خبرگزاری خبر آنلاین وابسته به برخی مدیران دولت سابق می‌گوید: اصولگرایان برای تخریب دولت روحانی از هر وسیله و دستاویزی استفاده می‌کنند

خبرآنلاین نوشت: «منتقدان حسن روحانی،با روایت داستانی جعلی از چگونگی استفاده از سرویس بهداشتی رئیس‌جمهور چین در ایران، علت ناتوانی چین در عمل به وعده‌هایش بعد از خروج آمریکا از برجام را رفتن او به توالت ایرانی در جریان سفر به ایران عنوان می‌کنند. همزمان با سفر ابراهیم رئیسی به چین، ادعاهایی درباره تیرگی روابط ایران-چین در دولت یازدهم و دوازدهم مطرح می‌شود. ادعاهایی از نحوه استقبال دولت حسن روحانی از «شی‌ جین پینگ» و شرایط پذیرایی از او، که به گفته این رسانه‌ها، نارضایتی طرف چینی را به دنبال داشت و عامل رویگردانی از ایران بود که ۷ سال بعد، در بیانیه مشترک سران چین و شورای همکاری خلیج‌فارس درباره جزایر سه‌گانه ایرانی پس از سفر او به ریاض آشکار شد.

اتهام بی‌توجهی به سفر شی جین پینگ رئیس‌جمهوری چین به تهران در ماه‌های ابتدایی امضای برجام از جمله مواردی بود که در برخی روزنامه‌ها مطرح شد. آن زمان نیز ادعا شده بود که رئیس‌جمهور چین، بعد از دیدار با ظریف و اقامت در اتاق هتلی که از داشتن توالت نیز بی‌بهره بود و او را ناگزیر به استفاده از سرویس بهداشتی عمومی هتل می‌کرد، سفر ۳ روزه خود را به ۲ روز کاهش داد و احتمالا با دلخوری تهران را ترک کرد. دلخوری‌ای که چه‌بسا یکی از مهم‌ترین دلایل برای گردش روابط منطقه‌ای چین به سمت عربستان باشد.

مرور وقایع سال ۱۳۹۴ نشان می‌دهد، موافقتنامه ۲۵ ساله ایران و چین زمانی منعقد شد که موانع اصلی در سیاست خارجی ایران برای ارتباط تجاری با کشورها به واسطه برجام و رفع تحریم‌ها برداشته شد. دقیقا پنج ماه بعد از برجام، رئیس‌جمهور چین به ایران سفر کرد و با دورنمای زمینه ‌سازی ایران برای ورود چینی‌ها به ایران به منظور سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، قرارداد۲۵ ساله ایران با چین بسته شد. اما در سال۱۳۹۸ که ترامپ از برجام خارج شد، شرکت‌های چینی نیز به دلیل نگرانی از تحریم‌های آمریکا، به تعهدات خود در برابر ایران عمل نکرده و حتی حساب‌های ذخیره‌ارزی ایران در چین نیز بلوکه شد. از آن سال تا به امروز، کانال مبادله ایران و چین محدود به نفت و فراورده‌های نفتی شده است و علی‌رغم امضای سندهای همکاری مشترک با ایران، به دلیل ماهیت هوشمند تحریم‌های آمریکا علیه هر شرکتی که با ایران مبادله انجام می‌دهد، رابطه تجاری ایران و چین، محدود به فروش نفت و تهاتر آن با کالاهای مورد نیاز ایران شده است».

مستندات متعددی را برای اثبات کوتاهی و کج تابی برخی مدیران دولت سابق در زمینه ارتقای روابط دوجانبه با چین می‌توان اقامه کرد، اما این گواهی تلخ آقای ظریف در آخرین گزارش برجامی به مجلس کفایت می‌کند که نوشت: «اگر با خوش خیالی، دوستان دوران سختی را در سراب طمع سرازیر شدن شرکت‌های غربی از خود نرنجانده بودیم، دوستان‌مان سرخورده نمی‌شدند و در دوران سختی، رهایمان نمی‌کردند».

 

یکی از مدیران مرکز مطالعات استراتژیک ریاست جمهوری در دولت سابق معتقد است: آمریکا از همان ابتدای انعقاد برجام دنبال تقلب بود.

دیاکو حسینی نوشت: «اگر برجام احیا شده بود، وضعیت اقتصادی ایران بهتر بود؟ بله اما فقط کمی. هدف غرب از برجام، مهار برنامه‌های اتمی بود، نه ثروتمندتر کردن ایران. احتمالا آمریکا و شرکای اروپایی‌اش همچنان می‌کوشیدند با تحریم‌های تسلیحاتی، تروریسم و حقوق بشر، عدم اطمینان در بازارهای ایران را افزایش بدهند و ضمن اختلال در فروش نفت از ورود سرمایه‌گذاری خارجی به ایران جلوگیری کنند.

این تحریم‌ها احتمالا به قطعنامه شورای امنیت تبدیل نمی‌شدند، اما برای موثر بودن نیازی هم به آن نداشتند. بعلاوه، احتمالا آمریکا تلاش می‌کرد راهی برای تقلب و فرار از تعهدات خود در برجام پیدا کند. این اتفاق پیش از این در بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ افتاده بود که باعث بکار افتادن سازوکار حل اختلاف از جانب ایران شد. دلیلی ندارد که اعتقاد داشته باشیم دولت بایدن صادقانه‌تر از دولت اوباما، برجام را به اجرا می‌گذاشت.»

وی می‌افزاید: «تا وقتی ایران بخشی از محور چین و روسیه در براندازی نظم‌ جهانی شناخته می‌شود، کمک به افزایش ثبات و ثروت ایران مترادف با افزایش موانع آمریکا در دفاع از وضع موجود است. به این ترتیب، حتی در صورت احیای برجام، اقتصاد ایران در جایی می‌ایستاد که امروز ایستاده است؛ شاید کمی بهتر».

هر چند تحلیل آقای دیاکو حسینی همچنان حاوی برخی خوش خیالی‌ها و تحریفات سابق است، در نوع خود رشد و پیشرفت به شمار می‌رود. او اذعان می‌کند که؛

- هدف غرب از برجام، مهار برنامه‌های اتمی بود، نه ثروتمندتر کردن ایران.

- احتمالا آمریکا و شرکای اروپایی‌اش همچنان می‌کوشیدند با تحریم‌های تسلیحاتی، تروریسم و حقوق بشر، عدم اطمینان در بازارهای ایران را افزایش بدهند و ضمن اختلال در فروش نفت از ورود سرمایه‌گذاری خارجی به ایران جلوگیری کنند.

- احتمالا آمریکا تلاش می‌کرد راهی برای تقلب و فرار از تعهدات خود در برجام پیدا کند. این اتفاق پیش از این در بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ افتاده بود.

- دلیلی ندارد که اعتقاد داشته باشیم دولت بایدن صادقانه‌تر از دولت اوباما، برجام را به اجرا می‌گذاشت.

بسیاری از این واقعیات تلخ را صاحب نظران منتقد پیش از سر هم‌بندی و اجرای نامتوازن برجام خطاب به دولت روحانی هشدار دادند اما با توهین و تمسخر مواجه شدند. اما بند آخر تحلیل دیاکو حسینی، در پاراگراف‌های قبلی تحلیل وی ابطال شده است. این که: آمریکا متقلب است، دنبال مهار ایران بوده و نه ثروتمند کردن ایران، هدف آمریکا حفظ تحریم‌ها به هر بهانه بود (و نه لغو تحریم‌ها چنان که روحانی و ظریف ادعا می‌کردند و با همان ادعا، برجام را شیرین ‌سازی کردند).

ضمنا به اذعان حسینی برجام از همان آغاز اجرا توسط غرب پایمال شده و حال آن که ادعای قرار گرفتن ایران در محور چین، مربوط به یکی دو سال اخیر است. در واقع در یکی دو سال اخیر و متاثر از عهدشکنی و خدعه‌گری غرب بود که طرف ایرانی (حتی در اواخر دولت سابق) روابط اقتصادی با چین و روسیه را جدی‌تر گرفت و بنای بر توسعه این روابط گذاشت. غربی‌ها دولت روحانی را به مدت بیش از سه سال پس از خروج آمریکا از توافق، سر کار گذاشتند.

درباره خسارت‌های اقتصادی برجام هم به تفصیل از سوی کارشناسان پرداخته شده که شرطی‌‌سازی، در کنار تعطیلی برنامه هسته‌ای و دریغ کردن ایران از حقوق وعده داده شده در برجام (مزایای اقتصادی) و همچنین دو برابر کردن تحریم‌ها به اسم تعلیق آنها در میان مدت، از جمله آنهاست.

 

 یک روزنامه ایتالیایی می‌گوید بایدن در موضوع صادرات گاز به اروپا به قیمت گزاف، به رویکرد جاه‌طلبانه ترامپ اقتدا کرد.

ایل جورناله نوشت: ذخایر گاز طبیعی به میزان حداکثر در ایالات متحده آمریکا همزمان با داشتن نگاهی به بازار اروپا توجه‌ها را جلب کرده است. گرمایش جهانی به‌طور قطع دوست پوتین و روسیه در این گذر سال نیست که شاهد زمستانی معتدل در دو کرانه اقیانوس اطلس بوده که به ذخیره کردن گاز و خنثی کردن تهدید روسیه در عرصه انرژی کمک کرده است.

همزمان فضا برای راهبرد آمریکا برای جایگزینی بخشی از گاز روسیه با گاز طبیعی مایع آمریکا در بازار اروپا وجود دارد. جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا بعد از آنکه در آغاز دوره ریاست جمهوری‌اش به کنار گذاشتن راهبرد دونالد ترامپ در این عرصه ‌اندیشیده بود بار دیگر با جاه طلبی فراوان طرح‌های مربوط به سلطه انرژی را مطرح کرده است. سیاست جاه‌طلبانه گسترش گاز طبیعی آمریکا به آن سوی اقیانوس اطلس و جست‌وجوی یک برتری سیاسی در مذاکرات بروکسل و کشورهای عضو اتحادیه اروپا به منظور اعطای گاز طبیعی به بازار اتحادیه اروپا با قدرت تمام بار دیگر مطرح شده است.

صرفه‌جویی صورت گرفته در انرژی در هفته‌های اخیر باعث تقویت این طرح‌ها شد. به نوشته فاینانشال‌تایمز ذخایر راهبردی ملی در خلال اوج تقاضای در فصل زمستان کاهش نیافته و برعکس در هفته اول ماه ژانویه میزان 311.5 میلیون مترمکعب بار دیگر به زیرزمین انتقال یافتند. 

گاز مایع طبیعی آمریکا با ورودش به بازار اروپا اکنون 40 درصد کل واردات طلای آبی این قاره کهن را تشکیل می‌دهد. البته بهای فروش آن در یکای گرمایی بریتانیا بیش از 11 برابر بیشتر از بهای آن در آمریکا یعنی معادل 36 دلار است. باری، طرح ترامپی بایدن به لطف سازوکار مساعد بازار پیروز می‌شود و نوید سال 2023 نیکو برای گاز اروپا می‌دهد. این در حالی است که دولت بایدن ممکن است میزان آن را دو برابر کند. البته چنانچه این چرخش آمریکا به عنوان صادرکننده نفت در سال 2023 مورد تأیید قرار گیرد.