کیهان بررسی می‌کند
روند کاهشی قیمت‌ها در بازار مسکن، خودرو، طلا و ارز
بررسی‌های میدانی حکایت از آغاز روند کاهشی قیمت‌ها در بازارهای مسکن، خودرو، طلا و ارز دارد.
سرویس اقتصادی-
تورم‌های زیاد و طولانی‌مدت سال‌ها است در اقتصاد کشور ریشه دوانده است. نمونه بارز این وضعیت در دهه 90 مشهود بود به‌طوری که طی این دهه رشد اقتصادی کشور نزدیک به صفر و در عین حال تورم‌های سالانه بالای 40 درصد را تجربه کردیم.
مزمن بودن تورم، مقابله با آن را دشوار نموده است؛ با این حال دولت سعی کرده با مجموعه‌ای از سیاست‌های پولی، مالی، تجاری و البته به کار بستن دیپلماسی فعال اقتصادی و سیاسی، این روند تورمی فزاینده را بشکند و در برخی حوزه‌ها موفقیت‌هایی نیز به دست آورده است. فعلا روند افزایشی در برخی از بخش‌ها کنترل شده و امید است با استمرار آن، روند تورم در میان‌مدت و بلندمدت هم کنترل شود.
دلار بازار آزاد
در آستانه ورود به کانال 48
مهم‌ترین معیار سنجش نوسان قیمت‌ها در شرایط کنونی اقتصاد ما، تغییرات نرخ ارز است. دیروز در مرکز مبادله ایران به‌عنوان مرجع رسمی مبادلات و کشف نرخ ارز، هر اسکناس دلار آمریکا به ۴۲ هزار و ۱۲۴ تومان و نرخ حواله دلار نیز به ۳۸ هزار و ۲۹۵ تومان رسید که نسبت به روز کاری قبل، کاهشی بود. قیمت اسکناس و حواله یورو و درهم امارات هم روند کاهشی را نشان داد و نسبت به دو روز قبل، عقب‌نشینی کرد.
قیمت دلار در بازار آزاد هم طی روزهای گذشته روندی نوسانی و متمایل به ریزش را طی کرده و حالا یکی‌یکی در حال از دست دادن حمایت‌های زیر پای خود است. براساس گزارش‌ها، بازار ارز دیروز هم نظاره‌گر روند کاهشی شاخص ارزی بود به‌گونه‌ای که قیمت هر اسکناس دلار آمریکا در بازار آزاد ارز با کاهش از مرز ۵۰ هزار تومان، به کانال ۴۹ رسید.
به گزارش ایبِنا، مشاهدات میدانی از بازار ارز در محدوده خیابان فردوسی و سبزه‌میدان نشان می‌دهد در پی ریزش نرخ ارز در روزهای اخیر، خریداران از بازار خارج شده و از ترس ریزش بیشتر نرخ‌ها، در صف فروش قرار گرفته‌اند.
البته دلالان تلاش می‌کنند تا با نرخ‌سازی در کانال‌های تلگرامی، مانع از ریزش بیشتر دلار شوند، اما آنچه در کف بازار در جریان است، حکایت از تداوم روند کاهشی قیمت دلار و سایر ارز‌ها در دو هفته اخیر و احتمال طی روزهای آینده دارد.
سقوط دو پله‌ای در بازار سکه
نزول قیمت‌ها بازار طلا نیز که به‌عنوان همسنگ بازار ارز برای سرمایه‌های ریسک‌گریز شناخته می‌شود، کاملاً هویدا است. دیروز هر گرم طلای ۱۸ عیار با قیمت دو میلیون و 376 هزار تومان معامله شد و نسبت به روز قبل از آن کاهش سه درصدی را نشان داد.
سکه طرح جدید با بازگشت به دو کانال پایین‌تر با قیمت ۲۸ میلیون و 600 هزار تومان معامله شد و با ورود به کانال ۲۸ میلیون تومانی نسبت به روز معاملاتی گذشته پنج درصد معادل یک میلیون و 600 هزار تومان کاهش یافت.
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران درباره روند این روزهای بازار طلا اظهار کرد: از ابتدای هفته گذشته تاکنون دو تا هفت درصد کاهش قیمت را در بازار طلا و سکه داشتیم.
وی در مورد اینکه آیا ریزش قیمت تداوم خواهد داشت یا خیر نیز به مهر گفت: از حدود دو ماه و نیم پیش بازار طلا به ثبات رسیده بود و احتمال افزایش قیمت وجود ندارد؛ منتهی با توجه به شرایط احتمالاً تا پایان هفته کاهش یک تا سه درصدی در قیمت‌ها داشته باشیم.
محمد کشتی‌آرای، فعال بازار طلا و جواهر هم در این زمینه تصریح کرد: معامله چندانی در بازار طلا و سکه نیز انجام نمی‌شود؛ چراکه در 10 روز گذشته شاهد سیر نزولی قیمت‌ها در این بخش بودیم و پیش‌بینی می‌شود که کاهش قیمت‌ها در روزهای آتی هم ادامه داشته باشد.
از بمباران خبرهای مثبت
تا موفقیت سیاست‌های ارزی
دلایل مختلفی برای توضیح شرایط کنونی بازار طلا و ارز بیان می‌شود. به گفته معامله‌گران ارز، مهم‌ترین دلیل عقب‌نشینی دلار در بازار ارز، کاهش انتظارات تورمی به‌دنبال اخبار مثبت سیاسی ناشی از دیپلماسی اقتصادی دولت و بانک مرکزی در هفته‌های اخیر است.
فعالان بازار طلا هم می‌گویند کاهش تقاضا، کاهش قیمت ارز و نوسانات بازار انس جهانی که حدوداً با ۳۰ دلار کاهش همراه بود در کنار خبرهای خوب سیاسی، عواملی بودند که منجر به افت قیمت‌ها در بازار شده‌اند.
البته لازم به ذکر است که پاسخ به نیاز‌های ارزی متقاضیان در مرکز مبادله ایران و کمتر شدن تقاضا در بازار آزاد، از دیگر عواملی است که در شکل‌گیری مسیر نزولی دلار و طلا تأثیرگذار بوده است.
تخفیف‌های قابل‌توجه در بازار مسکن
طی هفته‌های اخیر، گزارش‌های متعددی از کاهش قیمت در بازار معاملات مسکن و ارائه تخفیف‌های جذاب از سوی صاحبخانه‌ها برای بالابردن شانس فروش خانه منتشر شده است.
در آخرین روز اردیبهشت‌ماه، فارس براساس گزارش‌های میدانی از بازار مسکن در مناطق مختلف پایتخت، نوشت که با افت قیمت دلار و البته اجرای مالیات بر عایدی سرمایه، قیمت اعلامی مسکن از سوی مالکان پای معامله افت 15 تا 30 درصدی دارد و این روند تخلیه تورم انتظاری ادامه دارد.
با گذشت حدود سه هفته از این خبر، همچنان فضای کاهشی بر قیمت مسکن حاکم است. دیروز ایرج رهبر، رئیس انجمن انبوه‌سازان استان تهران خبر داد که «به‌دلیل رکود حاکم بر بازار، قیمت مسکن ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش یافته است».
البته به نظر می‌رسد افت قیمت مسکن از 20 درصد هم بیشتر باشد. گزارش میدانی دو روز قبل خبرگزاری تسنیم نشان داد که در بازار مسکن، مالکان اقدام به ارائه تخفیف‌ها تا 25 درصد کرده و واحدهای خود را در فایل فروش قرار داده‌اند و البته این تخفیف در مناطق شمالی پایتخت بیشتر از مناطق مرکزی و جنوبی بوده است.
از طرح‌های مالیاتی مؤثر
تا برخورد قاطع با بنگاه‌های غیرمجاز
علاوه‌بر مواردی همچون خبرهای مثبت سیاسی و چشم‌انداز کاهشی نرخ ارز، برخی عوامل به‌طور خاص روی کاهش قیمت در بازار مسکن دخیل بوده‌اند. یکی از این موارد، اهتمام دولت به اخذ مالیات بر خانه‌های خالی بوده که برخی صاحبخانه‌ها را به این نتیجه رسانده باید برای عرضه خانه خود در بازار فکری کند.
یک عامل مهم دیگر، برخورد جدی با بنگاه‌های املاک غیرمجاز بود که خود به تنور قیمت‌ها می‌دمیدند. در همین زمینه یکی از مهم‌ترین طرح‌های دولت، برخورد با بنگاه‌ها و مشاوران املاک غیرمجاز بوده که در یک ماه اخیر آغاز شده است.
به‌عنوان مثال و به گفته مسئولان، دو هزار و ۶۰۰ بنگاه املاک بدون مجوز تاکنون در شهر جدید پردیس شناسایی شده که پس از برخورد و پلمب آنها آرامش نسبی به این بازار برگشته و قیمت‌ها از رقم‌هایی از ۲۰۰ تا ۵۰۰ و حتی ۸۰۰ میلیون تومان نیز کاهش داشته که نشان از واکنش مثبت بازار به این اقدام دولت بوده است. این برخوردها در سایر شهرها نیز در حال انجام است که می‌تواند به کاهش بیشتر قیمت‌ها نیز بینجامد.
کاهش 66 تا ۳۰۰ میلیون تومانی قیمت خودرو
شرایط کاهشی قیمت‌ها در بازار خودرو نیز وجود دارد. بررسی روند قیمتی 15 خودروی داخلی پرتقاضای بازار طی سه ماه گذشته نشان داد که در طول این مدت قیمت‌ها روند صعودی و نزولی قابل‌توجهی را تجربه کرده است؛ اما طی این دو ماه قیمت بخش زیادی از این خودروها از 66 تا 300 میلیون تومان کاهش داشته است.
براساس این گزارش، طی دو ماه اخیر کوییک معمولی از 415 به 349 میلیون، کوییک‌آر از 420 به 353 میلیون، سمند سورن پلاس از 732 به 610 میلیون، شاهین از 730 میلیون به 600 میلیون، رانا پلاس از 620 به 500 میلیون، دنا پلاس از 805 به 680، دنا پلاس توربو اتوماتیک از یک میلیارد و 30 میلیون به 900 میلیون، پژو 207 پانا از یک میلیارد و 165 به 975 میلیون، پژو 207 دنده‌ای از 800 به 685، تیبا صندوق‌دار 405 به 357 میلیون، ساینا از 420 به 340 میلیون، تیبا 2 از 406 به 355 میلیون، هایما 5اس پلاس از یک میلیارد و 640 میلیون به یک میلیارد و 320 میلیون تومان رسیده است.
کاهش تورم ماهانه تولیدکننده در اردیبهشت
گفتنی است بررسی آمارهای کلان اقتصادی هم نشان می‌دهد فضای کلی و چشم‌انداز اقتصاد کلان به سمت کاهش قیمت‌ها است. به گزارش خبرگزاری فارس، اطلاعات به دست آمده از منابع آگاه، از کاهش محسوس تورم ماهانه تولیدکننده در ماه گذشته (اردیبهشت 1402) حکایت دارد.
شاخص بهای تولیدکننده یک نماگر پیش‌نگر (Leading Indicator) است و بین اهالی اقتصاد به‌عنوان معیار هزینه‌های تولید شناخته می‌شود. حال اگر تورم تولید نزولی باشد، پیام کاهش سطح عمومی قیمت‌ها را به جامعه مخابره می‌کند. بر همین اساس به نظر می‌رسد در ماه‌های پیش‌رو باید منتظر فروکش کردن تب‌وتاب تورم باشیم.
برخی کارشناسان اعتقاد دارند بخشی از این کاهش تورم ماهیانه تولید ناشی از مدیریت منابع و مصارف ارزی و جلوگیری از اصابت تنش‌های ارزی اخیر به نظام تولیدی کشور در چارچوب سیاست ارزی جدید بانک مرکزی، یعنی تأمین ارز واردات کالاهای اساسی، ماشین‌آلات و تجهیزات با نرخ 28500 تومان بوده است که با استمرار آن می‌تواند روند کاهشی تورم تولیدکننده و مصرف‌کننده را در پی داشته باشد.
چشم‌انداز پیش‌رو
همان‌طور که ذکر شد عوامل مختلفی در کاهش قیمت‌های اخیر دخیل بوده‌اند. دیپلماسی فعال سیاسی و اقتصادی دولت که به توسعه روابط اقتصادی با کشورهای عضو شانگهای، اتحادیه اوراسیا، گروه بریکس و به‌ویژه همسایگان انجامیده و رکوردهای جدید تجاری بر جای گذاشته، از دلایل تسهیل ارزآوری و کنترل تورم انتظاری بوده است.
همچنین خبرهای مثبت سیاسی، آزاد‌سازی منابع بلوکه‌شده ایران، بازگشایی سفارت عربستان و ازسرگیری روابط ایران با کشورهای منطقه از دلایل دیگری است که کاهش قیمت طلا و سکه، ارز، خودرو و مسکن در روزهای اخیر بوده است.
نباید از نقش سیاست‌های مهم دولت و مجلس در زمینه تصویب مالیات بر عایدی سرمایه هم غافل شد. این پایه مالیاتی در صورتی که مجمع تشخیص مصلحت نظام تصمیم خود درباره معافیت مالیاتی مناطق آزاد و تعدیل نرخ مالیات بر عایدی با تورم را اصلاح کند، می‌تواند به استمرار روند کاهشی قیمت‌ها کمک کند.