خبرگزاری فرانسه گزارش داد
نیجر، میدان زورآزمایی آمریکا و روسیه
خبرگزاری فرانسه در گزارشی با اشاره به کودتای اخیر نیجر نوشت این کشور آفریقایی به منطقه زورآزمایی بین آمریکا و روسیه تبدیل شده است.
چهارشنبه چهارم مرداد بود که رسانهها اعلام کردند در کشور آفریقایی نیجر کودتا شده است و نظامیان این کشور یک دولت وابسته به فرانسه را ساقط کرده و رئیس گارد ریاست جمهوری این کشور خود را رئیس کشور خوانده است. اما موقعیت استراتژیک نیجر در غرب آفریقا مسئله کودتا را برای قدرتهای بزرگ حائز اهمیت کرده و نیجر عملاً به زمین بازی این قدرتها تبدیل شده است. نیجر به عنوان بزرگترین کشور در منطقه غرب آفریقا حدود ۲۵ میلیون نفر جمعیت با اکثریت مسلمان دارد. این کشور با وجود داشتن منابع طبیعی فراوان بهویژه اورانیوم، الماس، طلا و زغال سنگ به دلیل سیاستهای استعماری مخصوصا از سوی دولتمردان فرانسه، از جمله فقیرترین کشورهای قاره و جهان به شمار میرود به نحوی که حدود نیمی از آنها زیر خط فقر زندگی میکنند. این کشور تا سال ۱۹۶۰ مستعمره فرانسه بود اما حتی پس از استقلال نیز نفوذ کاخ الیزه در امور این کشور برجسته بوده است. اهمیت اقتصادی و سیاسی آفریقا در دوره معاصر به ویژه موقعیت سوقالجیشی نیجر موجب شده است تا قدرتهای غربی حساسیت ویژهای نسبت به تحولات در این کشور به ویژه کاهش نفوذ غرب در آن داشته باشند. مجله آمریکایی تایم در گزارشی با هشدار در این زمینه که «اگر معطل کنیم آفریقا از دست میرود» نوشته است: «کودتای نظامی اخیر نیجر که به سرنگونی دولت محمد بازوم رئیسجمهور نزدیک به فرانسه منجر شد، نه تنها منطقه ساحل آفریقا بلکه جامعه جهانی را در موجی از بهت فرو برد؛ اما در این میان تصاویری که بیانگر حمایت نیجریها از روسیه است، غربیها را مضطرب و پریشانحال کرده است و در عین حال یک تضاد شدید را برای غربیها که مدعی هستند ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه در جهان مطرود شده، ایجاد میکند.»
رقابت روسیه و آمریکا در نیجر
خبرگزاری فرانسه نیز بااشاره به روابط نزدیک ارتش نیجر و کشورهای غربی نوشت که روسیه فرصت خروج از انزوای تحمیل شده از سوی سازمانهای منطقهای و بینالمللی را برای این کشور غرب آفریقا فراهم ساخته و واشنگتن نیز در پی آن است که مانع از موفقیت مسکو در این کشور کودتازده شود. به گزارش ایرنا، در تحلیل خبرگزاری فرانسه از وضعیت کشور آفریقایی نیجر، آمده است که آمریکا به دنبال جلوگیری از دستیابی روسیه به پیروزی در این کشور کودتازده بوده و بهرغم ناکامی اولیه، همچنان امیدوار است که از طریق روابط نظامی دیرینه، این کشور را کماکان در اردوگاه غرب نگه دارد. به ادعای این خبرگزاری، «نیجر به ویژه پس از تسلط نظامیان بر مالی که به اخراج نیروهای غربی و استقبال از گروه واگنر انجامید، محور اصلی عملیات آمریکا و فرانسه علیه تکفیریهای غرب آفریقا بود.» خبرگزاری فرانسه میافزاید: «سیاستگذاران آمریکا که دخالت روسیه در کودتای مالی را رد میکنند با این وجود مدعیاند که پس از این رویداد، عملیات نفوذ مسکو از طریق ارسال مطالب فرانسویزبان در رسانههای اجتماعی و برگزاری تجمعات در حمایت از کودتاچیان آغاز شده است.»
پیشداوری غلط غرب درباره نیجر
«کامرون هادسون»، کارشناس آفریقا در مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت: کودتا نشان داد که پیشداوریهای غرب در مورد نیجر که میزبان حدود ۲ هزار و ۵۰۰ سرباز فرانسوی و آمریکاییاست، نادرست بوده است. واشنگتن گمان میکرد که نیجر یک شریک غربی بسیار قابل اعتماد است. به گفته هادسون، با این وجود، نیجر با مالی و جمهوری آفریقای مرکزی که پس از احساس تهدید علیه موجودیتشان روی به روسها آورده و به پایگاههای واگنر تبدیل شدند، تفاوت داشته و به نظر میرسد که ارتش آن برخلاف دو کشور مذکور از حفظ روابط با آمریکا رضایت داشته باشد. این کارشناس گفت: آنچه که روسیه برای نیجر فراهم میسازد، فرصت شکست انزوای تحمیل شده از سوی سازمانهای منطقهای، سازمان ملل و اتحادیه اروپا است.
کودتا علیه غرب
«عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب نیز بااشاره به اینکه آمریکا و فرانسه کشورهای سازمان «اکواس» را تحریک به مداخله نظامی در نیجر میکنند گفت، غرب و آمریکا به دنبال تجزیه قاره آفریقا هستند. به گزارش تسنیم، سردبیر روزنامه فرامنطقهای در سرمقاله این روزنامه نوشت: کودتا در نیجر که سرفصل اخبار اکثر نقاط جهان را به خود اختصاص داده است، برخلاف چیزی که رسانههای غربی تبلیغ میکنند، کودتا علیه دموکراسی نیست؛ بلکه کودتا علیه گرسنگی، فقر، فساد، غارتگری و استعمار فرانسه و آمریکاست. یکی از نکات قابل توجه در این کودتا آن است که اغلب مردم نیجر از آن حمایت میکنند و روز کودتا را به عنوان روز رهایی و پیروزی و نجات از استعمار غرب جشن میگیرند.عطوان افزود، در تلگراف خبرگزاری فرانسه، آمده است که بیش از 30 هزار نفر از ساکنان «نیامی» پایتخت نیجر این کودتا را جشن گرفته و پرچمهای کشور خودشان را در کنار پرچم روسیه و چین در بزرگترین استادیوم ورزشی نیجر به اهتراز درآوردند. به گزارش خودِ خبرگزاری فرانسه، اکثر مردم نیجر معتقدند رژیم این کشور که توسط کودتا سرنگون شد یک رژیم ظالم و فاسد و دستنشانده فرانسه بود که درهای نیجر را به روی پایگاههای نظامی فرانسه و آمریکا باز کرده؛ جایی که حدود 1500 سرباز فرانسوی و هزاران نیروی آمریکایی به بهانه «مبارزه با تروریسم» در منطقه ساحل آفریقا و صحرای بزرگ حضور دارند و این در چارچوب سیاستهای استعماری غرب است. بر اساس این یادداشت، نمونهای از دزدی بارز فرانسویها از ثروت ملت نیجر مربوط به شرکت «سومر» فرانسه است که استخراج اورانیوم نیجر را که 7 درصد تولید جهانی را تشکیل میدهد و مرغوبیت بسیار بالایی دارد، به انحصار خود درآورده است. سازمان انرژی اتمی فرانسه و سه شرکت تابع آن 85 درصد اورانیوم نیجر را در اختیار دارند. این درحالی است که دولت نیجر تنها 15 درصد از اورانیوم این کشور را در اختیار دارد و اغلب برق فرانسه با اورانیوم غارت شده از نیجر تامین میگردد؛ درحالی که بیش از 70 درصد شهرها و روستاهای نیجر اصلا برق ندارند.
در ادامه این مقاله آمده است، ما اکنون به موازات جنگ اوکراین با احتمال وقوع یک جنگ جهانی سوم توسط فرانسه و آمریکا مواجهیم که ممکن است قاره آفریقا را تقسیم و ثروت آن را نابود کند؛ به طوری که روسیه و چین از کودتای نیجر حمایت میکنند و در مقابل آمریکا و فرانسه و کشورهای عضو ناتو حامی محمد بازوم هستند و برای بازگشت وی به قدرت فشار میآورند. نکته مسلم آن است که کشورهای آفریقایی مانند مالی و بورکینافاسو و شاید چاد با هرگونه مداخله نظامی در نیجر مبارزه خواهند کرد.