وجود «پول» و «پارتى» و «زور» در جامعه نشانه ضعف قانون
تأثير عوامل سه‌گانه: «پول» و «پارتى» و «زور» در يك جامعه، نشانه ناتوانى و ضعف قانون است.
وقتى قانون ضعيف باشد طبعا نمىتواند بر اقويا و زورمندان چيره گردد، سطوت خود را فقط به ضعفا نشان مىدهد.
قانون ضعيف، مجرمين ضعيف را به تله مىاندازد و به پاى ميز مجازات مىكشاند ولى از تله انداختن زورمندان مجرم عاجز مىماند.
در صدر اسلام، قانون در اجتماع مسلمين قوى بود؛ گريبان نزديكان و خويشان زمامداران را نيز مىگرفت.
امام علی(ع) وقتى كه ابن‌عباس، پسرعمو و ياور دانايشان، مرتكب خلافى شد، نامه‌اى به او نوشتند و او را مورد سخت‌ترين حملات خويش قرار دادند، به وى نوشتند:
«اگر از خلاف خويش بازنگردى با شمشيرم تو را ادب خواهم نمود؛ همان شمشيرى كه احدى را با آن نزدهام مگر اينكه وارد جهنم شده است». يعنى مىدانى كه شمشير من جز بر دوزخيان فرود نمىآيد و اين كار تو، تو را دوزخى و مستحق شمشير من ساخته است.
امام براى اينكه بفهماند عدالت او درباره هيچكس استثناءبردار نيست، مىفرمايد:
«به خدا قسم اگر حسن و حسين (عليهماالسلام) هم مرتكب اين جرم مىشدند با آنان ارفاق نمىكردم.»
صدر اسلام است و مجرى قانون هم اميرالمؤمنين است، تعجبى ندارد.
* مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى(عدل الهی) ج1؛ صص245- 246، با تلخیص و ویرایش جزئی