قائم‌مقام اسبق شرکت ملی پالایش و پخش:
تفکر حاکم بر وزارت نفت خام‌فروشی را مقدس می‌داند
قائم‌مقام اسبق شرکت ملی پالایش و پخش گفت: در طول سالیان بعد از انقلاب، اغلب تفکری بر وزارت نفت حاکم بوده است که خام‌فروشی نفت را یک امر مقدس می‌داند؛ این تفکر توسط آقای زنگنه و تیم همراهشان نمایندگی می‌شود.
جلیل سالاری در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس گفت: اگر بعد از انقلاب یک سیاست مشخص برای تبدیل نفت به فرآورده‌های نفتی تدوین می‌شد و ما الان فرآورده‌های نفتی را به جای نفت خام صادر می‌کردیم، امکان تحریم‌پذیری آنها وجود نداشت؛ همان طور که الان صادرات فرآورده‌های نفتی ایران به لطف احداث پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس در اوج خودش قرار دارد.
وی افزود: اما متاسفانه در طول سالیان بعد از انقلاب، اغلب تفکری بر وزارت نفت حاکم بوده است که خام‌فروشی نفت را یک امر مقدس می‌داند و در نتیجه شاهد بودیم که تسلط این تفکر که توسط آقای زنگنه و تیم همراهشان نمایندگی می‌شود بر مجموعه وزارت نفت باعث شد که به راحتی تحریم‌های نفتی اثرگذار شود. به نظر بنده سیاست‌های حوزه انرژی کشور باید فارغ از دولت‌ها تدوین و پیگیری شود و به گونه‌ای نباشد که با تغییر وزرا راهبردهای کلان کشور از مسیر اصلی منحرف شود.
این مسئول اسبق با یادآوری توان ساخت پالایشگاه به دست متخصصان ایرانی ادامه داد: پالایشگاه الفروقلوس که دولت دهم با مشارکت سه جانبه ایران و ونزوئلا و سوریه در سوریه کلید خورد، طراحی و اخذ دانش فنی واحدهای تحت لیسانس آن توسط ایرانی‌ها انجام شد، لیکن بدلیل نگاه منفی دولت یازدهم و بحران داخلی سوریه متوقف ماند.
سالاری یادآور شد: همچنین احداث پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس که بزرگ‌ترین پالایشگاه میعانات گازی دنیاست نشان داد که مهندسین ایرانی توانایی احداث پالایشگاه حتی در اوج تحریم‌ها را دارند و شاهد بودیم که قرارگاه خاتم‌الانبیا به خوبی از پس احداث این پالایشگاه برآمد و حتی فاز چهارم آن را نیز در دستور کار قرار گرفت.
وی درباره ادعای اقتصادی نبودن پالایشگاه‌سازی توضیح داد: اینکه گفته شود پالایشگاه‌سازی اقتصادی نیست حرف درستی نیست. اگر پالایشگاه‌سازی اقتصادی نباشد، پس چطور همه کشورهای دنیا بدین سمت حرکت کرده‌اند؟ در همه کشورهایی که حتی نفت هم ندارند برای احداث پالایشگاه‌ها برنامه‌ریزی شده و می‌شود، ولی در ایران که بزرگ‌ترین منابع هیدروکربوری دنیاست عده‌ای مدام در حال تئوری‌پردازی برای خام‌فروشی نفت هستند. احداث پالایشگاه و پتروپالایشگاه یعنی ایجاد‌اشتغال و ارزش افزوده، یعنی بی‌اثر کردن تحریم‌های نفتی.
این کارشناس عنوان کرد: البته بنده حرکت از خام‌فروشی به سمت زنجیره ارزش را به احداث پالایشگاه و تولید سوخت محدود نمی‌دانم، بلکه به نظرم در حال حاضر احداث پتروپالایشگاه‌ها (واحدهای ادغامی پالایشگاه و پتروشیمی) و توسعه پارک‌های شیمیایی ذیل آنها و حرکت از ابتدای زنجیره خام‌فروشی تا انتهای زنجیره ارزش در صنایع تکمیلی باید در دستور کار قرار گیرد.
سالاری گفت: پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که سال‌های آتی تقاضای محصولات پایه پتروشیمی و پلیمری نسبت به تقاضا برای فرآورده‌های نفتی رشد بسیار چشمگیر‌تری خواهد داشت، لذا ما نیز نباید صرفا به پالایشگاه‌سازی مشغول شویم بلکه باید با تغییر رویه صورت گرفته به سمت احداث پتروپالایشگاه‌ها حرکت کنیم.
وی تأکید کرد: درست است که تولید و صادرات بنزین و گازوئیل و سایر فرآورده‌ها ارزش افزوده بیشتری تولید می‌کند و تحریم‌گریز است اما حرکت به سمت نقطه انتهایی زنجیره ارزش مزایای ده‌ها و صدها برابری دارد. لذا خام‌فروشی یک مفهوم نسبی است که درجات مختلفی دارد اما وزارت نفت هم‌اکنون بر مطلق‌ترین درجه آن یعنی خام‌فروشی نفت تاکید دارد.