به گزارش مهر، مدت‌ها بود که تجارت خارجی ایران، طعم پیشی گرفتن واردات از صادرات را نچشیده و دولت قبل هم مدعی بود که بالاخره توانسته شرایط را با سیاستگذاری‌های خود به گونه‌ای پیش برد که تراز تجاری ایران مثبت باشد.
آمارهای رسمی دولت در نیمه اول سال جاری نشانگر این است که میزان صادرات کشور در این مدت، از مرز 23/5 میلیارد دلار عبور  کرده و در مقابل، آمار واردات هم به 26 میلیارد دلار رسیده است؛ یعنی 2/5 میلیارد دلار تراز تجاری منفی برای ایران.
این ارقام نشان می‌دهد صادرات غیرنفتی ایران در این مدت 22/5 درصد و واردات 29/54درصد رشد داشته است. البته به گواه آمارها، بیشترین میزان واردات کالا به کشور را وسایل نقلیه موتوری، برنج، کنجاله، سویا و ذرت به خود اختصاص داده است، اما در این میان کالاهای دیگری هم وارد کشور شده‌اند که نامشان از رده کالاهای اساسی، حساس و ضروری  کشور خارج است.
فارغ از اینکه واردات ایران در نیمه اول سال جاری را چه کالاهایی تشکیل داده‌اند، اما آنچه که مسلم است آن است که این واردات ماه به ماه در حال افزایش است و در ماه آخر این دوره آماری، وضعیت را به گونه‌ای پیش برده که واردات کشور تراز منفی را برای تجارت خارجی رقم زده است.
پیشی‌گرفتن حجم واردات از صادرات در شرایط فعلی، یعنی نگرانی برخی صاحبنظران از خرج شدن پول‌های بلوکه شده نفتی ایران در کشورهای دنیا برای واردات کالا حتی اگر کالای اساسی هم باشد، چندان هم بی‌مورد نبوده است.
در این میان، امارات بازهم به صدر صادرکنندگان کالا به ایران بازگشته و چین و هند نیز به ترتیب در رده‌های دوم و سوم قرار دارند، یعنی در واقع، امارات بازهم به نقش اصلی خود برای ایران یعنی یکی از تأمین‌کنندگان بزرگ کالاهای وارداتی ایران بازگشته و چین و هند هم که از جمله کشورهایی هستند که پول نفت ایران را همچنان، با کالا تهاتر می‌کنند.
تراز تجاری منفی برای ایران البته چندان برای مسئولان تجارت خارجی ایران ناخوشایند نیست و آنگونه که ولی‌اله افخمی راد، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید، این تراز تجاری چندان هم منفی نیست و فاصله کمی میان صادرات و واردات ایران وجود دارد.
البته با برنامه جدی که دولت برای تسهیل واردات تدارک دیده است، به نظر می‌رسد طی ماه‌های آتی، واردات به ایران سهل‌تر شده و در مقابل، ایران برنامه جدی و خاصی برای حضور در بازارهای هدف صادراتی نداشته باشد، چرا که هم اکنون نیز کالاهای تولیدی ایران به جز محصولات پتروشیمی، چندان جایی در بازارهای تجاری دنیا ندارند و مسئولان هم می‌گویند که بودجه‌ای ندارند که به حمایت از صادرات غیرنفتی کشور بپردازند.
در عین حال، در آمار پنج ماهه‌ای که از سوی گمرک پیش از انتشار گزارش کامل نیمه اول سال جاری اعلام شد، به صراحت به این نکته اشاره شده بود که تراز تجاری ایران با حداقل 4 کشور از 7 کشور اول شریک تجاری خود یعنی چین، عراق، امارات متحده عربی، افغانستان، هند و ترکیه منفی است.
به عبارت دیگر، ترازنامه تجاری کشور در5 ماهه ابتدای سال جاری، با امارات متحده عربی، منفی 4 میلیارد دلار و با چین، منفی 1 میلیارد بوده است که به نظر می‌رسد در ماه ششم اوضاع از این هم بدتر شده باشد.البته باید به این نکته اشاره کرد که بالارفتن آمار واردات همواره غیرمفید نیست بلکه چه بسا کشورهایی که وارداتشان بسیار بیشتر از ایران است، اما در مقابل، صادراتشان نیز آمار و ارقام بسیار بالایی را به خود اختصاص می‌دهد، در حالی که مرور آمارهای تجارت خارجی ایران در نیمه اول امسال نشانگر افزایش رشد واردات کالا نه مواد اولیه و واسطه‌ای و ماشین‌آلات به کشور است: بنابراین به نظر می‌رسد که باید مدیریت مناسبی بر روی تجارت خارجی کشور اعم از واردات و صادرات صورت گیرد تا بازهم صادرات ایران بر واردات پیشی گیرد و به گفته مقام معظم رهبری، روزی فرا رسد که در چاه‌های نفت را بست و کشور را با صادرات غیرنفتی اداره کرد.