استاد اقتصاد دانشگاه تهران:
مسیر کاهشی نرخ تورم ادامه دارد
عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران تأکید کرد: هیچ دلالتی مبنی براینکه مسیر نرخ تورم ماهانه صعودی شده باشد و این صعودی شدن تغییر مسیر دائمی تلقی شود، وجود ندارد.
به گزارش تسنیم، تیمور رحمانی؛ در یادداشتی به بررسی و استنتاج دلالت افزایش نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه در مرداد 1402 برای مسیر پیش‌روی تورم پرداخت.
در این یادداشت آمده: براساس داده‌های منتشره مرکز آمار ایران، در مرداد ماه 1402 نرخ تورم ماهانه که از اسفند 1401 روند نزولی در پیش گرفته بود، به علاوه نرخ تورم نقطه به نقطه هم که از اردیبهشت 1402 روند نزولی در پیش گرفته بود، صعودی شدند.
البته طبیعی است که علی‌رغم افزایش نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه، نرخ تورم متوسط سالانه همچنان در حال کاهش است. حتی اگر در ماه‌های بعد هم نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه به همین شکل که در مرداد افزایش یافتند، بازهم نرخ تورم متوسط سالانه تا مدتی نزول خود را ادامه خواهد داد.
افزایش نرخ تورم ماهانه پس از چند ماه روند نزولی امری غیرعادی نیست و مسبوق به سابقه است. مثلاً در انتهای سال 1397 و سه ماه اول سال 1398 نرخ تورم ماهانه روند نزولی داشته است، اما در تیرماه 1402 دچار افزایش محسوسی شده است و مجدداً در دو ماه بعدی دچار تنزل محسوسی شده است.
به همین ترتیب، از مهر تا دی ماه 1399 نرخ تورم ماهانه دچار نزول شده است، اما در بهمن همان سال افزایش یافته و مجدداً در اسفند 1399 دچار کاهش شده است.
مشابه این از شهریور تا آذر 1400 نرخ تورم ماهانه مسیر نزولی داشته اما در دی ماه همان سال دچار افزایش و مجدداً در دو ماه بعدی دچار کاهش شده است. فعلاً هم هیچ دلالتی مبنی بر اینکه مسیر نرخ تورم ماهانه صعودی شده باشد و این صعودی شدن تغییر مسیر دائمی تلقی شود، وجود ندارد.
با نگاهی به روند نرخ تورم نقطه به نقطه نیز می‌توان شواهدی یافت که در گذشته نیز نرخ تورم نقطه به نقطه در مسیر نزولی خود دچار افزایش موقتی شده باشد.
به عنوان نمونه، در حالی که نرخ تورم نقطه به نقطه از اردیبهشت 1398 مسیر نزولی قابل توجهی را دنبال کرده و تا آبان 1398 این روند نزولی ادامه داشته، در آذر 1398 دچار افزایش و مجدداً در ماه‌های بعد دچار کاهش شده است.
به همین ترتیب، در حالی که نرخ تورم نقطه به نقطه از فروردین 1400 مسیر کلی نزولی را در پیش گرفته، در خرداد و شهریور 1400 دچار افزایش و سپس مسیر نزولی را برای مدتی ادامه داده است.
بنابراین صرف افزایش نرخ تورم نقطه به نقطه مرداد نمی‌تواند الزاماً دالّ بر صعودی شدن مسیر تورم باشد، بلکه می‌تواند افزایشی موقتی تلقی شود.
آنچه به عنوان مجموعه شواهد و از جمله در بازار دارایی‌ها مشاهده می‌شود و همچنین با توجه به تداوم روند نزولی رشد نقدینگی در طول ماه‌های اخیر، همگی دلالت بر تثبیت نسبی انتظارات تورمی دارد.
در نتیجه می‌توان افزایش نرخ تورم ماهانه و نقطه به نقطه مرداد را عمدتاً افزایشی ناشی از وارد شدن شوک به برخی اجزای شاخص قیمت و همچنین وقفه ظاهر شدن تورم در بخشی از اجزای شاخص قیمت دانست.
بر این اساس به نظر نمی‌رسد در غیاب یک شوک سیاسی و لذا شوک برونزا به بازار ارز و انتظارات تورمی، تغییر مسیر جدی در مسیر نرخ تورم در حال رخ دادن باشد.