گزارش کیهان از روزهای سیاه بوئینگ
سرویس خارجی-
افزایش قابل‌توجه سوانح هوائی و نقص فنی در هواپیماهای ساخت غول هواپیماسازی آمریکا یعنی «بوئینگ» آن هم تنها ظرف چند روز اخیر، این شرکت را بار دیگر تحت فشارهای جدی قرار داده است. مرگ مشکوک دو پرسنل این شرکت آمریکایی آن هم پس از اعلام وجود این‌گونه نقص‌های فنی نیز بر پیچیدگی ماجرا افزوده است.
شرکت هواپیمایی «بوئینگ» طی چند سال اخیر حوادث متعددی- از سقوط گرفته تا فرودهای اضطراری- پشت‌سر گذاشته است. در سال‌های 2018 و 2019 بر اثر سقوط 2 هواپیمای «بوئینگ ۷۳۷ مکس» دست‌کم 346 تن کشته شدند و به دنبال آن نیز هواپیماهای این شرکت شاهد سوانح متعدد هوائی بوده‌اند. پس از آن، اداره هوانوردی فدرال آمریکا دستور بازرسی بیش از ۱۰۰ هواپیمای «بوئینگ ۷۳۷ مکس» را صادر کرد. این دستور باعث زمینگیر شدن ۱۷۱ فروند از این هواپیماها شد. این نهاد دولتی اخیرا نیز دستور ممیزی خطوط مونتاژ یکی از کارخانه‌های بوئینگ در نزدیکی سیاتل را صادر کرده است؛ جایی که مدل‌های مشابه بوئینگ هواپیمایی آلاسکا را می‌سازد. خبرها حاکی است به دنبال بروز حوادث متعدد در چند سال اخیر برای هواپیماهای بوئینگ، «دیوید کالهون» مدیرعامل این شرکت در پایان سال جاری میلادی از سمت خود کناره‌گیری خواهد کرد. خبرگزاری آسوشیتد‌پرس هم در این‌باره نوشته است: شرکت بوئینگ اعلام کرد «استن دیل»، رئیس و مدیرعامل بخش هواپیماهای تجاری این شرکت نیز، بازنشسته خواهد شد!
حذف مرموز 2 افشاگر
اما آنچه که به مسئله سوانح هوائی بوئینگ رنگ و بوی سیاسی و امنیتی و جنائی می‌دهد، مرگ مرموز 2 افشاگر شرکت بوئینگ طی دو ماه گذشته است. اواسط اردیبهشت، الجزیره اعلام کرد: «جاشوآ دین» کارمند سابق شرکت «اسپیریت ائروسیستمز» که برای بوئینگ قطعه هواپیما تولید می‌کرد، در بحبوحه کشمکش حقوقی با این شرکت، پس از طرح اتهام علیه آن مبنی بر چشم‌پوشی از نقص قطعات تولیدی، به طور ناگهانی فوت کرده است. «دین» شرکت بوئینگ را به عدم رعایت استانداردهای سطح بالا متهم و اعلام کرده بود که این شرکت به تلافی این پرونده‌سازی، او را اخراج کرده است.
خانواده «دین» در شبکه‌های اجتماعی اعلام کردند که او به علت یک «بیماری ناگهانی» درگذشته است! وکیل او نیز مرگ دین را «ضربه‌ای به جامعه هوانوردی و خدمات مسافربری هوایی» توصیف کرد. مادر جاشوآ دین، ماه گذشته در پیامی نوشته بود که فرزندش به نوعی بیماری ویروسی مبتلا شده بود! همزمان، «سیاتل‌تایمز» که برای نخستین‌بار درگذشت او را گزارش کرد، نوشت که «دین» ۴۵ سال داشت و «در کمال صحت و به سبک زندگی سالم شهره بود»! خبر درگذشت «دین» در حالی منتشر شد که کمتر از دو ماه پیش از آن نیز جسد «جان بارنِت» دیگر افشاگر شرکت بوئینگ کشف شده بود و مقامات کارولینای جنوبی این‌بار نیز مرگ وی را طبیعی جلوه داده و مدعی شده بودند که او خود را به ضرب گلوله کشته است!
بنا به گفته پلیس، وی یک روز پیش از آن در یک جلسه استماع در ارتباط با شکایتی که علیه بوئینگ مطرح کرده بود، در مورد مشکلات متعددی که به ادعای خود در کارخانه بوئینگ شناسایی کرده بود، شهادت داده بود. بارنت که 32 سال برای بوئینگ در کارخانه‌های این شرکت کار کرده بود، بارها گفته بود که مدیران بوئینگ به جای بهبود کیفیت، بر کارگران فشار وارد می‌کردند تا نواقص و مشکلات احتمالی را ثبت نکنند(!)
نقص فنی پشت نقص فنی
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از راشاتودی، پس از وقوع سه حادثه برای سه هواپیمای تولید کارخانه بوئینگ طی چند ماه اخیر، فرود اضطراری هواپیمای مسافربری بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷ خطوط هوائی «یونایتد فور» در ژاپن، فشارها و انتقادات علیه این غول هواپیماسازی آمریکایی تشدید شده است. بر اساس این گزارش هواپیمای یونایتد روز جمعه حدود ۴۰ دقیقه پس از برخاستن از باند فرود، به دلیل مشکل فنی، درخواست فرود اضطراری کرد. پرواز شماره UA۱۶۶ از «فوکوکا» به قصد «گوآم»، از ناحیه بال دچار نقص فنی شده بود. پیش‌تر هواپیمای ۷۳۷ خطوط هوائی سنگال در جریان برخاستن از فرودگاه بین‌المللی داکار، با ۷۹ مسافر و خدمه از باند خارج شد که در پی آن ۱۱ مسافر به شدت آسیب دیدند. همچنین چهارشنبه هفته گذشته نیز یکی از چرخ‌های جلوی یک فروند بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷
خطوط هوائی «کورندون» در فرودگاه «قاضی پاشا» در جنوب ترکیه ترکید. ۱۹۰ مسافر این پرواز بدون آسیب از هواپیما تخلیه شدند. همان روز، یک فروند بوئینگ ۷۶۷ در فرودگاه اسلامبول مجبور به فرود اضطراری شد. در این حادثه، هواپیمای متعلق به شرکت خدمات پستی آمریکا(فدکس) از مقصد پاریس، پس از باز نشدن چرخ‌های جلو، با دماغه در فرودگاه اسلامبول فرود آمد!
بر اساس این گزارش مجموعه این حوادث ظرف تنها یک هفته برای محصولات بوئینگ رخ داده و این در حالی است که پیش‌تر سازمان هوانوردی فدرال آمریکا از آغاز تحقیقات درباره یکی از زیرمجموعه‌های بوئینگ خبر داده بود. به گفته این نهاد، کارکنان زیرمجموعه بوئینگ در کارولینای جنوبی احتمالا در خط تولید ۷۸۷ «دریم‌لاینر»، از بازرسی‌های الزامی چشم‌پوشی و اسناد را دستکاری و جعل کرده‌اند.
علت، تحریم روسیه
گمانه‌زنی‌های متعددی درباره علت بروز این حوادث در رسانه‌ها مطرح است. یک روزنامه آمریکایی در این زمینه نوشته است که کارخانه هواپیماسازی بوئینگ، به‌دلیل فقدان یک قطعه اصلی که روسیه آن را تامین می‌کند، قادر به تولید یکی از محصولات مهم خود نیست! روزنامه وال‌استریت‌ژورنال نوشته است که شرکت هواپیماسازی بوئینگ به دلیل فقدان یکی از قطعات اصلی هواپیمای پهن‌پیکر «۷۸۷ دریم‌لاینر» که با همکاری مشترک یک شرکت آمریکا و یک شرکت روسی ساخته می‌شود، قادر به تولید این مدل هواپیما نیست و به دردسر افتاده است. وال‌استریت‌ژورنال نوشته است: مبدل حرارتی که در سیستم کنترل محیطی هواپیما استفاده شده و دمای قطعات الکترونیکی آن را تنظیم می‌کند، پیش‌تر با همکاری مشترک شرکت آمریکایی «کالینز اروسپیس» و شرکت «اچ‌اس- نائوکا» مستقر در مسکو ساخته می‌شود.
با این حال، این همکاری مشترک مارس ۲۰۲۲ (اسفند1400) و اندکی پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، به عنوان بخشی از تحریم‌های آمریکا علیه روسیه، متوقف و خط تولید قطعات تنظیم دما به کارخانه جدید «کالینز اروسپیس» واقع در آمریکا و انگلیس منتقل شد. آنها در ابتدا موفق به تامین تقاضای بوئینگ بودند اما حالا با کمبود این قطعه روبه‌رو شده‌اند زیرا بوئینگ تصمیم به افزایش تولید «دریم‌لاینر» گرفته است.
تولید ماهانه بوئینگ ۷۳۷ مکس نیز به دلیل مشکلات این شرکت در رفع نواقص فنی(جدا شدن دریچه روی بال یک فروند هواپیمای خطوط هوائی آلاسکا در ماه ژانویه) تک‌رقمی شده است. این مدل سابقه طولانی در حادثه‌آفرینی دارد به طوری‌که حوادث رخ‌داده برای این مدل ناشی از نقص فنی، در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به مرگ بیش از ۳۴۰ نفر منجر شد.