از زمانی که اخلاقیات و به‌ویژه مذهب، در جوامع اروپایی به سمت کمرنگ‌تر شدن رفت، بسیاری از اصول و قیدهای اخلاقی هم به همراه آن سقوط کرد. البته قشر اشراف در این جوامع همواره به زیر پا گذاشتن این اصول معروف بوده و به اصطلاح در ظاهر مقید ولی در باطن همیشه مشغول زندگی بی‌قید خود بوده‌اند.

این مسئله اما بعد از جنگ جهانی دوم رنگ و بوی دیگری پیدا کرد و عملا با کمرنگ شدن تابوهای اخلاقی در جوامع اروپایی، اشراف این جوامع هم به سمت علنی کردن رفتارهای ضد اخلاقی خود رفتند و در حال حاضر هم انواع اخبار از فسادهای رنگ و وارنگ اشراف زادگان اروپایی و به‌ویژه اعضای خاندان‌های سلطنتی، نقل اخبار و رسانه‌های کشورهای اروپایی است. 

مینی سریال «رسوایی بسیار انگلیسی» به کارگردانی «آن سوئیتسکی» محصول سال 2021 است و از روی زندگی واقعی دو اشراف‌زاده انگلیسی ساخته شده است و ماجرای طلاق و رسوایی‌های این طلاق را بررسی می‌کند.

داستان اشراف

داستان مینی سریال رسوایی بسیار انگلیسی، از آنجایی شروع می‌شود که در سال 1963 بین دوک و دوشس آرگیل، اعلام جنگ شد و آن دو در برابر نگاه خیره مطبوعات، جدایی پر سر و صدای خود را آغاز کردند.

بعد داستان به چند سال قبل بر می‌گردد و مخاطبین «مارگارت» را می‌بینند که دختر یک میلیونر انگلیسی است و قصد دارد از همسر تاجر و آمریکایی خود طلاق بگیرد... 

همسر مارگارت به طلاق راضی نیست ولی مارگارت دیگر علاقه‌ای به ادامه زندگی مشترکش ندارد و در این بین او با یک اشراف‌زاده انگلیسی به نام «ایان کمپل» آشنا می‌شود و وقتی می‌فهمد به زودی ایان عنوان اشرافی «دوک» را بهمراه یک قلعه بزرگ به ارث می‌برد، تصمیم میگیرد با ایان که متاهل است وارد رابطه شود....

بعد از مدتی همسر ایان از اخبار رسانه‌ها خسته می‌شود و درخواست طلاق می‌دهد چرا که در آن زمان، بین اشراف انگلیسی رسم نبود که مردان درخواست طلاق بدهند و این را خلاف جوانمردی می‌دانستند! بالاخره ایان و مارگارت ازدواج می‌کنند و مارگارت با خرج خودش، قلعه را به شکلی باشکوهی باز‌سازی می‌کند اما بعد از مدتی می‌فهمد که همسرش در دو ازدواج قبلی‌اش هم از ثروت همسرانش استفاده کرده و به وقتش، زمانی که ثروتشان ته کشیده از آنها جدا شده، بنا بر این مارگارت تصمیم می‌گیرد برای اینکه بیشتر از این سرش کلاه نرود، تخم شک و تردید را در دل ایان بکارد و او را با نامه‌ای ناشناس متقاعد کند فرزندان پسرش از همسر دومش، از آن او نیستند تا قلعه بعد از مرگ احتمالی ایان، به آنها نرسد!... در این بین مارگارت که روابط نامشروع زیادی در کنار ازدواجش داشت، به اشتباه تعدادی از مدارک خیانت‌هایش را در میز کارش می‌گذارد و وقتی همسرش ایان آنها را می‌بیند، تصمیم می‌گیرد بر خلاف رسم اشراف، درخواست طلاق بدهد و آبروی مارگارت را ببرد، اما قبل از آن به مارگارت پیشنهاد می‌دهد تا بی‌سر و صدا از او جدا شود و با پرداخت قرض‌های قمار ایان، این رسوایی را جبران کند ولی مارگارت قبول نمی‌کند....

فسادی که عادی است

در بین کشورهای انگلیسی زبان در اروپا، اشراف انگلستان به شدت به فساد و بی‌قیدی مشهورند، البته این فساد و بی‌قیدی، از یک صده پیش و در بین عام روشنفکران و تحصیل کرده‌های اروپا و به‌ویژه انگلستان هم رواج پیدا کرد... زندگی نامه‌های هنرمندان و فیلسوفان و... انگلیسی و خاطراتشان از سبک زندگی بدون حد و مرزشان، نشان از همین مسئله دارد.

در سریال «رسوایی بسیار انگلیسی»، مخاطبین می‌بینند که این فساد در گذشته در پوششی مثلا محترم پیچیده و به خورد عوام داده می‌شد. برای مثال مردان فاسد از قشر اشراف، درخواست طلاق را ظلمی نسبت به همسر خود می‌دانستند ولی خیانت به او را کاملا طبیعی و حق مشروع خود می‌دانستند! یا بی‌قید و بند بودن در زندگی زناشویی، تا زمانی که رسوایی به بار نمی‌آورد، خیلی مهم محسوب نمی‌شود و قابل چشم‌پوشی بود... مجموعه این قوانین بی‌سر و ته، به عنوان سبک زندگی اشراف که مثلا آداب دان بودند، برای مردم عام به عنوان الگوهای رفتاری به تصویر کشیده می‌شد.

مثال‌هایی از این فرهنگ اشراف انگلیسی، به شکل‌های مدرن‌تر، در حال حاضر در بین اشراف این کشور متداول است و از نمونه‌های کوچک آن می‌توان به دعوت پسر ملکه انگلیس «چارلز» و نوه‌هایش از شرکای جنسی سابق شان در جشن عروسی شان نام برد! این حرکت که به نوعی توهین به همسر فعلی محسوب می‌شود، برای اشراف انگلیسی نوعی کلاس و فرهنگ روشن فکرانه تبدیل شده است.

زنان در ازدواج با اشراف 

در مینی سریال «رسوایی بسیار انگلیسی»، مخاطبین می‌بینند که زنان به نوعی عروسک‌های فاسدی هستند برای بازی مردان اشراف زاده.

مرسوم است مردان اشراف زاده‌ای که ورشکسته هستند یا پولی در بساط ندارند، یا ارثیه‌های خود را به طریقی(قمار، عیاشی و...) به باد داده‌اند، به سمت زنی ثروتمند بروند و با ثروت همسر خود روزگار را براحتی بگذرانند....

شاید بارزترین و الگوی این سبک زندگی را بشود در همسر ملکه انگلستان «فلیپ» پیدا کرد که به قول خودش زمانی که با الیزابت ازدواج کرد، تنها چند دلار بیشتر در حسابش نداشت و بازمانده یک خاندان ورشکسته و منحل شده پادشاهی سابق یونان بود ولی به خاطر ازدواجش توانست، از نظر مالی تا آخر عمرش در تامین کامل قرار بگیرد.

در سریال «رسوایی بسیار انگلیسی»، مخاطبین می‌بینند که پرونده طلاق پر حاشیه این دو نفر باعث می‌شود که برای اولین بار آبروی یک زن اشراف زاده انگلیسی، در سطح رسانه‌های انگلیس برده شود و این عملا در آن سال‌های دهه 60 میلادی، که انقلاب جنسی در آمریکا در حال وقوع بود، ادامه این مسئله در اروپا را به مخاطبین خود تزریق می‌کرد و به نوعی قبح مسائل پنهانی زندگی اشراف زادگان را بین مردم عام از بین برد. 

در قسمتی از سریال «مورین» دوست اشراف زاده مارگارت در اعتراض به این رسوایی و تغییر نگاه مردم عام به آنها به مارگارت می‌گوید:

« باید این بازی مسخره با ایان را تمام کنی، این نصیحت دوستانه من به توست... اهمیتی به اصل موضوع نمی‌دهم اما فقط اسم تو نیست که دارد پخش می‌شود، این در مورد همه مان است. اسم ما در روزنامه‌ها دست هر دختر فروشنده و سبزی فروشی هست و در موردمان حرف می‌زنند... زندگی خصوصی ما باید مخفی بماند، اصلا برای همین ما الگوی آدم‌های فرومایه و فقیر هستیم و نگاه آنها به ماست، چون ما شبیه آنها نیستیم ولی تو داری کاری می‌کنی که ما هم شبیه آنها بشویم و احساس بدبختی کنیم!»

مادیات همه چیز است

در سریال رسوایی بسیار انگلیسی، مخاطبین می‌بینند که مادیات از اول تا آخر این ازدواج، حرف اصلی را می‌زند و همه چیز به معامله‌ای تبدیل شده که باید سود بالایی برای طرف مقابل داشته باشد تا واردش شوند وگرنه که احساسات و عواطف به نوعی بازی‌های لوس و تکراری هستند و برای هیچ یک از طرفین جدی به حساب نمی‌آیند. در داستان از یک طرف ایان به عنوان مردی الکلی و اشرافی، قصد دارد با ورود زنی جدید به زندگی اش هزینه‌های زندگی گران خود را تامین کند و از طرف دیگر هم مارگارت به عنوان زنی بی‌قید و بند دوست دارد قلعه زیبا و عنوان دوشس آرگیل را به چنگ بیاورد و در این بین هیچ کدام از دو طرف اهمیتی به اصل ازدواج نمی‌دهند.

طبق روایت سریال، ایان بلافاصله بعد از طلاق از مارگارت، با زنی ثروتمند و آمریکایی ازدواج می‌کند و مارگارت هم بعد از 27 سال از زمان طلاق، مهم‌ترین مسئله برایش حفظ و نگه داشتن قلعه اشرافی بود که هزینه زیادی برای تعمیرش داد!

مینی سریال رسوایی بسیار انگلیسی، در سه قسمت به خوبی نگاه جامعه اشراف زاده آن زمان و فساد بی‌حد و مرزشان را در خود خلاصه می‌کند و به نوعی به مخاطبینش یادآور می‌شود که مرزهای اخلاقی در انگلیس مدت‌ها قبل شکسته است و نباید از اشراف انتظار بیشتری داشته باشند و از رسانه‌ای شدن گندهای اشراف زادگان متعجب بشوند.

این مسئله با توجه به رسوایی‌های چند سال اخیر و شایعات فراوان خاندان سلطنتی انگلستان قابل توجه است و مخصوصا استفاده از «کلر فوی» در نقش مارگارت بی‌قید و بند و موذی، که پیش از این مخاطبین او را با ایفای نقش الیزابت دوم در سریال «تاج» می‌شناختند، از نکات جالب این سریال است.

هر چند رسوایی بسیار انگلیسی، مخاطبین متوسطی را جذب داستانش کرد ولی منتقدین غربی از این داستان استقبال کردند و آن را نمونه‌ای موفق از سریال تاریخی و زندگی نامه‌ای توصیف کردند.