، ساخت جواهرات گران‌بها، گل‌سازی، طراحی دکوراسیون، راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی محصولات هنری و محلی، تدریس آنلاین یا حضوری آشپزی، طراحی موشن‌گرافیک، طراحی لباس، انواع کار اینترنتی در منزل برای نوجوانان و...
میترا خسرو بیگ یک کارشناس فرهنگی و هنری به گزارشگر کیهان درباره کارها و هنرهایی که یک نوجوان می‌تواند در فرصت سبز تابستان یاد گرفته و انجام دهد، می‌گوید: «اگر نوجوانید و به دنبال یک منبع درآمد تاپ برای تجربه استقلال مالی می‌گردید، می‌توانید با انواع کار در منزل درآمدزایی داشته باشید. اگر هنرمند و هنردوست هستید و از پس انجام کارهای هنری برمی‌آیید، هنر هموارترین مسیری است که پیش رو دارید. چرم‌دوزی کنید و با فروش محصولات زیبا و منحصر به فردتان نبض بازار را در دست بگیرید. مجسمه‌سازی کنید و با هنر دستان توانمندتان به درآمد برسید. بزنید در کار طراحی دکوراسیون داخلی و پول روی پول بگذارید. طراحی لباس انجام بدهید و پولدار شوید. خلاصه هر کار هنری‌ای از دستتان برمی‌آید، دریغ نکنید.»
وی در ادامه می‌افزاید: «یکی از پرطرفدارترین انواع کار در منزل برای نوجوانان که درآمدش حرف ندارد، کار اینترنتی است. در دنیای امروز که اینترنت حرف اول و آخر را می‌زند، به‌صورت آنلاین کار کنید.
تایپ یکی از ساده‌ترین و پول‌سازترین پیشنهادهای کار در منزلی است که برایتان سراغ دارم. نویسندگی و مترجمی از آن دسته مشاغلی هستند که شما را به درآمد ایده‌آلتان نزدیک می‌کنند. حتی می‌توانید به برنامه‌نویسی هم به‌عنوان یک شغل پر سود و آینده‌دار فکر کنید.
کار تولید محتوا در منزل هم بسیار پر درآمد است. تازه دردسر و دشواری چندانی هم ندارد. محتوای متنی یا صوتی و تصویری آماده می‌کنید و یا به ضبط پادکست می‌پردازید.
تابستان می‌تواند فرصتی طلایی برای کسب درآمد از مشاغل خانگی باشد. مشاغلی همچون بازاریابی تلفنی، تدریس آنلاین، آموزش آشپزی و...»
عوامل مؤثر در هدایت نوجوانان در مسیر کارآفرینی
در دنیای پویای کسب‌وکارهای امروزی، یکی از گروه‌های سنی که سعی می‌کنند جایی در این مسیر پیدا کنند، نوجوانان هستند. سنین نوجوانی می‌تواند فرصت‌های مناسب بی‌شماری را برای آنها فراهم سازد تا بینش درستی از کسب‌وکار و کارآفرینی به دست بیاورند و بتوانند ایده‌های نوآورانه و خلاقانه ارائه بدهند. نوجوانان نیاز به رهبران و مدیرانی دارند تا آنها را به‌درستی در این مسیر هدایت کنند.
علی صفاری یک مشاور مدرسه برایمان درباره کارآفرینی نوجوانان تبیین می‌کند: «کارآفرینی و راه‌اندازی یک کسب‌وکار در سنین نوجوانی می‌تواند بسیار هیجان‌انگیز باشد. این یک فرصت عالی است تا یک نوجوان بتواند مهارت‌هایی را که نیاز دارد، به دست بیاورد. کارکردن در سن نوجوانی به منزله یک منبع درآمد است که موقعیت‌های یادگیری مفاهیم، موضوعات و مهارت‌های جدید را ایجاد می‌کند. صرف‌نظر از سن نوجوان، پیشنهاد می‌کنیم آنها را در مسیر کارآفرینی و شروع تجارت سودمند در آینده راهنمایی کنید.» این مشاور مدرسه در ادامه می‌افزاید: «والدین، اولین کسانی هستند که نوجوان خود را در مسیر کسب‌وکار و کارآفرینی و رسیدن به ایده‌های نوظهور راهنمایی می‌کنند. گروه بعدی، مربیان و معلمان مدرسه هستند. اگر نوجوانان در جایی مشغول به کار باشند، استادکار آنها نیز می‌تواند آنها را برای پیداکردن بهترین ایده‌های کارآفرینی در آینده راهنمایی کند.»
راهنمای نوجوانان برای موفقیت در کارآفرینی
مهم‌ترین چیز، آماده‌سازی ذهن و توانایی‌ها و مهارت‌های نوجوان برای ورود به مسیر کارآفرینی است.
اولین گام این است که در مورد کسب‌وکاری که می‌خواهید شروع کنید، تصمیم‌گیری کنید. تصمیم‌گیری برای یک نوجوان در مسیر ورود به یک کسب‌وکار می‌تواند بسیار ساده باشد و برای فردی دیگر، کاری سخت و استرس‌آور. موفقیت در کارآفرینی کاملاً به طرز نگاه نوجوانان به کارکردن بستگی دارد. برای عده‌ای، کسب‌وکار، بسیار لذت‌بخش است، و برای برخی دیگر ممکن است خسته‌کننده باشد.
اگر والدین یک نوجوان هستید، ابتدا علایق و توانایی‌های فرزند خود را برای کارکردن بیازمایید. اگر او به کارآفرینی و کسب‌وکار و کسب درآمد علاقه دارد، می‌توانید وارد مرحله بعدی این مسیر شوید. درباره حوزه موردنظر کارآفرینی با او صحبت کنید. از درس‌هایی که آموخته است باید بتواند استفاده کند و ایده‌هایی را خلق نماید که درآمدزا و پرمخاطب باشد. شناسایی استعدادهای نوجوان در این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است.
درباره بازار هدف و مشتریان کسب‌وکار پیشنهادی تحقیق کنید. فرض می‌کنیم نوجوان شما یک ایده کارآفرینی خوب در ذهن پرورانده و ارائه داده است. به‌عنوان والدین باید به او پیشنهاد دهید که درباره بازار هدف محصولی که می‌خواهد تولید کند یا خدمتی که ارائه می‌دهد، به‌خوبی تحقیق کند. بسیار شگفت‌انگیز است که بداند نیاز مشتریان برای خرید محصول یا استفاده از خدمات چگونه است؟ مشکلاتشان را باید شناسایی کند و تشخیص بدهد که آیا ایده کارآفرینی او، سودمند هست یا خیر؟
یک پیشنهاد کاربردی در این مرحله این است که به نوجوان بگویید نمونه‌های اولیه از محصول خود را آماده کند و به مشتریان محدودی ارائه دهد. جمع‌آوری بازخوردها از این محصول یا خدمات معین می‌کند که تا چه اندازه برای یک ایده کارآفرینی بزرگ‌تر، موفق خواهد بود.
به نوجوان خود راهنمایی کنید که راه‌اندازی کسب‌وکار همیشه با ریسک و خطر شکست همراه است؛ اما آنها برای موفق شدن باید آزمون‌وخطا داشته باشند و نظریات خود را آزمایش کنند. در این صورت، بهتر می‌توانند شانس موفقیتشان را افزایش دهند.
مرتضی آذرنوش یک مشاور کسب‌وکار تأکید دارد: «نوشتن طرح تجاری را به نوجوانان یاد بدهید. یکی از آموزش‌های کاربردی که می‌توانید به نوجوان درباره کارآفرینی ارائه بدهید، نوشتن یک طرح تجاری یا بیزینس پلن است. اگر هر نوجوان با داشتن یک ایده کسب‌وکار بتواند طرح مکتوب تنظیم کند و آن را اجرا کند، مسیر رو‌به‌روی خود را بهتر درک می‌کند و می‌تواند مشکلات، موانع و چالش‌ها را بشناسد. درباره سؤالات مهم که باید در طرح کسب‌وکار بنویسید با نوجوانتان صحبت کنید. مهم‌ترین سؤالات عبارت‌اند از: مشتریان کسب‌وکار شما چه کسانی هستند؟ محل شروع کسب‌وکارتان کجاست؟ به چه لوازم و ابزارها و تجهیزاتی نیاز دارید؟ چقدر برای خرید تجهیزات کسب‌وکارتان پول نیاز دارید؟ از کجا لوازم و وسایل مورد نیازتان را می‌خرید؟ نام کسب‌وکارتان چه خواهد بود؟ اهداف کسب‌وکار شما چیست؟ محصولات یا خدمات خود را چقدر می‌خواهید بفروشید؟ چه نوع خدمات پشتیبانی برای مشتریان ارائه می‌دهید؟ درآمد ماهانه و سالانه شما به طور خالص چقدر خواهد بود؟»
حمیده افراشته یک مشاور کودک و نوجوان نیز توصیه دارد: «شما به‌عنوان والدین می‌توانید به نوجوان خود کمک کنید که برنامه‌ریزی‌های لازم را برای ورود به مسیر کارآفرینی یاد بگیرد. به‌ویژه این آموزش‌ها برای نوجوانانی که اهل مدیریت بودجه مالی نبوده‌اند، اهمیت بیشتری دارد. مهارت‌های کاربردی برای تبدیل‌شدن نوجوانان به یک کارآفرین عبارت‌اند از:
نوجوانان باید ریسک‌پذیر باشند و بتوانند در موقعیت‌های مختلف، تصمیم‌گیری کنند.
یک نوجوان با ایده‌های کارآفرینی باید در موضوعات مختلف بتواند چالش ایجاد کند، آن را حل کند و برای رسیدن به اهداف خود، تلاش کند.
نوجوانان باروحیه کارآفرینی، اعتمادبه‌نفس دارند و مثبت‌نگر هستند. این افراد، نسبت به مسائل و موضوعات روز، کنجکاو بوده و سعی می‌کنند ایده‌پردازی داشته باشند.
نوجوانان کارآفرین، روحیه انعطاف‌پذیر دارند و از خطاها و اشتباهات خود درس می‌گیرند.»
این مشاور کودک و نوجوان در تکمیل صحبت‌هایش می‌افزاید: «آموزش کارآفرینی به نوجوانان می‌تواند آنها را برای ورود به کسب‌وکارهای موفق در آینده آماده کند. والدین و مربیان و استادکاران در کنار همدیگر می‌توانند نوجوانان را در این مسیر راهنمایی کنند. نوجوانانی که سعی می‌کنند با ایده‌های خلاقانه، هدف‌های خود را محقق سازند، روحیه کاوشگری دارند، انعطاف‌پذیر هستند، مهارت‌های ارتباطی خود را ارتقا می‌دهند و هر روز در حال یادگیری مطالب جدید هستند. این افراد از رو‌به‌روشدن با چالش‌ها هراسی ندارند و سعی می‌کنند برای هر مشکل، راه‌حل جدیدی ارائه دهند.»