نظر یکسان اقتصاددانان، نمایندگان مجلس و مردم درباره آمار بانک مرکزی
تردید جدی در صحت آمار رشد اقتصادی 4/6درصدی
اساتید دانشگاه، نمایندگان مجلس، خبرنگاران اقتصادی و حتی مخاطبان برنامه تلویزیونی پایش اعلام کردند که آمار اعلامی بانک مرکزی در مورد رشد اقتصادی 4/6 درصد با واقعیتهای اقتصادی ایران مطابقت ندارد تا بیش از پیش آمار بانک مرکزی مورد تشکیک واقع شود.
به گزارش مشرق در برنامه اقتصادی پایش که یکشنبه شب پخش شد مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور حضور داشت تا درباره آمار رشد 4/6 درصدی اقتصاد ایران توضیحاتی ارائه کند اما اظهارات نیلی هم نتوانست مردمی که برنامه پایش را تماشا میکردند راضی کند. 74/66 درصد مخاطبانی که در نظرسنجی این برنامه شرکت کردند پاسخ «خیر» را برای سوال «آیاامسال نسبت به سال 92 رونق قابل توجهی در اشتغال و کسب و کارها احساس کرده اید؟» برگزیدند و 25/34 درصد از 204 هزار شرکتکننده پاسخ «بله» را انتخاب کردند.
بدین ترتیب درصد قابل توجهی از مردم آمار اعلامی از سوی بانک مرکزی را قبول نداشتند و اعلام کردند که امسال نسبت به سال گذشته رونق قابل ملاحظهای در اشتغال و کسب و کار احساس نکردهاند.
البته مسعود نیلی در این باره گفت: «مردم ما اصولا اخبار بد را راحتتر قبول میکنند تا اخبار خوب. اعلام نرخ رشد اقتصادی از سوی بانک مرکزی به هیچ عنوان اقدامی تبلیغاتی نبوده و کاری است که در همه فصول سال انجام میشود. سرعت در اعلام نرخ رشد اقتصادی نیز بی سابقه بوده است. اگر کار ما مشکل داشت نباید نرخ تورم را که سه ماه پیاپی افزایش یافت اعلام میکردیم. هم گفت احساس کردن تاثیر رشد اقتصادی بر زندگی مردم کمی زمان بر است.»
با وجود اینکه تصور میشد رای مخاطبان این برنامه تلویزیونی احساسی و غیر علمی است، پخش نمودارهای نظرسنجی از خبرگان اقتصادی موجب متعجب شدن نیلی شد. طبق نظرسنجی پایش، 89درصد از اقتصاددانان، نمایندگان مجلس و خبرنگاران اقتصادی اعلام کردند که آمار بانک مرکزی غیرواقعی است.
30 استاد دانشگاه، 31 نماینده مجلس و 39 خبرنگار اقتصادی در این نظرسنجی شرکت کرده بودند و در پاسخ به این سوال که «آیا رشد اقتصادی اعلام شده توسط بانک مرکزی با واقعیتهای اقتصاد ایران که شما مشاهده و احساس میکنید، همخوانی دارد؟ پاسخ «خیر» را انتخاب کردند.
در این میان 88 درصد اقتصاددانان و اساتید دانشگاه، 87 درصد نمایندگان مجلس و 92 درصد خبرنگاران اقتصادی اعلام کردند که رشد اقتصادی اعلام شده با واقعیتها مطابقت ندارد.
مسعود نیلی هم در پاسخ به این سوال مجری برنامه که پرسید، چرا خبرگان اقتصادی که با آمار و به صورت علمی با مسائل برخورد میکنند آمار رشد اقتصادی را قبول ندارند، گفت: به طور کلی احساس کردن تاثیر رشد اقتصادی بر اقتصاد زمان بر است و پاسخ قانع کنندهای در این زمینه ارائه نکرد.
سکوت مرکز آمار ایران
در حالی مرکز آمار در مقابل اعلام نرخ رشد 4/6درصدی بانک مرکزی سکوت اختیار کرده که براساس ماده ۵۴ برنامه پنجم توسعه، این مرکز، مرجع رسمی تهیه، اعلام و انتشار آمارهای رسمی کشور است.
به گزارش نسیم، سوم مهرماه در روزهای آغازین پاییز پس از گمانهزنیهای بسیار درباره نرخ رشد اقتصادی نیمه اول امسال، بانک مرکزی در اقدامی، نرخ رشد اقتصادی بهار 93 را 4/6درصد اعلام کرد.
این در حالی بود که چندی قبل از آن رئیسجمهور در مشهد براساس گزارشهای مؤسسه عالی آموزش، پژوهش و مدیریت و برنامهریزی که هماکنون زیر نظر مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیسجمهور است، نرخ رشد اقتصادی را 2/5 درصد اعلام کرده بود.
نکته جالبتر آنکه محمدباقر نوبخت، معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رئیسجمهور در نشست خبری خود در شهریور ماه نرخ رشد اقتصادی را 0/5 درصد و تا پایان شهریور ماه یک درصد اعلام کرده بود.
به هر حال، با وجود این همه آمار متفاوت، بانک مرکزی در محاسبهای مقدماتی نرخ رشد اقتصادی بهار سال 93 را 4/6 درصد دانسته است. همین موضوع در حال حاضر باعث ابراز شگفتیها و تحلیلهای متفاوتی از سوی کارشناسان شده است.
اما مسئله مهمتر در این میان، سکوت مرکز آمار ایران درباره این نرخ رشد است. تاکنون رئیس این مرکز هیچگونه واکنشی نسبت به این موضوع نشان نداده و مراجعه هر روزه به سایت این مرکز که آمارهای رسمی و جدید را میتوان در آنجا مشاهده کرد، بینتیجه است. این در حالی است که به طور قطع مرکز آمار ایران گزارشی- حتی به صورت مقدماتی همچون بانک مرکزی- از نرخ رشد اقتصادی بهار 93 دارد.
طبق ماده 54 قانون برنامه پنجم توسعه کشور، مرکز آمار ایران مرجع رسمی تهیه، اعلام و انتشار آمارهای رسمی کشور است، اما این روزها به دلیل تأخیر در اعلام نتایج بررسی ماهانه، فصلی و سالانه شاخصهای اقتصادی، مرجعیت خود را کمرنگ کرده که این موضوع باعث شده مقامهای اجرایی کشور، آمار دیگر نهادها را برای تصمیمسازیهای خود مبنا قرار دهند.