میثم علوی

هفته گذشته صادق صبا رئیس بخش فارسی بی بی سی در نوشتاری به این سوال پاسخ داد که «چرا بی‌بی‌سی به کسی تروريست نمی‌گوید؟»  صبا در ابتدای نوشتار خود به سوالات بی شمار مخاطبان بی بی سی پرداخته و نوشت:  یکی از پرسش‌هایی که بخش مهمی از مخاطبان بی بی سی پیوسته مطرح می‌کنند این است که چرا ما از به کار بردن عنوان «تروریست» برای افراد یا گروهایی که به اقدامات خشونت آمیز دست می‌زنند پرهیز می‌کنیم.
سوالی که بسیاری از خود می‌پرسند این است که چرا بنگاه خبرپراکنی بی بی سی که سیاست‌های دولت انگلیس را پی گیری کرده و به مخاطبان خود گزارش می‌کند از تروریست خواندن گروه‌هایی چون داعش ابا دارد و پرهیز می‌کند ؟
صادق صبا چنین به این سوال پاسخ می‌دهد: ما وظیفه اصلی بی بی سی را گزارش دقیق، بی طرفانه و بی کم و کاست خبرهایی می‌دانیم که در سراسر جهان روی می‌دهد. بی بی سی بیش از نود سال است که برنامه پخش می‌کند و به عنوان یکی از معتبرترین رسانه‌های دنیا شناخته شده است. مخاطبان جهانی بی بی سی حدود دویست و پنجاه میلیون نفر است و این مخاطبان به این دلیل به بی بی سی مراجعه می‌کنند که درک بهتری از رویدادهای کشورهای خود و کشورهای دیگر داشته باشند. مخاطبان به ما مراجعه نمی‌کنند که ما به آنان درس سیاسی بدهیم و بگوییم کدام گروه خوب است و یا کدام دولت بد است. این کار رسانه‌های ایدئولوژیک است.
پاسخ صادق صبا را می‌توان در گزاره‌های زیر خلاصه کرد ؛
1-بی بی سی فارسی یک رسانه بی طرف است .
2-مردم برای این به بی بی سی مراجعه می‌کنند که درک بهتری از رویدادهای کشور خود و دیگران داشته باشند.
3-ما به مخاطبان خود درس سیاسی نمی‌دهیم که آنان بدانند کدام گروه خوب است و یا کدام دولت بد است.
4- رسانه‌های ایدئولوژیک در خبرهای خود جهت گیری داشته و طرفدارانه خبری را مخابره می‌کنند.
ادامه مقاله و توجیح نامه بی بی سی از اهمیت چندانی برخوردار نیست و ما این 4 گزاره را به تحلیل و مداقه می‌نشینیم تا روشن شود که آیا بی بی سی با مخاطبان خود صادق است یا به مانند همیشه با نگاهی ایدئولوژیک به لیبرالیسم دروغ می‌گوید ؟!
1-آیا بی بی سی یک رسانه بی طرف است؟! بعید به نظر می‌رسد که حتی خود صادق صبا کسی به این گزاره بی محتوا اعتقادی داشته باشد و  حتی خود نویسنده بی بی سی نیز به این نکته اذعان دارد و معتقد است که واقعیت با آن چه نوشته است کاملا متفاوت بوده ولی ناچار باید چنین ادعا شود.
برای روشن شدن دروغ به کار رفته در ادعای
بی بی سی کافی است اخبار منتشر شده در این رسانه در باره تحولات جهانی از جمله عراق، سوریه، ایران و نیز سرکوب سیاهان آمریکا بررسی شود.
به عنوان نمونه به فتنه 88 پلی می‌زنیم و اخبار مخابره شده در بی بی سی را به صورت گذرا رصد می‌کنیم .
در طول فتنه 88 بی بی سی فارسی دو ویژه نامه منتشر می‌کند. یکی درباره انتخابات و دیگری در ارتباط با رهبر معظم انقلاب .
نگاه به اخبار منتشره در این دو ویژه نامه به عیان نشان می‌دهد که بی بی سی فارسی یک جهت گیری واحد را پی گیری کرده است و آن «تحریک هواداران نامزدهای شکست خورده به حضور و ماندن در خیابان‌ها و نیز تحریف واقعیات میدانی برای رسیدن به هدف طراحی شده در اتاق‌های فکر آمریکایی و انگلیسی»
نگاهی به مستند بی بی سی درباره رهبر معظم انقلاب با عنوان «خط و نشان رهبر» و جمله ابتدایی این مستند که می‌گوید «میلیون ‌ها نفر در خیابان‌های تهران یک چیز را می‌خواهند ولی یک نفر چیز دیگری می‌خواهد»  همه واقعیات را نشان می‌دهد .
بی بی سی در اولین خط مستند به ظاهر
بی‌طرفانه خود طرف آشوبگران را می‌گیرد و مدعی می‌شود که این آشوبگران اکثریت قریب به اتفاق مردم ایران هستند و ‌تنها یک نفر با آن ‌ها مخالف است که او هم آیت‌الله خامنه‌ای است و از طرف دیگر با کسانی در این مستند مصاحبه می‌کند و ادعاهای آنان را بازتاب می‌دهد که همگی از جبهه ضد انقلاب بوده و دشمنی دیرینی با رهبر معظم انقلاب دارند؛ افرادی چون ابوالحسن بنی صدر نخستین رئیس جمهور ایران که به دلیل خیانت‌های عدیده برکنار شد تا هوشنگ اسدی ضد انقلاب خارج نشین و نیز محمود مراد خانی فرزند علی تهرانی شیخ هتاکی که به دشمنی با شهید مظلوم آیت‌الله بهشتی و آیت‌الله خامنه‌ای شهره بود و مدت ‌ها در عراق و برای رژیم بعث صدام تبلیغات می‌کرد.
آیا با چنین مستند و سابقه‌ای می‌توان ادعای بی طرفی کرد؟!
2-صادق صبا می‌گوید مردم به بی بی سی مراجعه می‌کنند تا درک بهتری از رویدادهای کشور خود و دیگران داشته باشند ! این ادعا از بند پیشین نیز عجیب‌تر به نظر می‌رسد. چرا که همگان می‌دانند و اذعان می‌کنند که مخاطبان بی بی سی برای درک موضع انگلیس در قبال روی دادهای جهان به این رسانه مراجعه می‌کنند. چنان چه برای درک موضع عربستان به العربیه مراجعه می‌شود و برای درک موضع دولت آمریکا به رادیو فردا و یا صدای آمریکا مراجعه می‌شود.
3-بند سوم ادعای بی بی سی به نوعی تکرار دروغ نخست است. صادق صبا می‌گوید ما به مخاطبان خود درس سیاسی نمی‌دهیم که بدانند کدام دولت خوب است یا کدام دولت و گروه بد! به راستی خبرهای منتشره در بی بی سی و درباره ایران و حزب‌الله لبنان چه حسی به مخاطبان می‌دهد ؟! آیا با خواندن این خبر‌ها استنباط نمی‌شود که بی بی سی به دنبال کثیف و جانی نشان دادن مخالفان سلطه انگلیس و آمریکا در منطقه است؟ مطالعه اخبار مرتبط با فلسطین و مقایسه آن با آن چه که درباره اسرائیل در بی بی سی بازتاب داده می‌شود چه نتیجه‌ای را به دست مخاطبان می‌دهد ؟ آیا بی بی سی درباره تحولات سوریه همان خط خبری را پی می‌گیرد که درباره بحرین و رژیم آل خلیفه دنبال آن است ؟!
پاسخ به این سوالات را بر عهده مخاطبان محترم می‌گذاریم و می‌گذریم !
4- در بند چهارم توجیه نامه بی بی سی آمده که تنها رسانه‌های ایدئولوژیک اخبار را با جهت گیری منتشر کرده و بی طرفی را نقض می‌کنند ! به این ادعا در بندهای پیشین پاسخ داده شد و نکته جدید آن که اگر لیبرالیسم را به عنوان یک ایدئولوژی قبول کنیم باید به این واقعیت نیز اذعان کنیم که رسانه‌هایی چون بی بی سی، رادیو فردا، صدای آمریکا و ...مبلغ این ایدئولوژی هستند. اگر در بی بی سی مطلبی علیه لیبرالیسم منتشر شد و یا به نقد بی‌طرفانه [!] لیبرالیسم پرداخته شد آن گاه می‌توان پذیرفت که بی بی سی یک رسانه ایدئولوژیک نیست. هر گاه
بی بی سی در انتقاد از نظام سلطنتی انگلیس مطلبی را منتشر کرد آن گاه می‌پذیریم که بی بی سی
بی طرفانه به روی داد‌ها و تحولات می‌نگرد !
گروهی از مردم انگلیس از تاریخ ۶ اوت ۲۰۱۱ در تاتنهام واقع در شمال لندن دست به اعتراض زدند که این اعتراضات تا 10 اوت ادامه پیدا کرد.
سیاوش اردلان مجری بی بی سی در برنامه نوبت شما این گونه به این تحولات پرداخت: سیاوش اردلان هستم. سوال اصلی برنامه امروز نوبت شما: فرق بین یک معترض و یک آشوبگر چیست؟ آنچه اخیرا در لندن شاهدش بودیم، اعتراض بود یا آشوب؟ از کجا می‌توان فرق این دو را تشخیص داد؟
پاسخ مورد انتظار بی بی سی این بود که مخاطبان تحت تاثیر این نحوه از ارایه پرسش، بگویند: حوادث پس از انتخابات ایران یک اعتراض بود که توسط حکومت سرکوب شد؛ اما حوادث انگلیس آشوبی بود که توسط یک مشت غارتگر و اوباش صورت گرفت و پلیس باید برخورد جدی با آن‌ها صورت داده و آن‌ها را به سزای عملشان برساند.
با وجود این نوع رویکرد چگونه می‌توان پذیرفت که بی بی سی در ادعاهای خود صادق بوده و
بی طرف است و به دنبال این نیست که به مخاطبان خود درس سیاسی دهد و ...؟!
همه می‌دانند که جهت گیری در ذات یک رسانه است، هر رسانه‌ای به دلیلی کار خود را آغاز می‌کند و برای رسیدن به آن هدف ابزار را به خدمت می‌گیرد، بی بی سی نیز از این قاعده مستثنی نیست، این رسانه برای پیگیری سیاست‌های دولت انگلیس و القای آن به مخاطبان تاسیس شده است و تا این جای کار کسی سوال و اعتراضی ندارد ولی وقتی رسانه‌ای با جهت گیری غلیظ سیاسی و ایدئولوژیک ادعای
بی طرفی می‌کند به شعور مخاطبان به معنای واقعی آن توهین می‌شود ...و به راستی چرا بی بی سی مخاطبان خود را فاقد درک و شعور حداقلی می‌داند و یا می‌پندارد که این گونه در یک بند از توجیه نامه خود 4 دروغ بزرگ می‌گوید؟!
سوالی که پاسخ به آن ساده است ! دروغ گویی برای رسیدن به هدف آلوده در ذات لیبرالیسم است ...