ایران در رسانه‌های جهان
سرویس سیاسی-
رسانه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای روزانه اخبار و تحلیل‌های مختلفی را درباره ایران منتشر می‌کنند. ترجمه گلچینی از این گزارشات و تحلیل‌ها به معنای تایید محتوای آنها نبوده و صرفاً برای آشنایی مخاطبان با فضای رسانه‌های خارجی درباره کشورمان است.
اکونومیست: چگونه پهپاد به سلاح مورد علاقه ایران تبدیل شد؟
نشریه «اکونومیست» در مطلبی نوشت: سادگی، تهدید ناشی از هواپیماهای بدون سرنشین را پنهان می‌کند.
ماه گذشته، یک پایگاه آمریکایی در تنف سوریه مورد اصابت پنج پهپاد هدایت شونده با GPS قرار گرفت. به کسی آسیب نرسید، ظاهراً به آمریکایی‌ها هشدار داده شد و از آسیب فرار کردند؛ اما مقامات آمریکایی بعداً ایران را مقصر دانستند و دولت بایدن تحریم‌هایی را علیه افراد و شرکت‌های مرتبط با برنامه پهپادی ایران اعمال کرد.
پهپادها آسیب‌پذیری تاسیسات حیاتی را در سراسر منطقه آشکار می‌کنند. در سال 2019 چندین پهپاد به تاسیسات نفتی عربستان سعودی در ابقیق و خریص حمله و حدود نیمی از تولید نفت این کشور را برای مدتی متوقف کردند. شبه‌نظامیان حوثی در یمن که متحد ایران هستند و از سال 2015 علیه ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی می‌جنگند، مسئولیت آن را برعهده گرفتند. اما منابع نظامی غربی بر این باورند که پهپادها از عراق یا شاید حتی از ایران اعزام شده باشند.
از زمانی که یک پهپاد ساخت ایران بدون رهگیری بر فراز اسرائیل پرواز کرد این کشور به نوبه خود از سال 2004 با تهدید هواپیماهای بدون سرنشین دست و پنجه نرم می‌کند. حزب‌الله، یک نیروی شبه‌نظامی شیعه، بعداً تصاویری از این رویداد را پخش کرد. از آن زمان اسرائیل حدود دوازده پهپاد را رهگیری کرده است؛ یکی از آنها در سال 2012 به سمت رآکتور هسته‌ای اسرائیل در دیمونا می‌رفت. همچنین در سال 2018 اسرئیل توانست هواپیماهای بدون سرنشین و سیستم‌های کنترلی مستقر ایرانی را در سوریه با حملات هوایی منهدم کند.
اسرائیل که پیشگام استفاده از پهپادهای یک بار مصرف و انتحاری برای از بین‌بردن پدافند هوایی اعراب در دهه‌های 1970 و 1980 بود، برای دفاع در برابر آنها سخت کار می‌کند. تل‌آویو به همه چیز از جنگنده‌های F-16 گرفته تا سیستم ضد موشکی گنبد آهنین متوسل شده است، اما به‌دنبال پاسخی بهتر است. شناسایی پهپادها دشوار است زیرا اغلب کوچک هستند؛ در ارتفاع پایین و آهسته پرواز می‌کنند و ممکن است هیچ سیگنالی را پخش نکنند. یکی از مقامات در صنایع هوافضای اسرائیل (یک شرکت دولتی که سیستم‌های ضد پهپاد را توسعه داده است) می‌گوید: «آنها در آشفتگی گم می‌شوند.» «این یک مسابقه تسلیحاتی دیوانه‌کننده است زیرا امکانات فناوری برای استفاده از پهپاد همچنان در حال افزایش است.»
اما چرا پهپادها به سلاح انتخابی ایران تبدیل می‌شوند؟
استفاده از روش پهپادها برای ترور از دیرباز در اختیار پیشرفته‌ترین نیروهای مسلح مانند آمریکا و اسرائیل بوده است. اما تلاش در 7 نوامبر برای کشتن مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق، نمایشی چشمگیر بود از اینکه چگونه چنین قابلیت‌های «حمله دقیق» در کشورهای کمتر پیشرفته و حتی شبه‌نظامیان در سایه گسترش می‌یابد.
پهپادها به سرعت در حال تبدیل شدن به سلاح مورد علاقه ایران برای جنگ نامتقارن هستند و دشمنانش را عصبی می‌کنند و تهدیدی برای تغییر موازنه قدرت در منطقه می‌کنند. اینها ماشین‌های پیچیده‌ای مانند پرداتور و ریپر نیستند که توسط آمریکا اداره می‌شود؛ آنها به پهپادهای جنگی اسرائیل و ترکیه که سال گذشته به آذربایجان اجازه دادند نیروهای ارمنی را در قره‌باغ کوهستانی شکست دهد، هم شباهتی ندارند.
ایران با توزیع پهپادها (یا تکنیک‌های ساخت آنها) در میان متحدان خود در سراسر خاورمیانه به برد وسیعی دست می‌یابد و از این طریق اهدافی از مدیترانه تا خلیج فارس را تهدید می‌کند. پهپادها اغلب در کیت‌ها تحویل داده می‌شوند و به‌صورت محلی با کمترین کمک ایران مونتاژ می‌شوند. یک مقام نظامی اسرائیل می‌گوید: «این پهپادها به ایران اجازه می‌دهند حملات را با حفظ انکار و ابهام به پیش برد».
شورای آتلانتیک: آیا ایران از روسیه اسلحه می‌خرد؟
رابرت چولدا تحلیلگر مسايل سیاسی و استادیار دانشگاه لودز لهستان در وبگاه اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» نوشت: ایران اغلب برای تسلیحاتی که قادر به تولید آن در داخل نبود به روسیه روی آورده است؛ از جمله خرید سامانه موشکی زمین به هوای بردبلند اس-300 که با تأخیر زیادی همراه بود. علاوه بر این، ایران زیردریایی‌های کلاس کیلو (پروژه ۸۷۷ پالتوس)، تانک‌های تی-72، خودروهای زرهی پیاده‌نظام بی‌ام‌پی-۲، بالگردهای میل-۱۷و سیستم‌های مختلف ضد‌تانک (مانند موشک‌های هدایت‌شونده متیس- ام با کد گراو 9K1115-2) خریداری کرده است. حتی محمدرضا شاه پهلوی نیز علی‌رغم اتکای بسیار بیشتر او به تسلیحات آمریکایی در مسکو برای خودروهای زرهی بی‌تی‌آر-5۰ و بی‌تی‌آر-۶۰ و ضدهوایی زسو-۲۳-۴ سفارش‌هایی داد. بزرگ‌ترین خریدهای جمهوری اسلامی از روسیه در دهه 1990 بود. همان زمان که ایران به بازسازی نیروهای مسلح خود پس از جنگ 1980- 1988 با عراق مشغول و روسیه نیز در کمبود نقدینگی ناامیدانه خود به‌دنبال فرصت‌های صادراتی بود.
دلایل متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد روسیه در حال حاضر تامین‌کننده سخت‌افزار نظامی مناسبی برای ایران است. روسیه هیچ تحریمی‌علیه ایران به دلیل نقض حقوق بشر یا تروریسم ندارد که اکثر کشورهای غربی را از فروش سلاح به تهران منع می‌کند. کرملین به چندین کشور تحت تحریم‌های غرب از جمله میانمار، سوریه، الجزایر و ونزوئلا نیز سلاح صادر می‌کند.
مزیت مهم دیگر برای ایران، هزینه نسبتاًً پایین تهیه و نگهداری تجهیزات روسی است.
سومین مزیت مهم برای ایران این است که قوانین روسیه شرکت‌ها را ملزم به ارائه گزارش در مورد صادرات تسلیحات نمی‌کند و در واقع محرمانه بودن را تشویق می‌کند. این با اولویت ایران در زمینه امنیت و دفاع همخوانی دارد.
چه نوع تجهیزاتی در لیست خرید ایران خواهد بود؟ آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا بر این باور است که ایران مایل به خرید جنگنده‌های سوخو-۳۰، یاکوولف یاک-۱۳۰، تانک‌های تی-۹۰، سامانه‌های دفاع موشکی زمین به هوای اس-400 و سامانه‌های موشکی سیار دفاع ساحلی باستیون-پی300 است.
تمرکز بر روی سیستم‌های هوایی قابل درک است. اگرچه ایران در حال توسعه موشک‌های بالستیک و وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین مختلف بوده است، اما ناوگان متعارف همچنان در جنگ‌های مدرن نقش اساسی دارد. جنگنده‌های چندمنظوره جدید و دفاع هوایی تقویت‌شده در محتمل‌ترین سناریوی جنگی ایران، یعنی مقابله با حمله هوایی اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای این کشور، حیاتی خواهند بود. تهاجم زمینی بزرگ بسیار بعید است و نیروهای زمینی ایران در حال حاضر توانایی کافی برای انجام عملیات در عراق و افغانستان را دارند. ایران که دارای ناوگان هواپیماهای متعارف بسیار قدیمی‌است، به احتمال زیاد به سوخو سو-30، یک جنگنده دو موتوره و دو سرنشین علاقه‌مند است.
با این حال، حتی تاییدات رسمی نیز به این معنی نیست که سفارشات برای تجهیزات نظامی روسیه قطعی است. گزارش‌های رسانه‌ها در مورد خریدهای برنامه‌ریزی شده به ارزش 10 میلیارد دلار در سال 2016 هرگز به نتیجه نرسید. ملاحظات سیاسی، مانند شکست در بازگشت به توافق هسته‌ای 2015 که مسکو یکی از امضاکنندگان آن است، نیز ممکن است یک عامل باشد. روسیه در تامین سامانه پدافند هوایی اس-400 به ایران کار خود را متوقف کرده و بنا بر گزارش‌ها از این امر خودداری نموده است. مسکو نمی‌خواهد توازن قوای منطقه‌ای را بی‌ثبات کند و روابط خوب خود را با رقبای ایران، عربستان سعودی و اسرائیل تضعیف کند. در نهایت، بزرگ‌ترین مانع ممکن است مشکلات عمیق و مستمر مالی ایران باشد. در چنین شرایطی دولت ایران ممکن است اولویت‌های فوری‌تری نسبت به خرید تجهیزات نظامی روسیه داشته باشد.