حجت‌الاسلام ‌حسینی قمی
اخلاق، حلقه مفقوده این روزهاست بخصوص اینکه بخش زیادی از مردم به فراخور شرایط زندگی و حرفه‌خود، از فضای مجازی استفاده می‌کنند و متاسفانه در این فضا می‌بینیم که برخی با آبروی دیگران بازی می‌کنند، اما براساس روایات صریح دین، حفظ آبروی مومنان توصیه موکد خداوند متعال و معصومین «علیهم‌السلام» است. اگر می‌خواهیم بدانیم امام‌رضا«ع» در حفظ حرمت مومنان چگونه عمل می‌کردند خوب است رجوع کنیم به کتاب «عیون اخبارالرضا» که در این کتاب از قول فردی نقل شده: «محضر امام‌رضا«ع» بودم، حضرت شعر زیبایی خواندند.
از ایشان سوال شد شاعر این شعر چه کسی است؟ حضرت فرمودند: یک شاعری است و نخواستند اسم شاعر را بیاورند. کسی گفت: من می‌دانم شاعرش چه کسی است. فکر می‌کرد امام اسم شاعر را نمی‌د‌انند. گفت: ابوالعطاهیه، حضرت فرمودند: چرا اسمش را آوردی؟ مگر نخواندی این آیه را که قرآن می‌فرماید: «والا تنابزو بالالقاب»، بر هم القاب زشت نگذارید.
شاعر یکم اسمی دارد ولی در یک اختلافی که با مهدی عباسی از خلفای بنی‌عباس داشت، مهدی عباسی یک اسم دیگری برای او گذاشت، که کنیه خیلی بدی است. «ابوالعطاهیه» یعنی پدر نادانی، پدر حماقت! بنابراین نباید این فرد را با این لقب خطاب کنید.» حضرت با طرح این نکته حفظ حرمت مومنان را به دیگران گوشزد کردند.
این مسئله‌ای است که در زندگی امروز ما باید به صورت ویژه مورد توجه قرار بگیرد.
برخی حتی دیگران را به دلیل ایرادهای ظاهری هم مسخره می‌کنند ونکته مهم این است که آن فردی که مورد تمسخر قرار می‌گیرد نقشی در آفرینش خود نداشته است. بحث دیگر اینکه امروز در جامعه ما گاهی خیلی راحت با آبروی مردم بازی می‌شود، لقب‌های عجیب و غریبی به بعضی نسبت می‌دهند و آن فرد در جامعه با همان لقب زشت شهرت پیدا می‌کند که این دور از اخلاق است. در آیات قرآن هم بارها به این موضوع تأکید شده و بر ما واجب است که سفارش‌های قرآن درباره حفظ آبروی دیگران را جدی بگیریم. متأسفانه برخی مؤمنان و متدینان نماز و روزه‌شان را به جا می‌آورند، ولی بخش دیگری از اوقات خودشان را به لطمه زدن به آبروی دیگران اختصاص می‌دهند. در حالی که وقتی آبروی کسی را می‌برید و مسخره می‌کنید، کلیپ پخش می‌کنید، هم حق‌الله است و هم حق‌الناس است. یعنی گناهانی که از آن می‌ترسیم حق‌الله است و گناهی که خیلی آسان انجام می‌دهیم هم حق‌الله است و هم حق‌الناس است. گاهی کلیپی از کسی منتشر می‌شود و از آسمان به زمین می‌افتد و این دور از ادب، انسانیت، انصاف و اخلاق است.
عواقب بردن آبروی دیگران
بردن آبروی مؤمنین همه اعمال نیک ما را از بین می‌برد. کسی که آبروی مردم را می‌برد فردای قیامت نامه عمل کسی را دستش می‌د‌هند، نامه عملش را می‌خواند، وقتی می‌خواند می‌گوید اشتباه شد. این نامه عمل ما نیست. ما فکر نمی‌کردیم تشکیلات شما اشتباه شود. معلوم می‌شود در دستگاه پروردگار هم پرونده‌ها جابه‌جا می‌شود. ما ده سفر کربلا داریم. مکه داریم، رمضان داریم، نماز داریم. خطاب می‌شود « ان ربک لا یضل و لاینسیء»؛ خدا نه اشتباه و نه فراموش می‌کند. یادت هست فلان روز آبروی فلانی را بردی و غیبت کردی؟ تمام حسنات تو به پرونده او منتقل شد. آن بنده خدا شصت سال آبرو جمع کرد و شما با یک کلمه از بین بردی. شما هم شصت سال نماز و روزه داشتی و خدا همه را منتقل کرد. کربلا و مکه و نماز و همه مسائل شرعی واجب و مستحب، وقتی آبروی کسی را بردی همه از بین می‌رود.
آنچه برای خود می‌پسندی برای دیگران هم بپسند
اول از همه هر وقت می‌خواهیم راجع به دیگران صحبت کنیم یادمان بیاید که اگر کسی چیزی شبیه به همان پشت سر ما بگوید یا در فضای مجازی منتشر کند، راضی هستیم یا خیر؟ بعد از آن یادمان باشد وقتی با کلامی زندگی مردم را از بین ببریم آیا قابل جبران هست؟ یعنی می‌توانیم آبروی رفته را برگردانیم؟ قطعا نمی‌توانیم. بنابراین باید آنچه را برای خودمان می‌پسندیم برای دیگران هم همان را بخواهیم. جامعه‌ای که تمرکز فکری مردمش به پیدا کردن عیوب خودشان باشد و تلاش کنند نقایص رفتاری خودشان را برطرف کنند، جامعه‌ای سالم و پویا خواهد بود و هر کسی عیب خودش را پیدا کند قطعا در مراحل زندگی به رشد اخلاقی و شخصیتی و اعتقادی می‌رسد. یادمان باشد وقتی آبروی یک مؤمن برابر با «حرمت خانه خدا» قرار داده شده است، نباید به راحتی آبروی دیگران را زیرپا بگذاریم.
از هفته‌نامه حرم شماره 664