بانک جهانی با اشاره به رشد سالانه منفی شش دهم درصدی تولید ناخالص داخلی سرانه ایران طی هشت ساله دولت قبل و دو سال قبل از آن، از این سال‌ها با عنوان دهه سوخته اقتصاد ایران یاد کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، بانک جهانی اخیراً گزارشی ویژه در مورد وضعیت فقر و رفاه اجتماعی در ایران طی سال‌های 2011 تا 2020 منتشر کرده و از این سال‌ها که دوره هشت ساله دولت روحانی را شامل می‌شود با عنوان «دهه سوخته» یاد کرده است.

این نهاد بین‌المللی در گزارش خود نوشته است: در دهه گذشته میلادی، اقتصاد ایران از یک دهه سوخته رشد اقتصادی رنج برده است. به طور متوسط، تولید ناخالص داخلی سرانه ایران طی سال‌های 2011 تا 2020 هر سال منفی شش دهم درصد بوده است. هر یک درصد افزایش در تولید ناخالص داخلی سرانه باعث کاهش یک و 56 صدم درصدی در نرخ فقر می‌شود. اگر به جای رشد منفی سالانه شش دهم درصدی تولید ناخالص داخلی سرانه طی این سال‌ها، شاهد رشد مثبت شش دهم درصدی در این زمینه بودیم نرخ فقر در ایران طی این سال‌ها هفت و 9 صدم درصد کاهش یافته بود.

 کاهش فقر در ایران پس از انقلاب

این نهاد بین‌المللی با اذعان به دستاوردهای انقلاب اسلامی در مبارزه با فقر گزارش داده است: ایران از زمان انقلاب سال 1979 به پیشرفت قابل توجهی در کاهش فقر دست یافته است. در حالی که نرخ فقر در اواخر دهه 1980 و پس از جنگ با عراق 40 درصد بود این رقم در اوایل دهه 2000 به 20 درصد کاهش یافت. کاهش فقر در این دوره با پیشرفت قابل توجه در بحث توسعه انسانی و دسترسی به خدمات بوده است. همچنین شاهد توسعه تحسین‌برانگیزی در بخش فرصت‌های آموزشی بوده‌ایم.

بانک جهانی با اشاره به اینکه نرخ بیکاری در دهه مذکور بیش از 10 درصد بوده، افزوده است: در دهه گذشته حدود 10 میلیون ایرانی گرفتار فقر شده‌اند. بین سال‌های 2011 تا 2020 نسبت جمعیت فقیر ایران از کل جمعیت فقیر کشورهای با درآمد متوسط به بالا از 20 درصد به 28 و یک دهم درصد افزایش یافته است. یعنی 9 میلیون و 500 هزار ایرانی در این دوره گرفتار فقر شده‌اند. نه تنها تعداد ایرانی‌های فقیر در این دوره افزایش یافته بلکه سطح محرومیت آنها نیز بیشتر شده است. 

کاهش سطح زندگی فقیر و ثروتمند در دوره روحانی

بر اساس تحلیل بانک جهانی، رشد فقر در ایران طی سال‌های 2011 تا 2020 ناشی از فقدان رشد اقتصادی و نابرابری‌های ساختاری بوده است. با توجه به الگوهای مصرفی می‌توان گفت خانوارهای فقیر در دوره‌های رکود بیشترین ضرر را کرده‌اند و در دوره‌های رشد از حداقل بهره برخوردار شده‌اند. خانوارهای دهک‌های پایین با کاهش سالانه دو درصدی در مصرف خود طی دهه 2020 مواجه شده‌اند؛ این در حالی است که میزان کاهش مصرف خانوارهای ثروتمند یک درصد در سال بوده است.

بر اساس گزارش این نهاد بین‌المللی، دستمزد واقعی و درآمدهای شخصی طی این دهه تحت تأ‌ثیر تورم تحرکی نداشته است و فقط دو دهک بالا با رشد واقعی درآمدها طی این مدت مواجه بوده‌اند. در حالی که متوسط دستمزد خانوارها طی دهه 2011 تا 2020 بالغ بر 552 درصد افزایش یافته اما رشد واقعی دستمزد تنها 10 درصد بوده است. 

بانک جهانی در بخش دیگری از گزارش خود آورده است: طی دهه گذشته متوسط اندازه خانوار ایرانی از سه و هشت دهم نفر به سه و چهار دهم نفر کاهش یافته است. نرخ باروری از یک و هشت دهم بچه برای هر زن به یک و هفت دهم بچه رسیده است. از سوی دیگر جمعیت ایرانی پیرتر شده و سن متوسط از 29 سال در سال 2010 به 34 سال در 2020 رسیده است.