بر اساس آموزه‌های قرآنی از جمله آیه 67 سوره یوسف، حق تشریع و قانونگذاری تنها از آن خداوند است و هیچ کس چنین حقی ندارد و شارع احکام ، تنها خداست؛ اما از همان قرآن و آیات آن به دست می‌آید که تنها تشریح‌گر و تبیین‌گر قانون نیز پیامبر(ص) است و مردم باید از او اطاعت کنند.(حشر، آیه 7)
البته پیامبر(ص) قانونگزار نیز هست و باید به عنوان امام، ولی‌الله و اولواالامر قانون را اجرا کند و در مقام قاضی و حاکم، حکومت نماید و به اجرای قانون الهی بپردازد و جامعه را رهبری کند و در امور سیاسی و اجتماعی و قضایی و نظامی ورود نماید.
از آیات 59 سوره نساء و 55 سوره مائده و مانند آنها به دست می‌آید که حق تفسیر‌گری و تشریح قوانین و نیز قانونگزاری به اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) می‌رسد. بخشی از خطبه غدیریه پیامبر(ص) در صدد تبیین این جایگاه و مقام اهل‌بیت عصمت و طهارت است. پیامبر(ص) بیان می‌کند که مرجع علمی در احکام شرع امامان معصوم(ع)هستند نه دیگرانی که مدعی امامت دینی می‌شوند و مذهب می‌سازند.
پیامبر(ص) در این باره هشدار داده و می‌فرماید: «هان! روا و ناروا بیش از آن است که من شمارش کنم و بشناسانم و در اینجا یکباره به روا فرمان دهم و از ناروا بازدارم. از این روی مأمورم از شما بیعت بگیرم که دست در دست من نهید در مورد پذیرش آنچه از سوی خداوند آورده ام.درباره علی امیرالمؤمنین و اوصیای پس از او که آنان از من و اویند و این امامت به وراثت پایدار است و فرجام امامان، مهدی است و استواری امامت تا روزی است که او با خداوند صاحب قدر و قضا دیدار کند. هان مردمان! شما را به هرگونه روا و ناروا راهنمایی کردم و از آن هرگز برنمی‌گردم. بدانید و آگاه باشید! آنها را یاد کنید و نگه دارید و یکدیگر را به آن توصیه‌نمایید و در آن [احکام خدا] دگرگونی راه ندهید. هشدار که دوباره می‌گویم: بیدارباشید! نماز را به پا دارید و زکات بپردازید و امر به معروف کنید و از منکر بازدارید».
از دیگر مناصب و مقاماتی که در خطبه غدیر برای امام علی(ع) و اهل‌بیت(ع) اثبات می‌شود، حق تشریع غیر استقلالی است. به این معنا که حلال و حرام همان چیزی است که آنان ابلاغ می‌کنند. البته همان طوری که پیامبر(ص) استقلالی در تشریع ندارد و شارع حقیقی و واقعی تنها خداوند است(یوسف، آیه 67) و آن حضرت(ص) به عنوان تبیین‌کننده و تفسیرگر کتاب الله و بیان‌کننده علمی و عملی قوانین الهی است (نحل، آیات 44 و 64، حشر، آیه 7) امامان معصوم(ع) نیز تنها بیان‌کننده احکام شارع یعنی خداوند هستند؛ از همین رو امام صادق(ع) می‌فرماید:حدیث من، حدیث پدرم (امام باقر) و حدیث پدرم (امام باقر)، حدیث جدم (امام زین‌العابدین) و حدیث جدم (زین‌العابدین) حدیث (امام) حسین و حدیث حسین، حدیث (امام) حسن و حدیث حسن، حدیث امیرالمؤمنین(ع) و حدیث امیر المؤمنین حدیث رسول‌الله(ص) و حدیث رسول‌الله، سخن خداوند عز و جل است.(کلینی، الکافی، ج 1، ص 53)
همچنین جابربن یزید می‌گوید به امام باقر(ع) عرض کردم: هرگاه حدیثى برایم باز گفتى سندش را نیز بیان فرما. امام (ع) فرمود: پدرم از جدّم از رسول خدا(ص) از جبرئیل(ع) از خدا- عزّ و جلّ- براى من حدیث گفته است و هر حدیثى که برایت گویم با این سند خواهد بود.(مفید، امالی، ص 42، چاپ کنگره شیخ مفید قم، 1413 هـ ق. با استفاده از ترجمه استادولى، متن، ص 54)
در روایت دیگری آمده است: محمد ابن على (امام باقر) به احترام مجالست جابرانصاری با پیغمبر(ص) نزدش می‌رفت و می‌نشست و از خداى تبارک و تعالى براى آنها حدیث می‌کرد، اهل مدینه گفتند: ما جسورتر از این را ندیده‏ایم (زیرا با اینکه کودکى است از جانب خدا حدیث می‌گوید) چون دید چنین می‌گویند، از پیغمبر (ص) حدیث گفت، اهل مدینه گفتند: ما دروغگوتر از این مرد را هرگز ندیده‏ایم، از کسى به ما حدیث می‌کند که او را ندیده است، چون دید چنین می‌گویند از جابر بن عبدالله حدیث‌شان را گفت، آنگاه تصدیقش کردند، در صورتى که جابر خدمت او مى‏آمد و از او دانش مى‏آموخت.(کلینی، الکافی، ج 1، ص 469، با استفاده از اصول کافى-ترجمه مصطفوى، ج ‏2، ص 374.)
پیامبر(ص) درباره جایگاه اهل‌بیت(ع) در تشریع احکام در خطبه غدیر می‌فرماید: لاحَلالَ إِلاّ ما أَحَلَّهُ الله وَ رَسُولُهُ وَهُمْ، وَلاحَرامَ إِلاّ ما حَرَّمَهُ الله (عَلَیْکُمْ) وَ رَسُولُهُ وَ هُمْ، وَالله عَزَّوَجَلَّ عَرَّفَنِی الْحَلالَ وَالْحَرامَ وَأَنَا أَفْضَیْتُ بِما عَلَّمَنی رَبِّی مِنْ کِتابِهِ وَحَلالِهِ وَ حَرامِهِ إِلَیْهِ؛ روا نیست، مگر آنچه خدا و رسول او و امامان روا دانند؛ و ناروا نیست مگر آنچه آنان ناروا دانند. خداوند عزوجل، هم روا و هم ناروا را برای من بیان فرموده و آنچه پروردگارم از کتاب خویش و حلال و حرامش به من آموخته در اختیار علی نهاده‌ام.
 علی پوریا