اجتهاد عقلی در جایی که کتاب و سنت جواب ندهد (حکایت خوبان)
پیامبر اکرم(ص) به هنگام اعزام «معاذ ابن جبل» به فرمانروایی یمن، از او پرسید: در مسائلی که با آنها روبهرو خواهی شد، چگونه عمل خواهی کرد؟ معاذ عرض کرد: از روی کتاب خدا داوری خواهم کرد. پیامبر اکرم(ص) اگر در کتاب خدا چیزی نیافتی؟ معاذ: آنگاه بر سنت و روش رسول خدا(ص) عمل خواهم کرد. حضرت فرمود: اگر در سنت هم نیافتی؟ آنگاه اجتهاد میکنم تا درباره آن رایی بدهم. حضرت فرمود: شکر خدایی را که نماینده پیامبر(ص) را به آنچه رضای خدا و پیامبرش در آن است، موفق کرد. (1)
____________
1- المسندالجامع، ج 15، ص 239، ح 11533