در پی انتشار خبر توافق میان «مصطفی کاظمی» نخست‌وزیر عراق و «نیچروان بارزانی» رئیس‌منطقه کردستان عراق، مبنی بر انضمام این منطقه به منطقه خود مختار و جایگزین شدن پیشمرگان به جای حشدالشعبی، مردم و مقامات ایزدی به آن واکنش نشان دادند. به گزارش خبرگزاری فارس، «حسین حجی» از رهبران حزب ایزدی «الحریه» در استان نینوا‌، گفت که این توافق بیانگر وجود توطئه‌ها و معاملات سیاسی بر روی دردهای ملت ما است.
وی تصریح کرد: به حاشیه راندن ایزدی‌ها، امر جدیدی نیست و آنها شش سال است که به حاشیه کشانده می‌شوند و حقوقشان تضییع می‌شود. هنوز ساکنان سنجار آواره هستند و گورهای جمعی در این شهر وجود دارند؛ هیچ غرامتی به این مردم پرداخت نمی‌شود و آوارگان آن به دلیل فقر، توان بازگشت به محل زندگی خود را ندارند. حجی ادامه داد: اکنون نیز توطئه‌ها و معاملات سیاسی به قیمت دردهای بیشتر برای ایزدی‌ها ادامه دارد. توافق میان دولت مرکزی و اقلیم کردستان نمی‌تواند در سنجار اجرا شود، زیرا اهالی این شهرستان با این توافق سیاسی قربانی می‌شوند.
به همین دلیل آنها، قاطعانه این توافق را رد می‌کنند. این مقام ایزدی هشدار داد: در صورتی که دولت مرکزی به صدای اهالی سنجار درباره این توافق گوش ندهد، ساکنان این شهرستان موضع دیگری اتخاذ می‌کنند. وی در گفت‌وگو با شبکه «العهد» تصریح کرد: کلیه اقوام و احزاب سیاسی حاضر در سنجار و اطراف آن و حتی دشت نینوا، در حال حاضر توافق صورت گرفته میان دولت مرکزی و اقلیم کردستان را رد می‌کنند. به زودی یک تظاهرات مسالمت‌آمیزی را نیز برای منصرف کردن دولت از این توافق برگزار خواهند کرد. جمعه گذشته، پس از نشست مقامات دولت مرکزی عراق و دولت منطقه کردستان درخصوص وضعیت اداره «سنجار» در استان نینوا (شمال عراق) که با حضور مصطفی کاظمی و «جنین پلاسخارت» نماینده سازمان ملل برگزار شد، توافق سنجار میان دو طرف امضا شد.
عدم حضور نمایندگان ایزدی و ترکمن در این نشست موجب شد تا آنها، این توافق را نوعی معامله میان کاظمی و بارزانی‌ها برای بازگشت پیشمرگه به سنجار توصیف کنند و به همین دلیل نیز جنجال جدیدی بر سر این توافق به راه افتاد.
مخالفان می‌گویند که با این توافق، بار دیگر نیروهای پیشمرگ‌، که در سال ۲۰۱۴ این شهر را به داعش تسلیم کرده‌اند، وارد عمل می‌شوند و به تضییع حقوق ایزدی‌ها ادامه می‌دهند. ضمن اینکه این توافق به نوعی به معنای اخراج نیروهای حشد‌الشعبی از دشت نینوا و سنجار خواهد بود.
«صباح العکیکی» کارشناس امنیتی عراق، هم تأکید کرد که هدف اصلی از امضای توافقنامه اخیر بین کاظمی و منطقه کردستان عراق، هدف قرار‌دادن حشدالشعبی و زمینه‌‌سازی برای ورود نیروهای پیشمرگ به سنجار است.
نیروهای پیشمرگه در سال ۲۰۱۴ پس از اشغال سنجار توسط داعش، این شهرستان را خالی و فرار کرده‌اند و همین امر، باعث ورود عناصر داعش و فجایع زیادی برای ایزدی‌ها شده است. همچنین، «محمد البلداوی» نماینده پارلمان عراق از ائتلاف الفتح گفت که توافقنامه مذکور تحت فشار آمریکا و کردستان عراق امضا شده و فرستاده سازمان ملل نیز تلاش بسیار کرد تا خواسته آمریکایی‌ها اجرا شود.
تهدید علیه آمریکا
« محمد محیی»، سخنگوی «گردان‌های حزب‌الله عراق»، در مصاحبه با رویترز، گفت که مقاومت عراق به آمریکا فرصت می‌دهد از عراق خارج شود. وی تاکید کرد: این آتش‌بس با هدف اعطای فرصت به دولت عراق برای طرح جدول زمانی جهت خروج نیروهای آمریکایی از کشور است.
او ادامه داد: باید مصوبه پارلمان درخصوص خروج تمام نیروهای بیگانه از کشور توسط دولت اجرا شود. او خاطرنشان کرد: تشکل‌های مسلح عراقی موافقت کردند تا حملات موشکی به سربازان آمریکایی را در این کشور متوقف کنند به شرطی که دولت عراق برنامه زمانی خروج نیروهای آمریکایی را ارائه دهد.
محیی بیان کرد: همه جناح‌های مقاومت (ضدآمریکایی) از جمله گروه‌هایی که به نیروهای آمریکایی حمله می‌کردند، شرایطی را برای برقراری آتش‌بس ارائه کردند. وی افزود: اگر آمریکا اصرار به ماندن داشته باشد و به تصمیم پارلمان احترام نگذارد، گروه‌های مقاومت از هر نوع سلاحی که در اختیار دارند استفاده خواهند کرد. محیی همچنین ادامه داد: حملات موشکی به نظامیان آمریکایی و اماکن دیپلماتیک صرفاً «یک سیگنال از عدم رضایت (آنها) از حضور آمریکا در این کشور است».