اربعیــــن، امـت، هنـر و رسانه
سیدعیسی حسینی مزاری
علت مُحدِثَه اسلام، پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی(ص) و بعثت آن حضرت و علت مُبقِیَه آن، حضرت امام حسین علیهالسلام و نهضت او در روز عاشورا است، منتها آن حضرت برای این بقا نیاز داشت تا از یکسو اسلام را احیا کند و از سوی دیگر مسلمانان را زنده و ساختار امت اسلامی را ترمیم نماید. چون قبل از قیام حضرت امام حسین علیهالسلام جز نامی از اسلام و جز جسمی از مسلمانان آن هم پراکنده و متفرق چیزی باقی نمانده بود.
اما اربعین شهادت آن حضرت، دو وظیفه مهم دیگر به عهده داشت؛ یکی فراهم کردن شرایط تضمین تداوم حیات اسلام و دیگر استحکام ساختار امت مسلمه و توسعه و تعمیق آن در سطح کل بشر بود.
به عبارت بهتر میتوان گفت؛ اربعین حسینی، کاملکننده کار آن حضرت در روز عاشورا بود، چون قیام امام حسین علیهالسلام اختصاص تنها به شیعیان و حتی کل مسلمانان نداشت، اما جهت توفیق به ارائه خروجی عام، به ناچار نیاز به توجه اولیه به اسلام و تمام مسلمانان داشت که همان احیای این دین حنیف و ایجاد انسجام میان مسلمانان از راه ترمیم ساختار امت اسلامی بود و اربعین میبایست این هدف را تکمیل و از یکسو انسجام امت را مستحکم و زمینه فراهم شدن شرایط تضمین تداوم بقا را آماده میکرد و از سوی دیگر اسباب توسعه ساختار امت را از نظر کمی و کیفی مهیا میساخت و آن را در سطح بشر مطرح و برای جذب آحاد افراد آن در دایره این ساختار، انجام وظیفه مینمود.
اما ایفای این دو وظیفه توسط اربعین در طول تاریخ با فراز و نشیبهایی همراه بوده است. چون تمام دشمنان دست به یکی کرده بودند تا به هر ترتیبی شده جلوی تأثیرگذاری اربعین در راستای انجام این دو وظیفه مهم را بگیرند، تا جایی که چندبار اقدام به تخریب مرقد شریف آن امام کردند و سپس برای زیارت زوار به ویژه در روز اربعین موانع جدی ایجاد مینمودند و از قتل و قطع دست گرفته تا تبلیغات زهرآگین و مزاحمتهای وحشیانه دیگر مرتکب گردیدند، چنانچه تاکنون نیز این تقابل به طور جدی و فراگیر، چه از طریق حوزه سخت و چه از راه حوزه نرم ادامه دارد، ولی به هرحال تجلیل از اربعین و تمرکز توجه امامان معصوم علیهمالسلام و سایر بزرگان دین و مبارزان راه آزادی به این آئین، اگرچه در دراز مدت اما نتیجه بخش شد و آهسته آهسته فضای ارائه خروجی مناسب را فراهم کرد و بدینترتیب بستر تولد انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی رحمتالله علیه را آماده نمود و بالاخره انقلاب پیروز شد و اینجاست که صدق این گفتار روشن میشود که انقلاب اسلامی ثمره عرقریزی پیامبران الهی و خون دادن امامان معصوم علیهمالسلام، به ویژه شهدای کربلا و رشادت و شهادت مجاهدان مسلمان است.
اگرچه انقلاب اسلامی، محصول مسلم محرم و صفر است، اما خدمات متقابل شکل یافت و تمام ظاهر و محتوای انقلاب به خدمت اهداف محرم و صفر قرار گرفت و در راستای حمایت از برنامههای آنها سنگ تمام گذاشت و این است که پس از چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی، امروزه آئینهای معنوی محرم و صفر مرزهای جغرافیایی ایران و بسیاری از کشورهای اسلامی را درنوردیده و در اقصا نقاط عالم به ویژه کشورهای غربی به طرز بسیار باشکوه و معجزهآسایی تجلیل میگردد و اصولاً راهپیمایی دهها میلیونی اربعین در عراق میتواند مولود انقلاب اسلامی و ثمره مجاهدت صدها هزار انسان شهید بهویژه شهید والامقام سردار بزرگ اسلام سپهبد حاج قاسم سلیمانی و دیگر دلدادگان راه امام خمینی و سربازان مخلص حضرت امام خامنهای حفظهالله تعالی باشد. ولی اگر خواسته باشیم اربعین و مراسم پرشکوه آن به طور کامل به دو وظیفه محوله توفیق پیدا کند و در نهایت فراهمکننده زمینههای ظهور و برقراری حکومت عدل علوی گردد، بایستی از فعالیتهای رسانهای و هنری کمک جدی گرفته شود و در این حوزه توجه به چند نکته ضروری به نظر
میرسد؛
۱- اهتمام همهجانبه به بهرهبرداری از فعالیتهای رسانهای اعم از حقیقی و مجازی.
حقیقی مثل اجتماعات در مساجد و حسینیهها و نیز رادیو و تلویزیون و هر محل و وسیله دیگری که در آن و یا از طریق آن مباحث فکری، فرهنگی و دینی تبلیغ و ترویج میگردد، چنانچه خود اربعین و آئین برگزاری آن، چه در عراق و یا در هر سرزمین دیگری، رسانه حقیقی است که به احسن وجه میتواند مورد بهرهبرداری جهت رسیدن به اهداف و برنامههای آن قرار بگیرد و چه مجازی مثل وبسایتهای اینترنتی، شبکههای اجتماعی، پیامرسانهای موبایلی و هرگونه عملیات بارگذاری در بستر اینترنت.
با وصف اینکه اهمیت کار رسانهای را میدانیم و با آنکه میبینیم دشمنان تا چه میزان از این ابزار، با تمرکز مادی و معنوی روی آن بهره میبرند، اما افراد و جریانهای اسلامی تا هنوز که هنوز است نسبت به بهرهبرداری از این ابزار غفلت ورزیده و تاکنون نتوانستهاند استفاده شایسته و بایسته را از این ابزار قوی و تأثیرگذار
ببرند.
۲- آموزش کادرهای ورزیده و متخصص به ویژه در رشته سواد رسانه و گماردن آنها در رأس حوزه فعالیتهای رسانهای و به کارگیری افراد و حلقات گسترده طلاب، دانشجویان، دانشآموزان، معلمان، فرهنگیان و هر آن کس که حتی کمترین سررشتهای از فهم کارهای رسانهای دارند و شکلدهی شبکههای وسیع سازمانی در سطح ملی و بینالمللی.
۳- تولید محتوای به روز و تأثیرگذار و برای این مهم بایستی اتاقهای مخصوص فکر عملیاتی با حضور عناصر متخصص برجسته در رشتههای مورد نیاز، به ویژه حول تبیین و تفسیر نهضت حضرت اباعبدالله الحسین علیهالسلام
و نیاز بشر به فرهنگ حسینی، ایجاد گردد.
۴- بهرهگیری از هنر، چه در حوزه فیلم و سریال و کلیب و چه در حوزه شعر و داستان و سایر رشتههای ادبیاتی و هرگونه فعل و انفعالاتی که نما و خروجی هنری داشته باشد از دیگر اقدامات ضروری و موثری است که در راستای سرعت بخشیدن به توانمندسازی آئین اربعین حسینی جهت توفیق به انجام وظایفش و دستیابی به مطلوب نهایی یعنی رسیدن به ظهور مولا و مقتدای ما حضرت امام مهدی عجلالله و تعالی فرجهالشریف، ما را کمک خواهد کرد.
ناگفته نباید گذاشت که کار در راستای تأثیرگذار کردن آئین اربعین حسینی و دستیابی به دو هدف مهم آن، زمانی ما را به نتیجه مطلوب خواهد رساند که با محوریت ولیامر صورت بگیرد و طابقالنعل بالنعل بر اساس رهنمودها، هدایات و دستورات ولیفقیه کار شود و حضرت امام خامنهای امروزه پرچمدار حرکت در مسیر رسیدن به آمال و نیات حضرت امام حسین علیه الصلواه والسلام است و پیروی و اطاعت از این پرچمدار مارا نیز به سر منزل مقصود خواهد رساند و اینگونه است که میتوانیم به یاری پدیده اربعین بشتابیم تا از یکسو شرایط تداوم حیات اسلام را فراهم کنیم و از سوی دیگر علاوه بر استحکام ساختار امت مسلمه، با تأثیرگذاری روی افکار عامه بهویژه غیر مسلمانان، زمینه جذب و هدایت و سازماندهی آنان را در قالب ساختار امت مسلمه فراهم آورده و در نهایت زمینههای ظهور و برقراری حکومت عدل مهدوی را فراهم نماییم.