تکریم و پاسداشت مقام شامخ معلم-بخش دوم
نوری که هرگز از تارک تعلیم و تربیت خاموش نمی‌شود
معلم می‌تواند توانایی‌های بالقوه و استعدادهای دانش‌آموز را همچون استخراج طلا و نقره از معدن، کشف و بالفعل کند؛ بنابراین معلم باید در کنار علم‌آموزی، انگیزه، همت، اعتمادبه‌نفس و شوق به درس و کار هم به دانش‌آموز بدهد تا ظرفیت‌های درونی او شکوفا شود.
نگاه ملی یعنی دانش‌آموز بداند که تحصیل و کلاس درس قطعه‌ای از حرکت عمومیِ پیشرفت و جزئی از ماشین عظیم پیش‌برنده کشور و نظام است، بنابراین لازم است دانش‌آموزان را با افتخارات ملی، داشته‌های کشور، پیروزی‌های ناشی از راه‌های درست، آشنا و همچنین از خطرها و دشمنی‌ها آگاه کنید. امید تضمین‌کننده آینده کشور است و اگر کسی امید را در دل و جان جوان و نوجوان برانگیزد در واقع به ساخت آینده کشور کمک کرده است و به همین علت است که مکرراً بر امیدآفرینی اصرار می‌کنیم. (بیانات روشن‌گرایانه رهبر معظم انقلاب در جمع معلمان 12 اردیبهشت 1403)
معلم خوبم،ای از مادر صبورتر و از پدر استوارتر من نیز به گفته مولایمان علی(ع) که فرموده‌اند: «به احترام پدر و معلّمت از جا برخیز، گرچه فرمانروا باشى.» هر جا که شما را ببینم به احترامتان برمی‌خیزم و دستتان را می‌بوسم.
ایستاده بودم در کنار دری تاریک تا کسی بیاید و آن را به دنیای از پرنور باز کند و راه درست را نشانم دهد و چه کسی داناتر از معلم. معلم باسخاوت خورشیدوار و رحمتی باران‌سا مرا از کویر نادانی بیرون آورد و در دشت علم راهی نشانم داد که بازگشت از آن نتوانم، او مرا به انتهای آن دشت برد تا عشق و زندگی را به شکلی دیگر ببینم، مرا از دیار شب عبور داد تا سپیده‌ای نورانی با دریچه‌ای از انعکاس رنگین کمانی از دانش برسم.
خاطره‌ای از کلاس درس دهه 60
در سال اول راهنمایی از جمله شاگردانی بودم که هر وقت دلم می‌خواست درس می‌خواندم؛ البته غالباً دروس شیفت عصرم را نمی‌خواندم. آن زمان (دهه 60) مدارس ما دو شیفت بود و باید مسیر مدرسه تا خانه را پیاده می‌رفتیم. هنوز به خانه نرسیده و غذا از گلویمان پایین نرفته نبود دوباره باید به مدرسه برمی‌گشتیم. راستش شیفت عصر خیلی زجرآور بود. خستگی و خواب‌آلودگی از مشکلات بچه‌ها در این شیفت بود. یکی از دروس ما در شیفت عصر؛ درس دستور زبان فارسی بود. معلم مهربانم خانم دهقان، هر جلسه از من درس می‌پرسید و من طبق معمول چیزی بلد نبودم و ایشان بدون کوچک‌ترین اخم یا توهینی، به من نمره 2 می‌داد. بعدازاین که نمره 2 می‌گرفتم و روی صندلی می‌نشستم به این فکر می‌کردم چرا خانم به من 2 داده؟ من که چیزی بلد نبودم!
بعد از گذشت چند جلسه از این کار، کم‌کم از وجود خانم دهقان خجالت می‌کشیدم؛ ولی باز هم دروس شیفت عصرم را فراموش می‌کردم بخوانم. یک‌بار خانم دهقان، طبق معمول، دفتر کلاسی را باز کردند تا درس بپرسند، من هم منتظر بودم تا اسمم را بشنوم، ولی ایشان به‌جای این که از من درس بپرسند، یک نگاهی به من کرده و گفتند: بچه‌ها امروز توی دفتر، همه معلمان درباره خانم... صحبت می‌کردند و می‌گفتند که خیلی شاگرد درس‌خوانی است! وقتی اسم خودم را از خانم دهقان شنیدم خیلی خجالت کشیدم. راستش من که می‌دانستم درسخوان نیستم، به‌ویژه در درس دستور زبان فارسی هر جلسه جزء تکاوران کلاس هستم.
این صحبت خانم دهقان چنان تأثیری در من داشت که از آن جلسه به بعد همیشه همه دروس به‌ویژه دستور زبان فارسی را مطالعه می‌کردم و در دوران تحصیلم در راهنمایی و دبیرستان همیشه جزء سه نفر برتر کلاس بودم. نمی‌دانم آیا ایشان زنده هستند یا نه؟ درهرصورت از خداوند مهربان برای این معلم صبور، مهربان و فهیم که با یک جمله، مسیر زندگی من را برای همیشه تغییر داد، آرزوی بهترین‌ها را در دنیا و آخرت دارم و امیدوارم که همه معلمان با صبر و حوصله با شاگردان خود مدارا کرده و باتوجه‌به اصل رأفت و مهربانی، انگیزه درونی لازم برای درس‌خواندن را در وجود شاگردان ایجاد کنند.
معلمان منشأ تحول در جامعه
جلال رحیمی معاون آموزش ابتدایی آموزش‌وپرورش کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: «منشأ هر تحولی در جامعه معلمان هستند و هفته معلم فرصت مناسبی برای قدردانی آحاد جامعه از منزلت معلم است.»
وی در ادامه می‌افزاید: «معلمان با الگو قراردادن شهید مطهری می‌توانند به‌خوبی به رسالت خود عمل کنند. این استاد فرزانه پاره تن امام بود و آثار متعدد ایشان مورد تأیید بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بود.»
رحیمی تصریح می‌کند: «معلمان معماران آینده و افسران مقابله با جهل و نادانی در جامعه هستند.»
وی با بیان اینکه شهید مطهری نماد تمامی شهدا و اسوه و الگوی همه معلمان در جبهه علمی و جبهه عملی است، خاطرنشان می‌کند: «آثار شهید مطهری آثار بسیار ارزشمندی هستند.»
شهرام مهدوی مطلق فرماندار شهرستان بویراحمد در جمع دانش‌آموزان متوسطه شهرستان و فرهنگیان می‌افزاید: «معلمان اندیشیدن را به ما می‌آموزند. در نظام تعلیم‌وتربیت، معلم به‌عنوان مهم‌ترین عامل نظام تعلیم‌وتربیت، از نقش و جایگاه بسزایی برخوردار است.»
مهدوی مطلق تصریح می‌کند: «معلم علاوه بر نقش هدایت، حمایت و تقویت، در رشد و پرورش ابعاد وجودی دانش‌آموزان نقش بی‌بدیلی ایفا می‌کند.»
وی در تکمیل صحبت‌هایش می‌افزاید: «علم و شخصیت معلم در تغییر و تحول روحی و فکری دانش‌آموزان اثرگذار است و افکار و اندیشه‌های معلم در فرآیند رشد کودک و نوجوان، دخالت مستقیم داشته و نسل‌ها را به هم پیوند می‌دهد.»
معلمی که ۱۴ یتیم را به سرپرستی دارد
علی ذاکری یکی از معلمان باسابقه پنج سال تدریس در آموزش‌وپرورش می‌گوید: «بنده لیسانس علوم تربیتی از دانشگاه فرهنگیان قم، حافظ کل قرآن کریم، رتبه اول مسابقات دانشجویی حفظ کشور در سال ۱۳۹۷ و در حال حاضر هم مدیر دارالقرآن آیت‌الله خامنه‌ای در ناحیه ۲
آموزش‌وپرورش قم هستم.»
علی ذاکری در ادامه می‌افزاید: «در کنار شغل شریف معلمی، در زمینه برنامه‌نویسی اندروید هم فعالیت دارم و با تولید و انتشار حدود ۳۰ اپلیکیشن آموزشی در بازار، حدود ۲ میلیون کاربر را پشتیبانی می‌کنیم.»
وی با اشاره به سرپرستی ۱۴ یتیم، بیان می‌دارد: «بنده در سال‌های قبل، حمایت از یک یتیم را برعهده داشتم، برکات بی‌نظیری که از این اقدام دیدم و بر مبنای فرمایشات بسیار صریح و متعدد قرآن، تصمیم گرفتم یکی از اولویت‌های زندگی خودم را دستگیری از ایتام نیازمند قرار بدهم.»
این معلم در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «بنده در حال حاضر حمایت از ۱۴ یتیم را مستقیم برعهده دارم و ۲۹۹ یتیم را نیز با دعوت از دوستان و آشنایان مورد حمایت قرار داده‌ایم.»
ذاکری تصریح می‌کند: «در نگاه اول، به نظر می‌رسد افرادی که اقدام‌های این‌چنینی می‌کنند، مبلغی از جیبشان کسر می‌شود، ولی در واقع این‌چنین نیست؛ یقین داریم طبق فرموده قرآن، این اقدام خیر، در واقع تجارتی پر سود هست که در دنیا یا آخرت بسیار بیشتر از چیزی که تقدیم می‌شود، برخواهد گشت.»
وی می‌افزاید: «ظرفیت فراگیر آموزش‌وپرورش می‌تواند تا حد زیادی واسطه انجام این کار خیر در کشور، به‌صورت بسیار فراگیر و رفع مشکل قابل‌توجه نیازمندان شود.»
مریم عزیزی؛ به‌صورت آتش‌به‌اختیار و خودجوش کلاس‌های حفظ قرآن کریم ویژه دانش‌آموزان روشندل مدرسه ابتدایی استثنایی امید را برگزار کرد و ثمره این کلاس‌ها، تربیت ۲۰ دانش‌آموز حافظ قرآن (از یک تا ۱۲ جزء) است.
عزیزی از معلمانی که ۲۰ سال معلم دانش‌آموزان نابینا و سه سال کودکان کم‌توان ذهنی بوده، می‌گوید: «از کارکردن با بچه‌های نابینا یا کم‌توان ذهنی خیلی راضی هستم و خدا را شاکرم که این فرصت را در اختیار من گذاشته است.» این معلم می‌افزاید: «علاوه بر
دروس مدرسه، تلاش می‌کنم فعالیت‌های قرآنی و احکام را به دانش‌آموزان نابینا آموزش دهم.»
وی در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «پیشرفت در حفظ قرآن، حتی حفظ یک آیه باعث افزایش اعتمادبه‌نفس دانش‌آموزان می‌شود و از سوی دیگر در پیشرفت درسی‌شان تأثیر دارد.
وی با بیان اینکه از شغل معلمی و درآمدش راضی هستم، خاطرنشان کرد: از دولت می‌خواهم وسیله راحتی این بچه‌ها از نظر سرویس، تغذیه و خدمات تفریحی مثل وسایل بازی در مدرسه را فراهم کند.»
آموزگارانی که اندیشیدن را آموزش می‌دهند
سردار سعید منتظرالمهدی معاون فرهنگی اجتماعی فراجا در یادداشتی به مناسبت هفته معلم با تأکید بر اینکه معلمی، آغازی بی‌پایان است؛ می‌نویسد: «بزرگان درست گفته‌اند که بهترینِ مردم، معلم می‌شوند.» آموزگارانی انسان و ساز و فرداپرداز.
وی در ادامه یادداشت با اشاره به اینکه شناختی که از جاده علم و عقل عبور می‌کند، انسان را به سرزمین دانایی، رهنمون می‌سازد و این همان چیزی است که لازمه ساختن یک جامعه بانشاط و آگاه برای نیکو زیستن است؛ می‌نگارد: آموزگارانی که راه تعلیم‌وتربیت را هموار و جان تشنگان را به دریای معرفت، سیراب می‌نمایند سزاوار ستایش و قدرشناسی هستند.
اول معلم خلقت، همان خداوندی است که در سوره عَلق فرمود: «بخوان به نام پروردگارت، همان کس که به‌وسیله قلم آموخت»؛ پس بدانیم که جایگاه والا و ارفعی دارند مدرسانِ نازنین ما.
بلاشک، انعکاس ذهن پویا و خلاقِ معلمان است که در جامعه آینده ما متبلور می‌گردد؛ معلمی که کردار و رفتارش مصداق درس‌ها و توصیه‌هایش باشد دانش‌آموزانی شایسته، شهروندانی مسئول و بااخلاق و مردمانی قانون‌مدار تحویل جامعه خواهد داد.
معلمانِ عزیزمان، خالصانه آموختن را برای جوانه‌های زندگی معنا می‌کنند؛ دانش‌آموزانی که ریشه در نگاه معلمان گرانقدر این مرز و بوم دارند بی‌گمان، میوه شیرین و ماندگارِ انسانیت خواهند داد. پوشیده نیست هنگامی سپری پولادین در برابر کژی‌ها و کژکارکردی‌ها بنا می‌شود که شما مشعل‌داران راستی و درستی، فضائل اخلاقی را بسط، جامعه سلامت‌محور را ارتقا داده و خِرد و اندیشه را غنی می‌سازید؛ آنگاه بااخلاق زیستن، بهروزی و شادابی در اجتماع نهادینه می‌شود.
ما خادمان عرصه انتظام و امنیت راه را برای حضور بی‌دغدغه معلمان و دانش‌آموزان در حوزه‌های آموزشی، هموار کرده و ایمان داریم معلمی که اندیشیدن را آموزش دهد و نه اندیشه‌ها را، تا ابد در تاریخ جاری و الهام‌بخش است و این آموزه‌ها و افکار پا به‌پای کودکان بالنده و جاودانه می‌شوند. تکریم و تعظیم بر شما که مهرتان از خورشید تابنده‌تر است؛ آن‌گونه که حقایق را از سایه برون آورده و متلألی کرده و امید را می‌پرورانید؛ عشق و ذوقتان به آینده‌سازان ایران‌زمین مانا و پاینده.
مام وطن به داشتنِ نازنین معلمانی، چون شما که جوهر وجودتان با مهر سرشته شده و خود را وقف فرزندان این دیار کرده‌اید، می‌بالد.