سرویس اقتصادی-

تا همین 10 روز قبل بود که نرخ دلار در اتاق‌های معاملات فردایی دلالان از 60 هزار تومان هم عبور کرد، اما از هفته گذشته به این‌سو، به‌ویژه پس از راه‌افتادن بازار مبادله ارز و طلای ایران، روند نرخ دلار تغییر کرد.
موج اول ریزش از یکشنبه هفته قبل آغاز شد و چند روزی در حوالی ۵۴ هزار و ۵۰۰ تومان نوسان کرد.
اما در موج دوم، دلار فردایی دیروز هم مثل 10 روز گذشته مسیر کاهشی خود را دنبال کرد و این بار طی چند ساعت بیش از 2000 تومان دیگر ریخت و تا لحظه تنظیم این گزارش در حوالی 51 هزار و 500 تومان در نوسان بود. البته دیروز از نرخ‌های دلالان در بازار سلیمانیه هم خبر رسید که دلار به مرز ۵۰ هزار تومان هم رسیده است.
به ‌این ‌ترتیب دلار در بازار غیررسمی طی حدود یک هفته 15 درصد از ارزش خود را از دست داده است.
البته همین قیمت‌های نزولی در بازار غیررسمی در حالی مطرح بود که مردم و فعالان اقتصادی می‌توانستند نیازهای واقعی خود را با نرخ‌های بسیار پایین‌تر در بازار مبادله ایران تأمین کنند. دیروز نرخ اسکناس دلار تالار ارز خدماتی بازار مبادله 43 هزار و 579 تومان و نرخ حواله دلار نیز 38 هزار و 910 تومان بود. همین نرخ‌ها نیز باعث تشدید فشار فروش و کاهش قیمت در بازار غیررسمی بود.
بی‌محلی خریداران
به دلار 50000 تومانی
با آغاز موج دوم کاهش نرخ ارز، متقاضیان هم از ورود به بازار ترسیدند و حاضر به خرید نشدند. مشاهدات میدانی خبرنگار کیهان از بازار فردوسی تهران نشان می‌داد که خریداری برای دلار 50 هزار تومانی وجود نداشت.
سایر گزارش‌های میدانی از بازار سبزه‌میدان و فردوسی تهران هم حاکی از آن بود که با عقب نشستن متقاضیان خرید دلار، برخی از فروشندگان حاضر شدند دلار را با قیمت ۴۹ هزار تومان هم بفروشند، اما صف فروش به‌شدت قوی بود، چرا که همه فروشنده بودند.
فروشندگان دلار که از ترس کاهش بیشتر نرخ قصد داشتند به هر قیمتی دلار خود را بفروشند و از ضرر احتمالی به دور باشند، مجبور شدند نرخ‌های پایین‌تری را پیشنهاد دهند.
زمزمه دلار 45 هزار تومانی
با غلبه فضای فروش در بازار ارز، فعالان این بازار از احتمال جدی کف‌شکنی‌های پی‌درپی و رسیده دلار به میانه‌های کانال 40 هزار تومان حکایت دارد.
کامران سلطانی‌زاده؛ دبیرکل کانون صرافان در این‌باره به پایگاه خبری تحلیلی ایبِنا گفت: تصمیم روز شنبه بانک مرکزی مبنی بر اینکه خرید ارز صادراتی پتروشیمی‌ها و معدنی‌ها از سوی صرافی‌های غیربانکی مجاز شد به‌تنهایی توانست روند قیمتی دلار را معکوس کند تا شاهد کاهش قیمت در بازار باشیم.
وی ادامه داد: این اتفاق در کنار افزایش اختیارات بانک مرکزی در مهار ارز می‌تواند نرخ دلار را بیشتر از این کاهش دهد و حتی شاهد ورود دلار به کانال
۴۵ هزار تومانی هم باشیم.
سلطانی‌زاده تأکید کرد: اینکه کل شبکه صرافی‌ها وارد چرخه معاملات شوند به‌طورقطع تأثیر بسزایی در تعادل و آرامش بازار ارز و کاهش قیمت‌ها خواهد داشت. اگر تصمیمات غیرمنطقی در این حوزه اخذ نشود، دلار می‌تواند نرخ ۴۷ تا ۴۸ هزار تومانی را هم تا پایان سال تجربه کند.
وی که ظهر دیروز مصاحبه می‌کرد، یادآور شد: «در حال حاضر دلار با نرخ میانگین ۵۰ هزار تومان به متقاضیان ارز در صرافی‌ها با ارائه کارت ملی ارائه می‌شود». با این‌ حال قیمت صرافی‌ها تا عصر دیروز همچنان کاهشی بود به‌طوری ‌که در معاملات بعدازظهر، قیمت خرید دلار توافقی به 49 هزار تومان کاهش یافت و بهای یورو نسبت به روز گذشته 3500 تومان کمتر شد.
سرایت ریزش‌ها به بازار طلا
به ‌موازات بازار ارز، قیمت‌ها در سایر بازارهای دارایی که همبستگی مستقیم با نرخ دلار دارند هم ریزشی بود. به ‌این‌ ترتیب دیروز معاملات طلا در بورس هم سراسر قرمز بود. واحدهای صندوق‌های بورسی مبتنی بر طلا روز یکشنبه عموماً در بازه قیمتی منفی ۴ تا منفی ۵ درصد معامله شد و انواع سکه‌های طلای بورسی هم به همین ترتیب وارد کانال ۲۸ میلیون تومان شد.
بر این‌ اساس دیروز قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید (سکه امامی) با کاهش حدود یک میلیون تومانی نسبت به روز قبل به رقم ۲۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید. بهای سکه تمام طرح قدیم نیز
۲۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان ارزش‌گذاری شد که نسبت به روز قبل، ارزان‌تر بود. همچنین هر نیم‌سکه و ربع‌سکه به ترتیب ۱۶ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان معامله شد که نسبت به روز قبل، کاهش داشت.
البته قیمت‌ها در بازار طلا علاوه‌بر کاهش نرخ ارز، از یک ناحیه دیگر هم تحت فشار است. براساس بانک مرکزی، به‌زودی معاملات اوراق گواهی سپرده شمش طلا و در ادامه هم انواع سکه در بازار مبادله ارز و طلای ایران در حجم‌های قابل توجه عرضه خواهد شد که می‌تواند تأثیر بیشتری بر کاهش نرخ‌ها در این بازار داشته باشد.
بازار مبادله جای خود را باز کرد
گفتنی است طی هفته‌های گذشته اتفاقات متعددی دست به دست هم داد تا نرخ ارز در بازار افزایش یابد. دلالان و کانال‌های تلگرامی و رسانه‌های خارجی در روزهای ابتدایی اسفندماه تلاش کردند تا با عدد‌سازی، جو‌سازی و ایجاد انتظارات منفی قیمت ارز در بازار غیررسمی را افزایش دهند. بر همین اساس نرخ دلار در بازار غیررسمی و کانال‌های تلگرامی افزایش یافت؛ اما با اقدامات بانک مرکزی و راه‌اندازی مرکز مبادله ایران از دوم اسفندماه، بازار آزاد ریخت و به قیمت‌های جدیدی رسید.
به نظر می‌رسد با رونق بازار مبادله ایران روند ریزشی قیمت‌ها باز هم ادامه یابد؛ چرا که از یک‌سو صادرکنندگان با نرخ‌های جذاب و نزدیک به واقعیت بازار مبادله مشتاق به عرضه ارزهای خود هستند و از سوی دیگر مردم می‌توانند خریدی مطمئن و با نرخی بسیار معقول‌تر از بازار آزاد را در بازار مبادله تجربه کنند.
مردم می‌توانند نیازهای واقعی خود را ذیل یکی از سرفصل‌های ۶۳گانه در تالار ارز خدماتی بازار مبادله دریافت کنند و نیازی به مراجعه به دلالان ارزی نیست. همچنین اگر فردی به هر دلیل مقدار بیشتری ارز نیاز داشته باشد، می‌تواند به صرافی‌ها مراجعه نموده با نرخی کمتر از اتاق‌های معاملات فردایی دلالان تا معادل ۵۰۰۰ یورو به‌ازای هر کارت ملی دریافت نماید.
به نظر می‌رسد با راه‌افتادن بازار مبادله ارز و طلای ایران طی دو هفته اخیر، مرجعیت قیمت در بازار ارز به‌ مرور در حال تغییر است؛ اتفاق بزرگی که نتایج آن در حال مشاهده است. مردم این روزها کمتر از قبل به نرخ کانال‌های فردایی مراجعه می‌کنند؛ هرچند رسیدن به نقطه مطلوب نیاز به زمان بیشتری دارد.