دولت ایران علی‌رغم اعتراض به بدعهدی آمریکا اصراری برای گرفتن تضمین ندارد!
بلومبرگ در مقاله‌ای با عنوان «بایدن باید به‌دنبال معاهده، و نه معامله با ایران باشد» نوشته است: در میان انبوه اظهارات محمدجواد ظریف طی مصاحبه‌ای که فایل صوتی آن به بیرون درز کرد، انعکاسی از گذرا بودن توافق هسته‌ای که ایران در سال ۲۰۱۵ با قدرت‌های جهانی امضا کرده است، وجود داشت.
ظریف اذعان کرد که «سهل‌انگاری» کرده است که گمان می‌کرده باراک اوباما می‌تواند معامله‌ای که بدون تأیید کنگره انجام داده بود را حفظ کند.
تکرار یک اشتباه
حق با اوست؛ برنامه جامع اقدام مشترک(برجام)، یک مطالعه موردی در مورد محدودیت‌های قدرت ریاست‌جمهوری در توافق‌ها است. فقدان هرگونه مصوبه کنگره در مورد این توافق، به جانشین اوباما، دونالد ترامپ اجازه داد تا به راحتی از آن خارج شود.
اکنون درحالی‌که امضا کنندگان وارد آخرین دور مذاکرات برای بازگرداندن ایالات متحده به تعهداتش می‌شوند، بازهم در حال همان اشتباه را مرتکب می‌شوند.
رئیس‌جمهور جو بایدن که مشتاق احیای توافق است، هیچ تلاش معناداری برای کسب حمایت کنگره انجام نمی‌دهد. حتی ایرانی‌ها، با وجود زیر سؤال بردن قابل اعتماد بودن وعده‌های آمریکا، اصراری برای پشتوانه قانونی این وعده‌ها ندارند.
مسیر هوشمندانه‌تر برای هر دو طرف، انعقاد معاهده‌ای است که توسط سنای آمریکا تایید شده باشد. بدون چنین تصدیقی، اعتبار توافق هسته‌ای احیا شده منوط به محاسبات سیاسی روسای جمهور آینده خواهد بود.
ساکن بعدی کاخ سفید
این به نوبه خود ارزش اقتصادی توافق را نیز تضعیف می‌کند؛ چه کسی حاضر است در ایران سرمایه‌گذاری کند درحالی که می‌داند که تحریم‌ها توسط ساکن بعدی کاخ سفید به راحتی قابل بازاعمال است؟ و اگر سود ناشی از این توافق نتواند انتظارات ایران را برآورده کند، ممکن است مجبور شود در تعهدات خود بار دیگر تجدید نظر کند.
توافق‌نامه‌ای که رفتار ایران در خاورمیانه (غرب آسیا) را تعدیل کند و احتمال تنش ایران با ایالات متحده را کاهش دهد، بسیار مهم‌تر از آن است که بتوان آن را به هوی و هوس قدرت اجرایی سپرد. واشنگتن و تهران هر دو باید با حسن نیت تلاش کنند تا در این زمینه به اجماع داخلی برسند.
طبق قانون اساسی ایالات متحده، تبدیل توافق هسته‌ای به یک معاهده نیاز به تصویب با رأی دو سوم سناتورها (۶۷ رأی از۱۰۰ عضو مجلس سنا) دارد. در ظاهر، این یک استاندارد غیرممکن به نظر می‌رسد. اما همانطور که تردید دوحزبی در مورد این توافق وجود دارد، یک توافق بازنگری شده مورد حمایت گسترده دو طرف خواهد بود.
مخالفت ایران با گسترش دامنه مذاکرات
رهبر ایران تأکید کرده است که تهران با گسترش دامنه مذاکرات جاری در وین موافقت نخواهد داد. انتخاب رئیس‌جمهور جدید در این ماه به تهران فرصتی برای بازنشانی سیاست‌ها می‌دهد. بایدن باید ایرانی‌ها و کنگره را متقاعد کند که یک معاهده جامع نتیجه‌ای است که هر دو می‌خواهند؛ توافقی که از تمایلات زمان و نوسانات و سیاست‌های متغیر ریاست‌جمهوری مصون بماند.