در سال‌های اخیر، غربگراهای داخلی با حجم سنگین و پرفشار تبلیغاتی این انگاره را در ذهن‌های مردم جا انداخته بودند که بدون اتکا به آمریکا پیشرفت و حل مشکلات اقتصادی غیرممکن است و تنها راه برون‌رفت از تحریم‌ها، تن دادن به باج‌خواهی آنهاست. چرا که ابرقدرت تنها آمریکاست و بدون اجازه او هیچ کاری پیش نمی‌رود و ما چاره‌ای جز تسلیم شدن نداریم!

این ادعاها خیلی زود رنگ باخت و بدعهدی مجدد آمریکا در خروج از برجام سند دیگری بر ضرورت بی‌اعتمادی به این دولت جنایتکار شد. دولت سیزدهم پس از اعتماد مردم توانسته در طول دو سال گذشته با تغییر ریل سیاست خارجی، بسیاری از بن‌بست‌های خودساخته دولت قبل را بشکند.

افزایش صادرات نفت بدون برجام و FATF

صادرات نفت ایران به یک میلیون و 600 هزار بشکه در روز رسیده است. این خبری است که حدود دو ماه پیش وبگاه بلومبرگ در گزارشی به آن پرداخت.

بر این اساس؛ ایران صادرات نفت خام خود را به بیشترین میزان در حدود 5 سال گذشته رسانده، حضور مجدد خود را در صحنه ژئوپلیتیک تقویت کرده و در عین حال خطراتی را برای بازار شکننده جهانی نفت خام به همراه آورده است.

به گفته عده‌ای از تحلیلگران از جمله تحلیلگران شرکت کِپلِر، شرکت اِس‌وی‌بی (یک شرکت مشاوره انرژی استراتژیک جهانی واقع در واشینگتن که بر صنعت انرژی ایران تمرکز ویژه دارد)، شرکت اِف‌جی‌ای و آژانس بین‌المللی انرژی، صادرات نفت خام ایران به بالاترین سطح از زمان اِعمال مجدد تحریم‌های آمریکا در سال ۲۰۱۸ میلادی رسیده است.

بر اساس گزارش بلومبرگ؛ افزایش فروش نفت خام، ملموس‌ترین علامتی است که نشان می‌دهد ایران، که از نظر مالی صدمه دیده و به‌ شدت در حال مطالبه حق خود است، شروع به ترمیم روابط با رقبای منطقه‌ای و تقویت روابط با قدرت پیشرو آسیا کرده و حتی تعامل دیپلماتیک آزمایشی با واشینگتن را آغاز نموده است.

رویترز نیز در این باره نوشته است: صادرات نفت خام ایران در ماه «مه» از یک و نیم میلیون بشکه در روز بیشتر شده که از سال ۲۰۱۸ تاکنون بی‌سابقه است.

بر اساس آمار سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، میزان نفت تولیدی ایران در ماه «مه»، سه درصد از نفت تولیدی در جهان است و تولید این مقدار نفت در روز، از سال ۲۰۱۸ تاکنون بی‌سابقه است.

به گفته کارشناسان؛ افزایش تولید و صادرات نفت کشورمان در شرایط تحریم آمریکا حاکی از شکست این تحریم‌هاست زیرا شرکت‌های غربی فکر نمی‌کردند متخصصان داخلی توان فنی تعمیر و نگهداری صنایع مرتبط با استخراج نفت را داشته باشند. از طرفی، افزایش صادرات نفت به معنای سرپیچی کشورهای مستقل از خواسته آمریکا برای منزوی کردن جمهوری اسلامی است.

شکست تئوری‌های غرب‌گرایان در میدان عمل

در یک دهه گذشته دائماً یک جریان سیاسی به دلیل وابستگی‌هایی که به غرب داشته و دارد، همواره تلاش کرده این‌گونه به جامعه القا کند که بدون اجازه آمریکا آب هم نمی‌توان خورد! چه برسد به اینکه آزادانه در بازارهای بین‌المللی حاضر شویم و تجارت کنیم.

اما از زمانی که دولت سیزدهم روی کار آمده با تعامل خوبی که میان همسایگان و سایر قدرت‌های جهان ایجاد شده است، علی‌رغم اینکه تحریم‌های آمریکا همچنان پابرجاست، بر اساس آمارهای رسمی؛ صادرات نفت خام از پاییز گذشته دو برابر شده است.

صادرات نفت خام کشورمان پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، از توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۸ میلادی به‌شدت محدود شد؛ اما اکنون افزایش آن می‌تواند اقتصاد ایران را که در اثر تورم افسارگسیخته و کاهش ارزش ارز آسیب دیده است، تقویت کند. به گفته کارشناسان بین‌المللی؛ توافق با عربستان سعودی، تلاش برای احیای متحد سوری (بشار اسد) و ادامه مذاکرات با غرب، از دیگر نشانه‌های تجدید حیات اقتصادی ایران هستند که با افزایش صادرات نفت خام، همزمان شده‌اند.

تحلیلگران می‌گویند؛ افزایش صادرات نفت خام ایران، به صادرات نفت از سوی دو عضو تحریم‌شده اوپک پلاس، یعنی روسیه و ونزوئلا، اضافه می‌شود و به بازارهای جهانی نفت ضربه می‌زند.

در حال حاضر، چین یکی از خریداران جدی نفت کشورمان است. بنا بر اعلام شرکت کپلر، پالایشگاه‌های چینی، به‌ویژه شرکت‌های کوچک‌تر و مستقل در استان شاندونگ، در حال افزایش میزان خرید محموله‌های نفت خام ایرانی هستند.

به گفته این شرکت؛ ایران امسال صادرات نفت خود را افزایش داده است زیرا از نظر ژئوپلیتیکی قوی‌تر شده است و بیشتر محموله‌ها به چین می‌روند. چین به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت جهان در ماه جاری حدود یک و نیم میلیون بشکه در روز نفت خام از ایران وارد کرده است.

این موسسه در گزارش خود اعلام کرده؛ در ۷ ماه سال جاری میلادی میانگین صادرات نفت ایران به چین ۹۱۷ هزار بشکه در روز بوده که بالاترین رقم در نمودار کپلر از سال ۲۰۱۳ تاکنون است. معامله‌گران گفتند که دو گرید اصلی ایران در حال حاضر با تخفیف بیش از ۱۰ دلار در هر بشکه نسبت به برنت معامله می‌شوند که ارزان‌تر از انواع روسی هستند.

سال گذشته برخی رسانه‌های داخلی خبرهای متعددی از تخفیف روسیه به چین برای ربودن سهم ایران از بازار نفت این کشور منتشر کردند. آمار جدید کپلر از صادرات نفت ایران به چین نشان می‌دهد ادعای این رسانه‌ها کاملا کذب بوده است. آمارهای این مؤسسه نشان می‌دهد روند صادرات نفت ایران به چین نه‌تنها کم نشده، بلکه به بالاترین رقم در حداقل ده سال اخیر رسیده است.

تحلیلگران معتقدند که ایران با استفاده از نفت خامی که برای رفع نیازها در نفتکش‌ها ذخیره کرده بود، صادرات خود را افزایش داده است.

گرِگ برو، تحلیلگر گروه مشاوران اوراسیا در این باره می‌گوید: «تمایل چین برای حمایت از ایران با خرید نفت تحریم‌شده، نشان‌دهنده بهبود جزئی روابط دو کشور است. همه این رویدادها گواهی است بر این مدعا که موقعیت ایران ضمن عادی‌سازی روابط با سایر کشورهای منطقه، در حال بهبود است. پکن نقش میانجی‌ را برعهده گرفت تا از روابط نوپای ایران و عربستان سعودی تنش‌زدایی کند (این موضوع نشان‌دهنده این است که هم ایران و هم عربستان به دنبال افزایش روابط با چین، این قدرت در حال ظهور آسیا، هستند)؛ زیرا این دو کشور رقیب واقع در غرب آسیا، هر دو، به دنبال زدودن تشنج‌ ناشی از چندین دهه درگیری‌ نیابتی مانند جنگ جاری در یمن هستند.»

تولید بیش از 3 میلیون بشکه نفت در روز

در حال حاضر، تولید نفت کشورمان به حدود 3میلیون و 200 هزار بشکه در روز رسیده و نه‌تنها هیچ مشکلی در تأمین نیاز فرآورده‌های نفتی از جمله بنزین در داخل کشور نیست بلکه صادرات نیز روز رو به روز افزایش می‌یابد. این در حالی است که در روزهای اخیر شایعه کمبود بنزین و افزایش قیمت آن بسیار پرتکرار شد و مشکلاتی را در برخی جایگاه‌ها برای مردم به وجود آورد.

علی‌اکبر نژادعلی، مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی در یک گفت‌وگوی تلویزیونی، با بیان اینکه وضعیت تولید و توزیع سوخت در کشور مناسب است، اظهار می‌دارد: «در پالایشگاه‌های کشور از ابتدای سال حدود ۱۰ درصد افزایش تولید بنزین داریم که این افزایش در مردادماه به ۱۶ درصد رسیده است.»

او می‌افزاید: «وضع تحویل بنزین تولیدی پالایشگاه‌ها به انبارهای نفت نیز کاملاً مناسب است و انتقال با خطوط لوله و انبارهای نفت به مجاری عرضه به نحو احسن انجام می‌شود. امسال افزایش مصرف را تجربه کردیم و حدود 12 و نیم درصد افزایش رشد مصرف داشتیم.

نژادعلی تصریح می‌کند: «وضع ذخیره‌سازی در انبارهای نفت به‌گونه‌ای است که ۱۰ درصد مقدار ذخیره‌سازی ما در انبارهای نفت افزایش داشته است. مقدار مصرف به‌واسطه تولید یک و نیم میلیون خودرو در داخل کشور و خارج نشدن خودروهای فرسوده از ناوگان و افزایش تردد جاده‌ای (بالغ بر ۱۰۵ میلیون تردد جاده‌ای) عددی طبیعی است.»

مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی می‌گوید: «به‌واسطه افزایش تولید خودروها در چرخه تردد، ۵ درصد و به‌واسطه افزایش تردد جاده‌ای، ۱۰ درصد رشد مصرف بنزین داشتیم. نیاز است که مردم، دولت را حمایت کنند و مقدار مصرف در حد معمول حفظ شود. شایعات مرتبط با افزایش قیمت فرآورده، بارها تکذیب شده است و هیچ برنامه‌ای در این ارتباط وجود ندارد. هم‌اکنون برای خودروهای سواری ۶۰ لیتر سهمیه بنزین قیمت اول و ۱۵۰ لیتر سهمیه قیمت دوم (آزاد) شارژ می‌شود که در طول ماه قابل بهره‌برداری است.»

جواد اوجی، وزیر نفت هم در خصوص افزایش تولید روزانه نفت اظهار می‌دارد: «در دولت سیزدهم با همراهی مجلس شورای اسلامی برنامه‌ریزی خوبی برای افزایش تولید نفت و گاز شده است. امروز به عدد ۳ میلیون و ۱۹۰ هزار بشکه تولید نفت رسیدیم و یک میلیارد مترمکعب گاز در کشور تولید می‌شود. البته ظرفیت تولید نفت ۳ میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه در روز است.»

اوجی با تأکید بر بهره‌برداری از ۱۵ میلیارد دلار پروژه نیمه‌تمام نفتی سال گذشته می‌افزاید: «امسال نیز ۱۲ میلیارد دلار پروژه نیمه‌تمام به بهره‌برداری می‌رسد که افزایش تولید گاز، نفت و فرآورده‌های نفتی را رقم خواهد زد. از جمله این طرح‌ها می‌توان به بهره‌برداری از پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی اشاره کرد که ۵۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت فرآورش گاز کشور اضافه می‌کند».

وزیر نفت به بهره‌برداری از فاز ۲ طرح توسعه پالایشگاه آبادان اشاره کرده و می‌گوید: «با بهره‌برداری از این طرح، ۲۱۰ هزار بشکه به ظرفیت پالایشگاه آبادان و ظرفیت پالایش نفت کشور افزوده شد. در زمینه جمع‌آوری گازهای مشعل نیز پروژه ان‌جی‌ال ۳۲۰۰ به بهره‌برداری رسید. این روزها نیز آماده بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی هستیم که ۲۰ سال روی کاغذ مانده بود و در آینده‌ای نزدیک با حضور رئیس‌جمهوری به بهره‌برداری می‌رسد. پروژه‌های دیگری نیز در دستور کار است.

او تأکید می‌کند: «با وجود افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز در کشور، اما در بخش مصرف نیز باید بهینه‌سازی انجام شود.