کارشناس اقتصادی:
بانکها از طریق شرکتهای پوششی طلا و ارز معامله میکنند
پژوهشگر پولی با تشریح شگرد بانکهای خصوصی برای خلق پول، به شیوه معاملات ارز، ملک، مستغلات و سکه از سوی بانکها اشاره کرد و گفت: شرکتهای صوری، در ترازنامه بانکها ردی برجای نمیگذارند.
حسین درودیان در گفتوگو با خبرگزاری مهر، با بیان اینکه محاسبات نشان میدهد ۹۰ درصد پول در اقتصاد ایران از سوی بانکها خلق میشود، افزود: البته این نسبت در سایر کشورها بالاتر است و هر چقدر که نظام بانکی به سمت بلوغ بیشتری پیش میرود، این عدد بیشتر میشود.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه اگر در دنیا نیز بانکها سهم بسیار بالایی در خلق پول دارند، پس کجای کار دچار اشکال است؟ خاطرنشان کرد: در دنیا نیز این موضوع وجود دارد و مورد قبول افراد و اشخاص است؛ ولی اشکال کار در ایران این است که خلق پول به هر شکلی که باشد، یک اتفاق دولت ساخته و محصول کار دولت است؛ محصول نوآوری بانکداران نیست؛ آنچه که بانک را قادر به خلق پول میکند، وارد شدن به یک شبکه از روابط است که مهمترین پایه آن، اتصال و ارتباط با بانک مرکزی و دسترسی به وجوه نقد این بانک است.
این کارشناس ارشد مسائل بانکی توضیح داد: بانکها با گرفتن مجوز فعالیت و نصب تابلو بر سردر خود، عنوان میکنند که تحت حمایت بانک مرکزی هستند و این به معنای آن است که بانک مرکزی از آنها حمایت میکند و نهاد بانک تحت حمایت بانک مرکزی قرار دارد؛ چراکه مشکل ریسک نقدینگی دارند و اگر مردم حمله کنند و بخواهند پول خود را بردارند، بانک نمیتواند پاسخگو باشد؛ بنابراین به سمت این امر سوق پیدا میکنند که حمایت دولت را مصادره نمایند؛ پس با یک پدیده روبهرو هستیم که در آن، قوام بانک به دولت است که آن را پایدار میسازد؛ ولی بهرهبرداری از سود را بانک صورت داده و منافع آن از سوی عدهای دیگر مصادره میشود؛ ضمن اینکه دسترسی به تسهیلات و یا بهتر بگوییم تسهیلات منعطف و با نرخهای ملایمتر و بهتر به افراد نزدیک به سهامداران و مالکان پرداخت میشود و این موضوعی است که باید به آن توجه شود؛ یعنی بانکی تشکیل میشود که منافع آن را مردم نمیبرند، بلکه عدهای خاص از آن بهرهبرداری میکنند.
درودیان بیان کرد: در ایران همه انواع داراییها از سوی بانکها خریداری میشود و موضوع فعالیت سفته بازانه آنها قرار میگیرد که این تهدید و مشکل، به مراتب جدیتری از خلق پول است.
وی در خصوص ورود بانکها به خرید ارز و طلا و سکه نیز گفت: بانکها معمولاً به صورت مستقیم وارد این فعالیت نمیشوند و از طریق شرکتهای پوششی وارد عمل میشوند و با چند دست واسطه، به یک شرکت وام میدهند و آن شرکت هم خود مستقیم ارز و ملک و مستغلات نمیخرد، بلکه آن شرکت هم با یک شرکت وارد قراردادی به صورت صوری میشود و بعد از چند دست، خرید صورت میگیرد، به خاطر همین خرید طلا و ارز و سکه در ترازنامههای بانکها و حتی وامگیرندگان آنها نیست، مگر اینکه نهادهای نظارتی وارد این حوزه شده و با موشکافی، پرونده بانکها را در این حوزه بررسی کنند.