۳ روش اصلی پذیرش در دوره دکتری
براساس قانون «سنجش و پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور» مصوب ۱۸ اسفند ماه سال ۹۴ مجلس شورای اسلامی و مصوبات «شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی» سنجش و پذیرش در مقطع دکتری ناپیوسته، با توجه به نوع شیوه آموزشی رشته محل (آموزشی ـ پژوهشی و پژوهشمحور) به دو صورت آموزشی- پژوهشی و پژوهشمحور صورت میگیرد.همچنین طبق مندرجات دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون دکتری، شیوه «پذیرش استادمحور» نیز به شیوههای پذیرش دانشجوی دکتری از سال ۱۴۰۲ دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی اضافه شد.
این شیوه پذیرش، به دو شیوه «آموزش-پژوهشی» و «پژوهشمحور» پذیرش دانشجوی دکتری سال ۱۴۰۲ دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی اضافه شد و پذیرفته شدگان اولیه آزمون دکتری سال ۱۴۰۳ دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی میتوانند به یکی از شیوههای زیر در دوره دکتری پذیرفته شوند:
شیوه آموزشی - پژوهشی: شیوه آموزشی- پژوهشی، روشی است که محتوای برنامه آن مشتمل بر واحدهای درسی و پایان نامه میباشد. این شیوه تا سال ۱۳۸۹ تنها شیوه آموزشی در ایران بوده و پذیرش دانشجو در همه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور فقط به این روش صورت میگرفت.
شیوه پژوهشمحور: مقطع دکتری تخصصی است که با محوریت پژوهش و مشتمل بر دریافت واحدهای آموزشی محدود و ارائه رساله برگزار میشود.
برگزاری مقطع دکتری پژوهشمحور مشروط به داشتن طرح پژوهشی تقاضا محور طرح پژوهشی دارای کارفرمای مشخص که برابر قرارداد، اجرای آن به مؤسسه واگذار و اعتبارات کامل آن به همراه هزینههای نظارت بر آن توسط کارفرما تأمین و نتیجه کار نیز تحویل گرفته میشود(با کارفرمای مشخص)شخصیت حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی است که طی یک قرارداد، انجام طرح پژوهشی را به دانشگاه/مؤسسه واگذار نموده و تأمین همه هزینههای انجام و نظارت بر اجرای موضوع قرارداد است را تقبل میکند.
شیوه استادمحور: اعضای هیئت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با مرتبه استاد و دانشیار که حداقل دارای یکی از عناوین استاد نمونه کشوری، سرآمد آموزشی کشوری، دانشمندان یک درصد و دو درصد جهانی یا یک درصد اعلام شده توسط مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) برگزیده جشنوارههای ملی و بینالمللی از قبیل فارابی، خوارزمی، رازی و نظایر آن باشند، میتوانند حداکثر به میزان ۲۰ درصد ظرفیت پذیرش اعلام شده به صورت مازاد بر ظرفیت، نسبت به پذیرش دانشجو به شیوه استادمحور اقدام نمایند.
داوطلبان در صورت کسب حدنصاب تعیین شده و معرفی برای انجام مرحله دوم آزمون، در هنگام انجام مصاحبه تخصصی در صورت اعلام پذیرش به شیوه استادمحور توسط دانشگاه میتوانند نسبت به انتخاب استاد راهنما اقدام نمایند. پذیرش به شیوه استادمحور پس از طی مراحل و فرآیندهای مربوطه و براساس اولویت انتخابی داوطلبان، توسط سازمان سنجش آموزش کشور انجام خواهد شد.
در شیوه آموزشی-پژوهشی ۵۰ درصد به صورت آزمون متمرکز، ۲۰ درصد سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری، ۳۰ درصد مصاحبه و سنجش علمی محاسبه میشود و در شیوه پژوهشمحور نیز ۳۰ درصد آزمون متمرکز، ۲۰ درصد سوابق آموزشی، پژوهشی و فناوری و در نهایت ۲۰ درصد نیز مصاحبه و سنجش علمی ملاک پذیرش داوطلبان قرار میگیرد.
گزینش نهائی در هر یک از کدرشته محلهای آزمون نیمه متمرکز دکتری سال ۱۴۰۳ از بین داوطلبانی صورت میگیردکه واجد شرایط ذیل هستند:
۱- براساس اعلام نتایج اولیه، مجاز به انتخاب رشته شده باشند.
۲- نسبت به انتخاب کدرشته محلهای تحصیلی در زمان مقرر اقدام کنند.
۳- حدنصاب نمره علمی لازم را در کدرشته محلهای انتخابی کسب کرده و برای مرحله دوم(مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی)آزمون توسط سازمان سنجش آموزش کشور معرفی شده باشند.
۴- در مرحله دوم (مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی) در یک یا چند دانشگاه شرکت و حدنصاب نمره این مرحله را در کد رشته محلهای انتخابی کسب کنند.
۵- پذیرش نهائی در هر کدرشته محل مطابق ظرفیت در هر یک از سهمیههای مصوب و پس از تأیید صلاحیتهای عمومی انجام میشود.
۶- سهمیههای رزمندگان و ایثارگران و مربیان مطابق ضوابط مندرج دفترچه راهنمای ثبتنام و شرکت درآزمون دفترچه راهنما اعمال میشود.
داوطلبانی که نسبت به انتخاب رشته اقدام مینمایند با توجه به نمره کل اکتسابی کد ترکیب مربوطه، کدرشته محلهای انتخابی، سهمیه و حدنصاب تعیین شده توسط مؤسسات و سایر ضوابط، برای مرحله مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی (مرحله دوم آزمون) معرفی خواهند شد.
بدیهی است فردی که مجاز به انتخاب رشته شده باشد در صورت نداشتن حدنصاب نمره الزم که توسط مؤسسات تعیین میشود، برای مرحله مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی (مرحله دوم آزمون) معرفی نخواهد شد.
بدیهی است عدم مراجعه برای مصاحبه، به منزله انصراف از پذیرش بوده و امکان آزمون کتبی یا مصاحبه مجدد در هیچ یک از دانشگاهها و مؤسسات وجود نخواهد داشت.
شرط شرکت در مراحل مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی درج کدرشته محل توسط داوطلبان در فرم انتخاب رشته اینترنتی و کسب حدنصاب کد رشته محل مورد تقاضا است. به عبارت دیگر اگر داوطلب حدنصاب کدرشته محلی را کسب نموده ولی در زمان مقرر اقدام به انتخاب رشته و درج آن کد رشته محل در فرم انتخاب رشته اینترنتی نکرده باشد، امکان شرکت در مراحل مصاحبه و بررسی سوابق علمی و پژوهشی برای ایشان میسر نخواهد بود.
به نقل از ایسنا، آن دسته از افرادی که بر اساس مندرجات کارنامه اولیه مجاز به انتخاب رشتههای تحصیلی در یک یا چند کد ترکیب (رشته) از مجموعه امتحانی در دوره روزانه یا سایر دورهها شدهاند، باید نسبت به ثبت کدرشتهمحلهای انتخابی خود (حداکثر ۵۰ کدرشتهمحل در صورت وجود) با توجه به مجموعه امتحانی که در آن آزمون دادهاند، در درگاه اطلاعرسانی این سازمان اقدام نمایند.
۱۵۱ هزار و۶۴۳ داوطلب در آزمون دکتری نیمه متمرکز دانشگاهها شرکت کردند که تعداد بیش از ۱۲۵ هزار نفر در آزمون دکتری ۱۴۰۳مجاز به انتخاب رشته شدهاند ۶۸۷۶۵ نفر مرد و ۵۶۴۰۹ نفر زن هستند.
این دسته از متقاضیان ابتدا نسبت به مطالعه دقیق دفترچه راهنمای انتخاب رشتههای تحصیلی و اطلاعیههای مرتبط با آن اقدام، سپس کد رشتهمحلهای مورد علاقه خود را از کدرشتهمحلهای مربوط به مجموعه امتحانی انتخاب و اولویتها را به ترتیب علاقه مرتب و پس از آن نسبت به ثبت انتخابهای خود اقدام نمایند.
دفترچه راهنمای انتخاب رشتههای تحصیلی این آزمون از طریق درگاه اطلاعرسانی این سازمان از بعد از ظهر روز سهشنبه بهتاریخ ۲۸ فروردین ماه در اختیار داوطلبان قرار گرفت.