میدلایستآی: ایران توانسته فشار حداکثری را پشت سر بگذارد
برنامه موشکی ایران از یک نگرانی مشروع برخاسته و قابل محدودسازی نیست.
پایگاه انگلیسی «میدلایستآی» در تحلیلی به قلم «جودت بغات» (استاد دانشگاه دفاع ملی واشنگتن) به بررسی ابعاد این پرسش پرداخت چرا ایران، مصمم به گسترش برنامه موشکی خود است. نویسنده خاطرنشان میکند: مقامات آمریکایی بر گنجاندن برنامههای موشکی ایران در مذاکرات مربوط به برجام اصرار دارند و درباره آن اظهار نگرانی میکنند اما تهران هرگونه متوقف کردن این برنامه را منتفی دانسته است. رئیس جمهوری ایران، آن را مسئلهای غیرقابل مذاکره دانسته و آیتالله خامنهای رهبر ایران تاکید کرده است تهران گول پیشنهاد مذاکره با آمریکا را نخواهد خورد تا برنامههای موشکی و فضایی خود را کنار بگذارد. از زمان پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا، ایران بارها بر عزم خود برای حفظ و گسترش تواناییهای موشکیاش تاکید کرده است و در این مدت چندین طرح مرتبط راهاندازی شده است.
در سالهای اخیر، زرادخانه موشکی تهران، بزرگترین و متنوعترینِ آن در خاورمیانه بوده است. دولتهای دیگر منطقه نظیر اسرائیل هم تواناییهای موشکی کسب کردهاند. تلآویو علاوهبر تولید موشک، از چندین دهه گذشته تاکنون بزرگترین دریافتکننده کمکهای آمریکا بوده و تقریبا حمایتهای بیدریغ تمام کشورهای غربی به رهبری آمریکا در عرصه نظامی و فناوری، شامل آن شده است.
در سال 2008 کنگره آمریکا قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن اسرائیل باید نسبت به همسایگانش برتری نظامی داشته باشد. باراک اوباما برای تقویت بیش از پیش این سیاست، چند ماه پیش از پایان ریاستجمهوریاش قانون بسته کمکهای 38 میلیارد دلاری نظامی به اسرائیل را امضا کرد، که بیشترین کمکهایی است که هر کشوری تاکنون دریافت کرده است.
با این وجود، این برنامه موشکی ایران است که از نظر غرب جنجالی توصیف میشود، و نظر محافل دیپلماتیک و آکادمیک را بیشتر از برنامههای مشابه، به خود جلب میکند. از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 تاکنون، ایران برخلاف اغلب رقبای منطقهای خود تحریم تسلیحاتی شده است. در جنگ هشت ساله در دهه 1980، نیروهای ایرانی و مراکز صنعتی و پرجمعیت آن هدف حملات بسیار شدید نیروهای عراقی قرار گرفتند. این تجربه سبب شد برنامه موشکی ایران شکل بگیرد. تهران ابتدا سلاحهای مورد نیازش را از کشورهایی نظیر چین، کره شمالی و روسیه وارد میکرد اما به تدریج تولید تسلیحات، به تواناییِ بومی در ایران تبدیل شد.
توسعه برنامه موشکی و تواناییهای رو به گسترش ایران، نقش مهم موشک را در استراتژی دفاعی گستردهتر تهران برجسته میکند.
اینکه گفته میشود تحریمهای شدید دولت ترامپ (فشار حداکثری)، ایران را تضعیف کرده و آن را باید وادار به امتیازدهی کند، گمراهکننده است. جمهوری اسلامی آن فشارها را پشت سر گذاشته و تسلیم نشده است.
آمریکا، قدرتهای اروپایی و متحدان منطقهای آنها باید نگرانیهای امنیتی ایران را درک کنند. عزم تهران برای به دست آوردن و توسعه تواناییهای موشکی، باید مدنظر قرار گیرد.