نگاهی به دیروزنامههای زنجیرهای
باید از اشتباهات در برجام عبرت بگیریم و کمبودها را جبران کنیم
سرویس سیاسی-
روزنامه آرمان ملی در مطلبی به نقل از فعال سیاسی اصلاحطلب به موضوع روند مذاکرات هستهای پرداخت و نوشت: «ما بايد استعداد بازنگري در رويکردهاي اشتباه را در خودمان به وجود بياوريم. ما بايد از اين استعداد برخوردار باشيم که هر لحظه در رويکردهاي خود در عرصه بينالمللي تجديدنظر کنيم و در صورت لزوم آنها را تغيير بدهيم.»
در این مطلب آمده است: «بايد به دنبال شکلگيري يک پروتکل الحاقي جديد باشيم. دستورالعملي که در مذاکرات گذشته منجر به امضاي برجام شد مورد توجه قرار نگرفت و همين موضوع باعث شد که آمريکا در دوران ترامپ احساس آزادي عمل کرده و به راحتي از توافق خارج شود. اين پروتکل الحاقي بايد شامل اين موضوع باشد که همه کشورهايي که آن را امضا کردهاند نسبت به اجراي آن متعهد هستند و هيچ کشوري حق ندارد از پروتکلي که امضا کرده عدول کند. در چنين شرايطي اگر کشوري از اين دستورالعمل عدول کند بايد شامل برخي تنبيهات شود که در اين دستورالعمل آمده است. اين تنبيهات نيز ميتواند شامل تنبيهات بينالمللي، دوجانبه يا چند جانبه باشد. برخي تعهدها در برجام لازم و ضروري است و فقدان آن باعث خسران و چالشهاي جديدي خواهد شد. اگر اين وضعيت در برجام نيز وجود داشت ترامپ به راحتي نميتوانست از برجام خارج شود. يکي از مهمترين اقدامات ايران در احياي برجام بايد جبران اين کمبود در مذاکرات قبلي برجام باشد. نبايد اين تعهد را به صورت شعاري و به عنوان مطالبه مطرح کرد و بلکه بايد آن را به صورت علمي و حقوقي در مذاکرات پيگيري کرد و در نهايت نيز به نتيجه رساند. چنين تعهدي بايد از مقررات بينالمللي پيروي کند تا براي همه کشورها قابل احترام باشد. نکته ديگر اينکه اين تنبيهات نيز بايد مشخص و شناخته شده باشد. اين تنبيهات ميتواند شامل تنبيهات اقتصادي، مالي و سياسي باشد. يکي از اين تنبيهات که ميتواند جنبه تأثيرگذاري زيادي داشته باشد ارجاع پرونده کشور خاطي به شوراي امنيت سازمان ملل است.»
مدعیان اصلاحات بااینکه برجام را یک پیروزی بینالمللی و برگ برنده دولت مورد حمایت خود معرفی میکردند، اکنون بهخوبی به این نتیجه رسیدهاند که در مذاکرات دوران روحانی، اشتباهات فاحشی از سوی تیم دیپلماسی ایران رخ داده و اکنون باید جبران کرد. لازم به ذکر است که محمدجواد ظریف که از او بهعنوان قهرمان دیپلماسی یاد میکردند سال گذشته در اظهاراتی صریحاً اعتراف کرد که از محتوای برجام اطلاعی نداشته است! او مهرماه سال گذشته در شبکه اجتماعی کلابهاوس گفته بود: « من در مجلس گفتم در برجام کلمه «تعلیق» وجود ندارد، اشتباه از من بود. چهار بار کلمه «تعلیق» در برجام وجود دارد.»
تکرار یک دروغ بزرگ
روزنامه شرق مصاحبهای با نماینده دوره قبل مجلس و از اعضای طیف موسوم به اصلاحطلب منتشر کرده که در بخشی از آن آمده است: «با وجود همه مسائلی که بیان شده، اینکه پیشنهادهای طرف ایرانی پیشنهادهایی معقول براساس تجربه تاریخی برجام بوده است، شکی نیست و حتما مردم این موضوع را درک میکنند و میدانند عدول از این پیشنهادها در شرایط کنونی ممکن نبود.»
وی در ادامه مدعی میشود: «هرچند اعتقاد دارم همان 15 ماه زمانی که از دست رفت، اگر توافق حاصل میشد، بهتر از هر تضمینی میتوانست عمل کند؛ یعنی در 15 ماه گذشته میتوانستیم میلیاردها دلار درآمد داشته باشیم و فرصتهایی را که با جنگ اوکراین ایجاد شده بود، به دستآوریم؛ اما برخی سیاستمداران ایرانی سیاستمداران زمانشناسی نیستند و فرصتسوزی میکنند.ای کاش 15 ماه پیش برجام امضا میشد؛ چراکه این گذر زمان بهترین تضمین بود و نیاز نبود برای گرفتن تضمین پافشاری کنیم. البته تضمینهایی که جمهوری اسلامی ایران میخواهد، بحق است. ایران در امضای توافق تعلل کرد؛ اما در شرایط کنونی روی متن موضع ناحقی ندارد. از طرفی آمریکاییها هم راه برگشت و چارهای جز امضای برجام ندارند و مجبور به سرهمبندی برجام هستند تا به چالش اصلی خودشان یعنی چالش گرم با روسیه و چالش سرد با چین بپردازند.»
اول اینکه در برجام فقط ایران حضور ندارد که هر وقت اراده کرد آن را امضا کند و به اجرا درآورد بلکه این توافق طرفهای دیگری نیز دارد. پس زمان امضای توافق زمانی خواهد بود که اراده همه طرفهای دخیل در آن بر امضای آن باشد.
دوم اینکه طیف اصلاحطلب در دوره قبل مذاکرات و پیش از سال 1394 که برجام اجرایی شد بارها و بارها مدعی شدند که با هر روز تاخیر در امضای برجام این مقدار متضرر میشویم. در ماههای پس از امضای برجام منتقدان آن با احتساب آن عددهایی که از جانب اصلاحطلبان عنوان میشد میپرسیدند که این مقدار از اجرای برجام گذشته و طبق آن ادعا این مقدار باید دولت روحانی از برجام درآمد کسب کرده باشد! اما واقعیت این بود که رئیسبانک مرکزی دولت روحانی در آمریکا خطاب به آنها گفت: دستاورد ایران از برجام تقریبا صفر بوده است. حالا بار دیگر اصلاحطلبان با فرض فراموشی جامعه دوباره آن فریب را مطرح کرده است.