در اخبار و احاديث وارد شده است كه در روز قيامت، گذشته انسان را به او ارائه مى‏‌دهند و انسان‌ها (قطعات) مختلف (عمرشان را) مى‌بينند؛ يک نفر مى‏‌بيند بيشترِ اين قطعات تيره است، ديگرى مى‏‌بيند بيشتر اين قطعات سفيد و برّاق است. يكى ممكن است در تمام اينها چند نقطه سياه ببيند و همه را سفيد ببيند و ديگرى برعكس چند نقطه سفيد ببيند و همه را سياه ببيند. 

آن ساعاتى كه اين زمان را، اين عمر را روشن و نورانى نگه داشته‏‌اى، آن ساعاتى كه پروازى داشته‏‌اى، شورى داشته‏‌اى، عشقى داشته‌اى، دلت به ياد خدايت زنده بوده است، آن ساعات همان ساعات درخشان نورانى است.  آن ساعاتى كه در آن ساعات خدمتى كرده‌اى، كار مفيدى انجام داده‌اى، ساعات نورانى توست.   اما آن ساعاتى كه در آن ساعات غافل بوده‌اى، غرق در شهوات بوده‌اى، برخلاف رضاى خدا قدم برداشته‌اى، آنها دوران تيرگى و تاريكى عمر توست.

* استاد مطهری، آزادی معنوی، ص۴۱