بی‌بی‌سی: حمله بی‌سابقه ایران از نظر نظامی- اطلاعاتی پُر اهمیت است
«تحقیقات بی‌بی‌سی فارسی خسارت‌های حمله ایران به پایگاه نواتیم اسرائیل را تأیید می‌کند».
وبسایت بی‌بی‌سی با انتشار این ارزیابی نوشت: مقامات ارشد نظامی ایران می‌گویند حمله به اسرائیل را «محدود» نگه داشتند و اهداف حمله پایگاه‌های نظامی بوده‌اند نه «مراکز جمعیتی و اقتصادی». اولین ساعات بامداد ۲۵ فروردین، ایران حمله «تلافی‌جویانه» خود در پاسخ به حمله به کنسولگری‌اش در دمشق را آغاز کرد که نام آن را «وعده صادق» گذاشت.
ارتش اسرائیل اعلام کرد ایران با ۱۷۰ پهپاد، ۱۲۰ موشک بالستیک و ۳۰ موشک کروز به اسرائیل حمله کرد در مجموع حدود ۳۲۰ پرتابه. بخش نظامی حمله در سه بخش طراحی شده بود: ابتدا پرتاب پهپادهای انتحاری، سپس موشک‌های کروز و در مرحله آخر موشک‌های بالستیک. صداوسیما در گزارشی، تصاویری از پهپادهای شاهد-۱۳۶، موشک‌های کروز پاوه و موشک‌های بالستیک عماد-۳ را نشان داد. رسانه‌های دیگر ایران از موشک‌های بالستیک خیبرشکن و قدر نیز نام بردند.
بی‌بی‌سی‌فارسی داده‌ها و اطلاعاتی را که درباره این حمله موجود است، تجزیه و تحلیل و تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از حمله را مقایسه کرده است. حمله به پایگاه هوائی نواتیم، حمله به یکی از پایگاه‌های اصلی اسرائیل است. پایگاهی که در ۲۰ کیلومتری مرکز هسته‌ای دیمونا قرار دارد و می‌تواند حامل پیامی تهدیدآمیز باشد. برخی از تحلیلگران امور نظامی چون عمر آشور، پروفسور مطالعات امنیتی- نظامی انستیتو  دوحه، حمله ایران را هم از نظر نظامی و هم اطلاعاتی پراهمیت خوانده است.
اهداف حمله ایران نشان می‌دهد، جدای از توانایی‌های موشکی که همواره غرب از آن نگران بوده و در جریان برجام هم سعی کرد با قطعنامه ۲۲۳۱ آن را مهار کند، ایران شمال و تقریبا جنوب اسرائیل را هدف قرار داد. گستردگی حمله ایران حاوی این پیام است که به هر نقطه‌ای از اسرائیل دسترسی دارد. به گفته عمر آشور، این تعداد پهپاد و مسافت طی شده، در حملات پهپادی تاکنون «بی‌سابقه» بوده است.
پایگاه نواتیم کانون اصلی بحث‌ها درباره حمله ایران بوده و در تصاویر ماهواره‌ای تغییرات آن مشهود است. پایگاه هوائی نواتیم تقریباً در مرکز اسرائیل، جنوب کرانه باختری و غرب بحرالمیت قرار دارد. طبق تصاویر ماهواره‌ای بین روزهای ۱۲ تا ۱۴‌آوریل، دست‌کم در چهار نقطه از پایگاه نواتیم تغییراتی دیده می‌شود البته این تصاویر به‌تنهائی نمی‌توانند نشانگر اصابت موشک باشند. پایگاه نواتیم پنج باند بزرگ پرواز دارد که در دو بخش شمالی و جنوبی پایگاه هستند و محل مورد اشاره در باند جنوبی است. چنان‌که در تصاویر ۱۲‌آوریل پیداست، در باند جنوبی پایگاه نواتیم که آشیانه هواپیماهاست، هیچ تغییری دیده نمی‌شود. اما یک روز بعد، یعنی پس از حمله ایران، لکه بزرگی بر روی همان باند پرواز قابل شناسایی است. عرض این باند نزدیک به ۲۳ متر است و این لکه تقریباً تمام عرض باند را پوشانده است. این تغییر محسوس تقریباً تنها ۱۹۰ متر با آشیانه هواپیماهای جنگنده فاصله دارد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی تأیید کرد که در حمله ایران به اسرائیل بخشی از باند پرواز پایگاه هوائی نواتیم آسیب دیده است. ایران می‌گوید نواتیم پایگاه جنگنده‌های اف-۳۵ رادار‌گریز اسرائیل است که در حمله به ساختمان کنسولگری در دمشق شرکت داشتند. عمر آشور، پژوهشگر ارشد امور نظامی می‌گوید اینکه «ایران از نظر اطلاعاتی، درباره مبدا حمله اشراف داشته، موضوع حائز اهمیتی است.»
یکی دیگر از نقاطی که مقام‌های اسرائیلی به عنوان اصلی‌ترین خسارت ایران به زیرساخت‌های اسرائیلی نشان دادند، گودالی در کنار دیوار یک ساختمان تازه‌ساخت است. این ساختمان در نزدیکی باندهای شمالی پایگاه قرار دارد. تحقیقات بی‌بی‌سی نشان می‌دهد با اینکه اسرائیل خود را در مهار موشک‌ها پیروز دانسته، اما موشک‌ها از لایه‌های پدافند هوائی عبور کرده‌اند. دست‌کم دو نقطه دیگر از پایگاه نواتیم شناسایی شده که دگرگونی‌های قابل ملاحظه‌ای در آن دیده می‌شود که بلافاصله پس از حمله ایران به وجود آمده است.
عمر آشور، درباره حمله به پایگاه نواتیم در مطلبی نوشت: «ازدحام پهپادها و سایر مهمات هوایی، حواس دفاع هوائی چندلایه و یکپارچه اسرائیل را منحرف کرد و به چند موشک بالستیک اجازه نفوذ و اصابت به اهداف خود را داد.» به گفته اسکات ریتر، بازرس سابق تسلیحات سازمان ملل متحد «۵ تا ۷ موشک به نواتیم اصابت کرده» است. شبکه آمریکایی ای‌بی‌سی هم به نقل از برخی منابع اسرائیلی نوشت که ۵ موشک به پایگاه نواتیم اصابت کرده است.
پایگاه مخفی اطلاعاتی هرمون هم در بلندی‌های جولان، در نزدیکی مرز سوریه و عراق قرار دارد. گفته می‌شود واحد ۸۲۰۰، که مهم‌ترین یگان اطلاعات نظامی اسرائیل است و مسئولیت شنود الکترونیک را برعهده‌ دارد در این پایگاه مستقر است. ارتش اسرائیل می‌گوید این واحد بزرگ‌ترین یگان اطلاعات نظامی و «واحد اصلی گردآوری اطلاعات» است. سپاه پاسداران می‌گوید پایگاه هرمون در جمع‌آوری اطلاعات برای حمله به کنسولگری نقش داشته است، به همین دلیل یکی از اهداف حمله بوده است. رسانه‌های دولتی ایران همچنین مدعی‌اند که پایگاه هوائی رامون از جمله اهدافی بوده که با موفقیت هدف قرار گرفته است.

اسپوتنیک: موشک‌های ایران به حفاظت‌شده‌ترین نقطه اصابت کرد
تحلیلگر خبرگزاری اسپوتنیک با اشاره به پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی خاطرنشان کرد: گستردگی اقدام ایران، اسرائیل را واداشت تا فناوری‌های ضدموشکی خود و آمریکا در سراسر منطقه را رو کند؛ ایران حالا نقشه کاملی از سیستم دفاع موشکی اسرائیل در اختیار دارد.
دکتر جیم کاوانا، روزنامه‌نگار در گفت‌وگو با اسپوتنیک درباره پاسخ تنبیهی ایران به حمله متجاوزانه اسرائیل گفت: «این شروع یک بازی جدید است که دو موضوع در آن روشن است: اسرائیل از حمایت سامانه دفاعی آمریکا، انگلیس فرانسه و اردن برخوردار بود حال آنکه ایران اهداف خود را به تأسیسات نظامی خاصی محدود کرد و هدف گسترده‌ای را علیه هیچ هدف غیرنظامی یا شهری انتخاب نکرد.»
وی ادامه داد: «آنچه ایران نشان داد این بود که علیه اسرائیل اقدام خواهد کرد و می‌تواند این کار را به‌طور مؤثر و هوشمندانه به اهدافی مجهز به بهترین رادارها و بهترین سیستم دفاع هوائی جهان انجام دهد. ایران از هفت موشک برای هدف قرار دادن مواضع مشخص‌شده استفاده کرد و با پنج موشک آن را مورد اصابت قرار داد. بنابراین در این عملیات پنج یا هفت موشک به قوی‌ترین منطقه دفاع‌شده و بهترین دفاع هوائی جهان اصابت کرد».
تحلیلگر اسپوتنیک ادامه می‌دهد: «عجیب نیست که ایالات ‌متحده، انگلیس و فرانسه همگی در یک حمله نظامی شرکت کردند؟ اما بار بعد آنها اخطار ۷۲ساعته دریافت نخواهند کرد. اگر حمله واقعی صورت گیرد فرصتی به این سه داده نخواهد شد. آن‌وقت، قرار است اسرائیل به شدت آسیب ببینند و این واقعیتی است که آنها نمی‌توانند تحمل کنند».
طبق گزارش‌ها، دولت جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا به بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم اسرائیل گفته است که ایالات ‌متحده از ضدحمله اسرائیل حمایت نخواهد کرد. کاوانا افزود: ایران می‌گوید تنها کاری که اسرائیل می‌تواند انجام دهد تا موضع واقعی‌اش را نشان دهد، حمله مستقیم است و اگر به شکل مستقیم به ایران حمله کند، ایران پاسخ خواهد داد. به ‌دلایل انتخاباتی یا هر دلیل دیگر، دولت بایدن این را نمی‌خواهد.

شرق: هیبت اسرائیل در حماسه حمله ایران فرو ریخت
پیش‌فرض‌های اسرائیل مبنی بر این که ایران در «بن‌بست ترس» افتاده و حمله نمی‌کند و اینکه گنبد آهنین (با همه هزینه‌هایی که برایش انجام شده) نفوذناپذیر است و هراس اسرائیلی را می‌کاهد، با پاسخ موشکی ایران فرو ریخت.
روزنامه شرق نوشت: تحلیل پاسخ موشکی ایران به اسرائیل از منظر «تئوری ترس و تصمیم» آموزنده است. «گذر از آستانه ترس» مهم‌ترین جنبه مواجهه ایران و اسرائیل بود. ترس، بن‌‌بستی روانی است و گیر افتادن در آن، گام اول و آخر شکست است. این ترس‌ها هستند که با هم می‌جنگند؛ در فضای «پیشا‌جنگ» آنکه بترسد، می‌بازد. البته هراس از گسترش درگیری حکیمانه است و «آستانه ترس» و «آستانه غرور» نباید یکی شود. اکنون این اسرائیل است که پشت خط ترس ایستاده است. حتی اگر عملیاتی هم در ایران انجام دهد، باز هم کار از کار گذشته است. فرمول ساده است. تاکنون دو پیش‌فرض وجود داشت که هر دو به هم ریخت: یکی اینکه ایران در «بن‌بست ترس» افتاده و حمله نمی‌کند و دوم اینکه گنبد آهنین (با همه هزینه‌هایی که برایش انجام شده) نفوذناپذیر است و هراس اسرائیلی را می‌کاهد؛ اما پاسخ ایران از نظر روش، معنی‌دار بود. هم زد و هم نشان داد که جنگ نمی‌خواهد. «نه از بهر پیکار پتیاره (زشتی) کرد». نفوذ هر تعداد موشک از گنبد آهنین می‌تواند هم برای اسرائیل و هم برای شرکای غربی فاجعه‌بار باشد. اولاً مشکل اسرائیل این است که به لحاظ سرزمینی بسیار کوچک است و ثانیاً هیمنه به‌هم می‌ریزد. پاسخ ایران از جنبه‌های نظامی، تخریبی یا کشتاری موضوعیت نداشت؛ اما از نظر روانی یک مانور رسانه‌ای-نظامی بود. گویی نمادهایی از گذشته دور تاریخ ایران را نظاره می‌کنید. این تصویرسازی «ایرانی» را مرور کنید: به همه اعلام می‌کنید که کناره‌گیرید، راه بگشایید، هین که می‌آیم، آسمان را «کلییر» کنید، رزمایشی از رژه هوائی راه می‌اندازید، پیشاپیش پهپاد‌ها را مانند لشکر پیاده هوائی با هیمنه می‌فرستید؛ سپس موشک‌ها را فرود می‌آورید. بزمی حماسی می‌آرایید و آن را در پیکره تصویری سینمایی و مهیج کارگردانی می‌کنید. گویی ناخودآگاه عناصری از تاریخ ایران را برآورده‌اید: «یکی تخت پیروزه بر پشت پیل/ نهادند و شد روی گیتی چو نیل». وزیر خارجه انگلیس در گفتاری ناخواسته و در برابر پرسشی ناگهانی از همین لشکرکشی پرهیمنه برآشفت. گویی می‌خواست بگوید که ایران حق ندارد که در مقابل چشمان ما این‌چنین عرض‌اندام کند. در انگاره، جنگ‌های دو هزار سال پیش ایران و روم یا مواجهه هزار سال پیش سلجوقیان ایرانی در جنگ‌های صلیبی از پیش چشم او گذر می‌کرد. برخلاف تصور ما ایرانیان، متأسفانه چنین تصوراتی در روان تاریخی شمار درخور توجهی از غربیان حاضر است. در نظام آموزشی و پرورشی ما آن جنگ‌ها بروزی جدی ندارد؛ اما برای بسیاری از آنان زنده است. مقاله‌های مشهور‌ هانتینگتون و فوکویاما همین را در مقیاسی کلان صورت‌بندی نظری کرده‌اند. به همین‌ شکل گونه‌ای از نژادپرستی فرهنگی که نسل‌کشی در غزه را توجیه می‌کند، در میان قدرت‌های برتر غربی وجود دارد، تا جایی که حتی فیلسوفانی مانند ‌هابرماس هم در این معرکه حیثیتی رسوا شدند.
شرق در ادامه می‌افزاید: بسیاری از مردم حتی آنان که منتقد یا حتی مخالف بوده‌اند، در وجدان خویش برای بازدارندگی اسرائیل احساس غرور می‌کنند. قدرت‌نمایی مشروع و حکیمانه قدرت گفتمانی پدید می‌آورد. مردمان، چنین قدرت‌نمایی را محترم می‌شمارند و به احترام کلاه از سر برمی‌دارند. نقدهای خبرنگاران و روشنفکران از اسرائیل و ادبیات مفتخرانه آنان، گواه همین مدعاست. اکنون فرصت بازسازی روابط انسانی و ملی است
این روزنامه در پایان نوشت: مخالفان باید یاد بگیرند که آنجا که شایسته است، از اقدامات درست و هوشمندانه جمهوری اسلامی حمایتی صادقانه داشته باشند. اینکه سخنگوی اسرائیل بشوند و خنثی‌سازی 99درصدی پرتاب‌های ایران را (که غیرواقعی است) به رخ بکشند، دشمنی را بیشتر می‌کند و این‌گونه تعبیر می‌شود که به دلیل مخالفت با حکومت از آن سوی بام به دره بی‌انصافی سقوط کرده‌اند. در چنین شرایطی چگونه انتظار دارید که با شما از سر خصومت یا بی‌انصافی متقابل برنیایند؟ اسیر جو روانیِ مخالفِ نامنصف نشوید و شرافتمندانه حرکت‌های مثبت را قدر بدانید. ایرادی ندارد که در این هنگامه، انتقادات خود را به سیاست داخلی محفوظ نگه دارید و درعین‌حال از یک حرکت بازدارنده تمجید کنید.

اصابت 5 موشک از 7 موشک ایران یعنی نابودی قوی‌ترین سامانه دفاعی دنیا
یک دیپلمات پیشین رژیم صهیونیستی تأکید کرد: بازدارندگی اسرائیل که با حمله حماس در 7 اکتبر آسیب جدی خورده بود؛ با حمله 14‌ آوریل ایران از بین رفت.
آلون پینکاس، کنسول پیشین اسرائیل در نیویورک و سفیر اسبق اسرائیل در ترکیه، در روزنامه‌ هاآرتص نوشت: اسرائیل و ایران دیگر به وضعیت پیشین خود، «جنگ در سایه»، باز نخواهند گشت زیرا مؤلفه‌های اساسی که «نبرد پنهان» میان دو طرف در دهه گذشته را تعریف می‌کرد، در دو هفته اخیر لطمه خورد.
اگر مفهوم بازدارندگی اسرائیل در جریان حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل در روز هفتم اکتبر به طور کامل از دست نرفت، این واژه قطعاً اعتبار خود را در شب حمله موشکی و پهپادی ایران به اسرائیل از دست داد.
رهگیری بخشی از پرتابه‌های ایران، یک دستاورد است اما ارتباطی به بازدارندگی ندارد و ائتلاف عملی که میان اسرائیل با آمریکا، فرانسه، بریتانیا، اردن ضمن یاری اطلاعاتی سایر کشورهای خلیج ‌فارس ایجاد شد، ممکن است الزاماً در دور بعدی احتمالی کشاکش بین ایران و اسرائیل این‌گونه عمل نکند.
گرچه بنیامین نتانیاهو سال‌ها ایران را تهدید اصلی برای امنیت ملی اسرائیل، و ظرفیت نظامی بالقوه برنامه هسته‌ای ایران را خطر حیاتی برای تمدن بشری توصیف می‌کرد، اما او هرگز به خود زحمت نداد تا یک راهبرد منظم و چند بعدی برای مقابله با این تهدیدات تنظیم کند و از کسی مانند او که اطمینان دارد قوم یهود در معرض خطر حیاتی است، می‌توان انتظار داشت که یک استراتژی پیچیده و دراز مدت در برابر این تهدید ایجاد کرده باشد.
بنیامین نتانیاهو با تشویق دونالد ترامپ به خروج از برنامه هسته‌ای با ایران و مخالفت با تلاش‌های جو بایدن برای احیای برجام، تهدید هسته‌ای ایران را که خطری برای جهان بود، «اسرائیلی‌سازی» کرد؛ امری که در نتیجه آن ایرانِ امروز به آستانه هسته‎‌ای رسیده و ابعاد این نزاع را پیچیده‌تر کرده است. در همین حال خبرگزاری اسپوتنیک در تحلیلی خاطر نشان کرد: گستردگی اقدام ایران، اسرائیل را واداشت تا فناوری‌های ضدموشکی خود و آمریکا در سراسر منطقه را رو کند؛ ایران، حالا نقشه کاملی از سیستم دفاع موشکی اسرائیل در اختیار دارد. 
این شروع یک بازی جدید است که دو موضوع در آن روشن است؛ اسرائیل از حمایت سامانه دفاعی آمریکا، انگلیس، فرانسه و اردن و اخطار ۷۲ ساعته برخوردار بود، حال آنکه ایران اهداف خود را به تأسیسات نظامی خاصی محدود کرد و هدف گسترده‌ای را علیه هیچ هدف غیرنظامی یا شهری انتخاب نکرد. آنچه ایران نشان داد این بود که علیه اسرائیل اقدام خواهد کرد و می‌تواند این کار را به‌طور مؤثر و هوشمندانه به اهدافی مجهز به بهترین رادارها و بهترین سیستم دفاع هوائی جهان انجام دهد؛ ایران از هفت موشک برای هدف قرار دادن مواضع مشخص شده استفاده کرد و با پنج موشک آن را مورد اصابت قرار داد؛ بنابراین در این عملیات پنج یا هفت موشک به بهترین منطقه دفاع شده و بهترین دفاع هوائی جهان اصابت کرد. 
آیا عجیب نیست که ایالات متحده، انگلیس و فرانسه همگی در یک حمله نظامی شرکت کردند؟ چون بار بعد آنها اخطار ۷۲ ساعته دریافت نخواهند کرد؛ اگر حمله واقعی صورت گیرد فرصتی به این سه داده نخواهد شد؛ آن‌وقت، قرار است اسرائیل به شدت آسیب ببیند و این واقعیتی است که آنها نمی‌توانند تحمل کنند.