مصائب یک دانشمند هسته‌ای برکنارشده در یک طنز تمیز
مهدی امیدی
سریال «وضعیت زرد» جای خالی طنز تمیز و مسئله محور
را در تلویزیون پر کرد. مدت‌هاست که سریال‌های کمدی و برنامه‌های طنز تلویزیون دچار تکرار و روزمرگی شده‌اند. اما سریال «وضعیت زرد» براساس ایده‌ای جدید و جسورانه شکل گرفته است. این سریال به ماجراهای یک دانشمند هسته‌ای می‌پردازد که در روزگاری که باید هم چرخ زندگی مردم می‌چرخید و هم چرخ سانتریفیوژها، از کار برکنار می‌شود. وی در آستانه ازدواج قرار دارد، برای حل مشکلاتش دست به تلاش‌هایی می‌زند. در «وضعیت زرد» یک موضوع تلخ و دوره از تاریک از تاریخ معاصر کشورمان، سوژه شوخی و طنز قرار گرفته است. این سریال بیش از آنکه سراغ موضوعات پیش پا افتاده و لودگی برود، با کنایه زدن به مسائل سیاسی و اجتماعی، هم ذهن مخاطب را هوشیار می‌کند و هم موجب انبساط خاطر و خنده او می‌گردد.
«وضعیت زرد» اولین سریال تولیدی «مدرسه اندیشه و هنر ماه» است. این مدرسه که بیشتر با فیلمسازان جوان و دغدغه‌مند کار می‌کند، پیش از این نیز فیلم سینمایی «منطقه پرواز ممنوع» را برای مخاطب نوجوان ساخته بودند. فیلمی که توانست جزء آثار پرفروش سینمای ایران در سال 98 شود و گروه سنی نوجوان را راضی کند.
این گروه، این بار دست به کار تازه‌ای در زمینه کمدی تلویزیونی زده‌اند و سوژه‌ای سیاسی را در قالب طنز «سیت‌کام» به تصویر کشیده‌اند. در تعریف سیت‌کام
یا همان طنز موقعیت آمده است: «گونه‌ای از کمدی است که در آن شخصیت‌های فیلم یا سریال در مکان‌های عادی مانند محل کار یا خانه حضور دارند و فعالیت‌های روزانه آنها با حرکات یا دیالوگ‌های طنز انجام می‌شود. هنگام گفتن هر نکته طنزآمیز، معمولاً صدای خنده استودیویی زنده یا از پیش ضبط شده پخش می‌شود.»
در «وضعیت زرد» نیز بیشتر اتفاقات در خانه سعید و محلی که به خبرگزاری فهیم‌نیوز نامگذاری شده رخ می‌دهد. این سریال به بهانه‌های مختلف و با زبان طنزآمیز، به جریان‌های سیاسی و جناح‌های مختلف، انتقاداتی را وارد می‌کند. ریتم سرحال، فضای پرتحرک و استفاده از رنگ‌های متنوع و مختلف در لوکیشن‌های محدود این سریال، باعث می‌شود که مخاطب خیلی زود در متن ماجرا قرار بگیرد و از دنبال کردن داستان خسته نشود.
«وضعیت زرد» با حداقل هزینه ممکن و تولید سبک و آسان و بازیگرهای اغلب جوان و نوکار، نشان می‌دهد که برای خلق آثاری با مضامین روز و سیاسی، باید به خلاقیت و جسارت تکیه کرد نه لزوما بودجه سنگین. این سریال با عبور از خنثی زدگی و محافظه‌کاری و پرداختن به مسائل داغ سیاسی و اجتماعی با نگاهی انتقادآمیز، با صراحت کلام، هم لحظات مفرحی را برای مخاطب خودش فراهم می‌کند و هم بخشی از خواسته‌ها و مطالبات این روزهای مردم را مطرح نماید.
مهران رجبی، زین‌العابدین تقی‌پور، حسام خلیل‌نژاد، آرش ماهان‌کیا، محمد مهدی رضائی، بهار داورزنی، امیر غفارمنش، علی سلیمانی و سوسن‌پرور از جمله بازیگران این سریال هستند.
حامد بامروت‌نژاد تهیه‌کننده سریال «وضعیت زرد» در گفت وگویی بیان کرد: تلاش داشتیم از فضای نمایشی با مخاطب عمومی و رسانه بهره بگیریم و این قالب دست ما را باز می‌گذاشت. وارد طراحی موقعیت و شخصیت شدیم و با یک تیم جوان کار کردیم که فصل اول سریال در ۱۳ قسمت ساخته شد. این سریال ۶ شخصیت دارد که چهار کاراکتر پسر هستند و نامزد سعید و دایی سعید با بازی مهران رجبی نیز دیگر کاراکترها هستند و باقی هم بازیگر مهمان هستند.
وی با‌اشاره به پرداخت موضوعات سیاسی اجتماعی در سریال عنوان کرد: برای ما جذاب و مهم بود دامنه مخاطب بیشتری را جذب کنیم که درگیری بیشتری با سریال داشته باشند. درواقع ما دنبال قالبی بودیم تا رویکرد خود را بیان کنیم، در فیلم و سریال می‌توان به یکی دو محور پرداخت اما در سیت‌کام می‌توان به بیشتر دغدغه‌ها پرداخت.
بامروت نژاد درباره استفاده از مؤلفه خنده در آثار سیت‌کام خارجی یادآور شد: صدای خنده از مؤلفه‌های مرسوم تولیدات سیت‌کام است اما هم در برخی سریال‌های خارجی و هم در خیلی از نمونه‌های ایرانی صدای خنده استفاده نمی‌شود. سیت‌کام کمدی موقعیتی است که با تولیدی بودن، لوکیشن محدود و با شوخی‌های کلامی شناخته می‌شود و ما به نسخه‌ای برای خود رسیدیم که از این صدای خنده استفاده نکنیم. اتفاقاً مخاطب ایرانی با صدای خنده ارتباط نمی‌گیرد و اگر بگویید این لحظه باید بخندی پس می‌زند. این مؤلفه برای مخاطب ایرانی جواب نمی‌دهد و ما هم از این فرم کناره‌گیری کردیم و سعی کردیم سیت‌کام مدل خودمان باشد و عین همان فضا را کپی نکنیم.
تهیه‌کننده «وضعیت زرد» با‌اشاره به آغاز پخش این سریال درباره بازخوردها بیان کرد: یکی از ویژگی‌های فضای سیت‌کامی این است که چون شخصیت‌محور است، باید به مخاطب زمان داد تا با شخصیت‌ها آشنا شود. این سریال هنوز در شروع کار است و مخاطب به تدریج با آنها اخت می‌شود. در قسمت‌های اول هم ما باید شانس داشته باشیم و هم مخاطب باید حوصله داشته باشد. با آنچه که از کار اطلاع داریم فکر می‌کنیم قسمت به قسمت جذاب‌تر و طنز آن بیشتر می‌شود و مخاطب با آن ارتباط می‌گیرد.
وی با‌اشاره به شوخی‌های این سریال و شخصیت اصلی آن، که یک دانشمند هسته‌ای اخراجی است، درباره خلأ دغدغه‌های مختلف در سریال‌های طنز گفت: اگر بخواهید سریال بسازید از فیلمنامه تا تولید یک سال می‌گذرد و اثر هنری و رسانه‌ای به دلیل پروسه تولید از جامعه‌اش عقب می‌افتد. سیاست‌های رسانه ملی و مؤلفه‌های دیگری هم هست که گاهی باعث می‌شود سریال‌ها هماهنگ با دغدغه‌های مردم نباشد اما راز موفقیت هر کاری همین است که در هماهنگی با دغدغه‌های مردم خود باشد.
بامروت نژاد به شوخی‌های سیاسی سریال اشاره کرد و گفت: در قسمت دو به اصلاح‌طلب و اصولگرا می‌پردازیم و با هر دو طرف شوخی می‌کنیم و یا در قسمت‌های دیگر با فضای مجازی و اینفلوئنسرها شوخی می‌کنیم. فکر می‌کنیم مخاطب این جنس فضا را می‌پسندد و می‌تواند احساس کند فضای تازه‌ای بوجود آمده است.