مالیات بر عایدی سرمایه که به مالیات ثروتمندان نیز شناخته می‌شود، نوعی از مالیات محسوب می‌شود که بر سود ناشی از فعالیت‌های غیر‌مولد اقتصادی از قبیل خرید و فروش مکرر زمین، خودرو، ارز و طلا اعمال می‌شود. در واقع در این نوع مالیات، افراد برسود ناشی از خرید و فروش مکرر دارایی‌های خود مالیات پرداخت می‌کنند. برای درک بهتر این موضوع بهتر است مفهوم «عایدی سرمایه» را شرح دهیم.
تصور کنید که دلالی تعداد زیادی مسکن را به قیمت 100 میلیارد تومان خریداری کرده‌ و بعد از 3 ماه قصد فروش آن را به قیمت 120 میلیارد تومان دارد. در این میان او 20 میلیارد تومان از خرید و فروش این منازل سود کرده است اما هیچ مالیاتی نمی‌پردازد. در این شرایط پس از تصویب قانون مالیات بر عایدی سرمایه او باید برای این 20 میلیارد تومان که عایدی فروش او در مدت 3 ماه است، مالیات پرداخت کند.
نگاهی به داده‌های آماری بخش مسکن نشان می‌دهد که در کشورهایی که از لحاظ اقتصادی بی‌ثبات هستند، بخش مسکن محل حضور سرمایه‌هایی است که به جهت سفته بازی به آنجا سرازیر شده و باعث ایجاد تقاضای سوداگری و در نهایت افزایش تقاضا در بخش مسکن می‌شوند و افزایش تقاضا که بخش عمده آن غیر واقعی و نتیجه سفته بازی است باعث افزایش قیمت مسکن و بالا رفتن نرخ اجاره‌ها و فشار بی‌رویه به طبقه ضعیف و متوسط و متقاضیان واقعی در بخش مسکن می‌شود.
علاوه‌بر بخش مسکن، هجوم نقدینگی موجب ایجاد تقاضای سوداگرانه برای خرید و فروش وسایل نقلیه، طلا و ارز نیز می‌شود که این موضوع تاکنون به بی‌ثباتی قیمت‌ها در ایران منجر شده است. به همین منظور نمایندگان مجلس از چندی قبل در صدد حل این مشکل برآمده و به همین منظور طرحی برای اخذ مالیات بر عایدی سرمایه ارایه داده‌اند.
در صورت تصویب و اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه، از فعالیت‌های سوداگرایانه در بخش طلا، ارز، خودرو و مسکن جلوگیری می‌شود. همچنین وضع مالیات بر عایدی سرمایه در این بازارها باعث از بین رفتن جذابیت فعالیت‌های سوداگرانه و پر هزینه شدن دلالی و سفته بازی در این بخش‌ها می‌شود و مصرف‌کنندگان واقعی راحت‌تر و با امنیت بیشتر می‌توانند نیازهای خود را از طریق این بازارها تامین کنند. علاوه‌بر این قانون اخذ مالیات از عایدی سرمایه باعث هدایت نقدینگی سرگردان به سمت سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها به عنوان یکی از بخش‌های مولد اقتصادی خواهد شد و با مدیریت درست بازار سرمایه زمینه رونق کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولیدی و رشد اقتصادی و افزایش رفاه و ثروت مردم فراهم می‌شود.
آثار ضد تورمی اخذ مالیات از فعالیت‎های سوداگرایانه
در حال حاضر تورم در بخش مسکن، طلا، ارز و خودرو حداقل 30 درصد بالاتر از سایر بخش‌ها ارزیابی می‌شود و این تورم بالا عامل حضور سفته بازان در این بازارها برای کسب سودهای کلان شده است. در این میان حضور دلالان در این بازارها و ایجاد تقاضای غیر واقعی همان طور که پیش‌تر توضیح داده شد عامل افزایش بیشتر قیمت‌ها است و مالیات بر عایدی سرمایه می‌تواند به عنوان ابزار کنترل‌کننده از ورود سوداگران و دلالان جلوگیری کرده و به این ترتیب تورم را کنترل نماید تا به این شیوه زمینه برای استفاده بهینه مصرف‌کنندگان واقعی از کالاها فراهم شود.
روح ا... رامشینی