مناسبات جمهوریّت و اسلامیّت در انتخاب ولیّ فقیه- 103
مبانی صدور انقلاب اسلامی
سید یاسر جبرائیلی
نگویید آمریکا یک قدرت جهانى است و چگونه یک ملّت میتواند این قدرت را به خاک بنشاند. این کار در تاریخ بارها و بارها تکرار شده است.
آیه «و کم قصمنا من قریة»1 یعنى اى مردم نومید نباشید از اینکه بتوانید یک قدرت و یک امپراطورى عظیم را بهزانو دربیاورید. «وکم قصمنا من قریة»؛ ما اىبسا تمدّنها و شهرها و حکومتها و امپراطوریها را که درهم شکستهایم؛ «و انشأنا بعدها قومًا آخرین»2؛ و پس از آنها مردم دیگرى را روى کار آوردهایم.
در همین زمانهاى نزدیک به خود ما یک روزى همان مکانت و همان قدرتى را که در صحنه سیاست بینالمللى امروز آمریکا دارا است امپراطورى بریتانیا دارا بود.
بر سراسر شرق و خاورمیانه و کشورهاى زرخیز آفریقا و بر بسیارى از کشورهاى آمریکایى امپراطورى بریتانیا حکومت میکرد. یکقلم از مستملکات امپراطورى بریتانیا، انگلیس، عبارت بود از هندوستان؛ شبهقارّه عظیم هندوستان با صدها میلیون انسان و با آنهمه منابع طبیعى و انسانى در اختیار و قبضه امپراطورى بریتانیا بود. دزدان دریایى بودند که به سراسر عالم میرفتند و انسانها را به زنجیر میکشیدند. امروز انگلستان یکى از تابعها و اقمار سیاست بزرگ دیگرى است؛ در سطح جهانى اگر از لحاظ اقتصادى به انگلستان کمک نشود خودش نمیتواند وضع اقتصادى خود را آنچنانکه میخواهد اداره بکند.
کشورى بعد از آن شوکت و عظمت امروز در سطح بینالمللى و جهانى هیچگونه اقتدارى ندارد. چه شد؟ چه کرد؟ که بود و کدام دست قدرتمند بود که توانست انگلستان را از آن عرش امپراطورى سیاسى و اقتصادى پایین بکشد؟ همان دست، همان قدرت و همان نیرو میتواند امروز آمریکا را هم به خاک سیاه بکشاند و نمونهها و طلیعهاش در ایران و در منطقه آشکار شده است؛ ضربتها را یکى پس از دیگرى میخورند.
این در گذشته نزدیک به زمان ما و در کشور خود ما که خاندان منفور پلید با تکیه بر قدرتهاى جهانى میتوانستند هر کارى بخواهند بکنند، امروز جاى آنها را تودههاى مردم پر کردهاند، جاى آنها را حکومت حق و عدل اسلامى پر کرده است؛ آنها دربهدران روزگار و سراسر جهان هستند، پى چاره و حیله و تدبیر و پیوست به این قدرت و آن قدرت، امّا دستشان هم به جایى بند نیست؛ پس این وعده الهى کاملاً قابل تحقّق است. «و کم قصمنا من قریةٍ کانت ظالمة»؛ آن قریهاى، آن تمدّنى، آن امپراطورى و قدرتى که ستمگر است مورد این تهاجم لشکریان خدا قرار میگیرد و درهم فرو میریزد؛ چیزى که امروز در مقابل چشم ما نسبت به امپراطورى عظیم آمریکا مشاهده میشود.3
ما میفهمیم که دولت ایران نمیتواند منزوى باشد، امّا این را هم میدانیم که دولت اسلامى ایران نمیتواند روى آشتى به قدرتمندان شرق و غرب نشان بدهد. ما را به آن قدرتمندان کارى نیست، ما را به آنچه در اختیار آنها است نیازى نیست؛ ما حاضر نیستیم براى خاطر گرفتن قطعات یدکى، گرفتن تجهیزات جنگى، گرفتن گندم، گرفتن روغن، مملکت را و ملّت را بدهیم. و چه خوب گفت یک روشنفکر نویسنده مصرى، آن وقتى که انورالسّادات خائن و جنایتکار مقدّمات برافراشتن پرچم اسرائیل را در سرزمین مصر فراهم میکرد و عذرش این بود، بهانهاش را اینطور ذکر میکرد که میخواهم صحراى سینا را پس بگیرم و چاهها و منابع نفت را در اختیار ملّت مصر قرار بدهم، این روشنفکر مصرى گفت بلى، رئیس انورالسّادات، صحراى سینا را گرفت امّا مصر را داد؛ و دیدیم که همینطور بود. صحراى سینا را گرفتند و کشور مصر را و ملّت مصر را و شرف و حیثیّت عربى و اسلامى مصر را در زیر پاى چکمهپوشان جلّاد آدمکش اسرائیلى قرار دادند. این سفیهانهترین یا رذیلانهترین معاملهاى است که ممکن است یک زمامدار بکند. ما نمیخواهیم اینچنین معاملاتى انجام بدهیم.4
امام فرمودند ما باید براى صادر کردن انقلابمان به سراسر عالم کوشش و مجاهدت کنیم. این از کجا مایه میگیرد؟ این حرف آیا مانند سخن و گفتار آن کسانى است که میخواهند قدرتهاى شخصى و حکومتها و سلطهگریهاى خود را به سراسر جهان توسعه بدهند یا نه، این گسترش دادن پیام آزادى و رستگارى انسان است؟ این حرف از قرآن سرچشمه میگیرد. اوّل کسى که و اوّل بیانى که صدور انقلاب اسلامى را به همه جهان اعلام کرده است قرآن است. قرآن میفرماید «ان هو الّا ذکرٌ للعالمین»5؛ قرآن به شهر مکّه محدود نمیشود؛ به کفّار قریش منحصر نمیشود؛ به این اکتفا نمیکند که مردمى را در یک شهر یا در یک کشور به سعادت و رستگارى برساند؛ او براى عالمین است، براى انسانها و انسانیّت است. هرجا فقر هست، هرجا تبعیض هست، هرجا ظلم هست قرآن و پیام اسلام باید به نجات مردم آنجا بشتابد. صادر کردن انقلاب اسلامى ایران در زمان ما از این اصل اسلامى - اصل گسترش ایده و اندیشه انساندوستانه انسانپرور - نشئت میگیرد.6
صدور انقلابی که بیش از همه چیز دارای یک مفهوم فرهنگی است چیزی فراتر از اشاعه آن فرهنگ و تثبیت و توجیه آن فرهنگ نیست؛ ما بههیچوجه این فکر و این نظر که در کشورهایی که مردم مستضعفی در آن زندگی میکنند شایسته است انقلابی از بیرون بهوسیله خارجیها انجام بگیرد را تأیید نمیکنیم و صدور انقلاب را به این معنی چیز صحیحی نمیدانیم؛ ما معتقد هستیم که امروز دنیا به آن مفاهیمی که از اسلام میشناسیم و به آن دست یافتهایم نیازمند است.7 ما معتقد به صدور انقلاب هستیم، امّا صدور انقلاب معنایش این نیست که ما عواملى میفرستیم در یک کشورى تا آنجا را بههم بریزند؛ نه ما این کار را نمیکنیم. صدور انقلاب یعنى مجسّم کردن یک آرزو و ثابت کردن اینکه ممکن است این آرزو تحقّق پیدا کند.
وقتى ملّتها این برایشان روشن شد انقلاب صادر شده. صدور انقلاب یعنى صدور ارزشهاى انقلاب؛ صدور انقلاب یعنى صدور نظریّه امکان تحوّل در جوامع دنیاى سوّم؛ صدور انقلاب یعنى صدور این فکر که در مقابل استکبار جهانى میشود ایستاد؛ یعنى صدور این فکر که ملّتهاى انقلابى میتوانند مستقل بر روى پاى خودشان بایستند؛ ما این را داریم ثابت میکنیم و این در دنیا اثبات شده است.8
صدور انقلاب به معنای صدور مفاهیم انقلاب است که جز با حضور ما در گوشهوکنار میدان سیاست جهانی میسور نیست.9
دو جور ما اتّحاد و رابطه بین کشورها داریم؛ یکجور اتّحاد و رابطهاى که ابرقدرتها و استکبار جهانى آن را میخواهند، دنبال او هستند، منافعشان در آن تأمین میشود و خودشان مبتکر ایجاد آن اتّحاد و رابطه میشوند.
یک نوع اتّحاد و رابطه است که ابرقدرتها از آن میترسند و آن اتّحاد و رابطه سالم بین کشورهایى است که با هم میتوانند رابطه داشته باشند. روى همین سیاست ما از اوّل انقلاب بهتدریج که به مسائل سیاست خارجى خودمان پرداختیم، به این مسئله اهمّیّت دادیم؛ با رفتوآمدها، با فرستادن پیکها و دریافت پیامها و گفتوگوها و تبادل نظرها به فضل پروردگار توانستیم با بسیارى از کشورهایى که حاضر بودند عظمت و قدر جمهورى اسلامى را درک کنند و بپذیرند رابطه داشته باشیم.10
پانوشتها:
1- سوره انبیا، بخشی از آیه 11 2- همان 3- آیتالله خامنهای، بیانات در خطبههای نماز جمعه تهران، 12/2/1359 4- آیتالله خامنهای، بیانات در خطبههای نماز جمعه تهران، 24/12/1358 5- سوره یوسف، بخشی از آیهی 104، ترجمه: «آن [قرآن] جز پندى براى جهانیان نیست.» 6- آیتالله خامنهای، بیانات در خطبههای نماز جمعه تهران، 8/1/1359 7- آیتالله خامنهای، بیانات در گفتگو با تلویزیون ایتالیا، 17/7/1363 8- آیتالله خامنهای، بیانات در افتتاحیّهی مراسم دهه فجر با حضور میهمانان خارجی در هتل لاله، 12/11/1364 9- آیتالله خامنهای، بیانات در دیدار با جمعی از سفیران و کارداران جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور، 5/8/1363 ۱۰- آیتالله خامنهای، بیانات در خطبههای نماز جمعه تهران، 4/11/1358