به گزارش مهر، دکتر سیدابوالحسن شاهزاده فاضلی، رئیس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران درباره این دستاورد گفت: افزایش رشد جمعیت انسانی و توجه تولیدکنندگان و پرورش دهندگان به ایجاد نژادهای دامی اقتصادی و پرتولید و بی‌توجهی برای حفظ نژادهای خالص و بومی، صدمات جبران‌ناپذیری را به منابع ژنتیکی اکثر کشورها از جمله ایران وارد نموده است.
وی با بیان اینکه بز یکی از قدیمی‌ترین حیواناتی است که توسط بشر اهلی شده است، اذعان داشت: نوشته‌های زیادی مربوط به هزاران سال قبل به دست آمده است که اهمیت بز را از نظر تامین منابع شیر، گوشت، کرک و پوست نشان می‌دهند و امروزه با وجود 25 میلیون راس بز در ایران، تنها حدود 20 نژاد بز شناسایی شده که این نژادها به منظور تولید گوشت پرورش داده می‌شوند ولی مو و کرک نیز برای مصرف در صنایع دستی و صادرات از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند.
وی در این باره توضیح داد: در بین این نژادها، بز مزخز یکی از نژادهای منحصر بفرد استان کردستان و یکی از ذخایر ژنتیکی باارزش کشور است و بدن این دام از الیافی بنام موهر (مه رز) پوشیده شده که از نظر اقتصادی حائز اهمیت است.
فاضلی افزود: در بین نژادهای بز دنیا، تنها دو نژاد مزخز و آنقوره قادر به تولید الیاف موهر هستند که تغییرات پدید آمده در شیوه زندگی دامداران، مناسبات آنها با بازار و محدودیت‌های ایجاد شده طی دو دهه اخیر سبب کاهش شدید جمعیت این دام شده است.
رئیس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران از کاهش جمعیت این دام به 1500 رأس، طی بررسی‌های سال 1390 خبر داد و گفت: با توجه به محدودیت‌های بوجود آمده از جمله کاهش جنگلهای بلوط بعنوان اصلی‌ترین منبع غذایی این دام و بی‌میلی دامداران جوان برای تکثیر آن به دلایل اقتصادی و بروز بعضی بیماریها وغیره، این کاهش جمعیت یک تهدید محسوب می‌شود.
فاضلی با اشاره به اینکه مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران به جنبه‌های اقتصادی، فرهنگی و بومی این نژاد توجه و اقدام به تهیه رده‌های سلولی از بز مزخر و حفظ و نگهداری آنها نموده است، خاطرنشان کرد: این مرکز براساس یکی از رسالت‌های خود مبنی بر حفظ و نگهداری ذخایر ژنتیکی و زیستی، بز مزخز را به‌عنوان یکی از نژادهای منحصر به‌فرد در جهان و در معرض انقراض انتخاب کرد تا به عنوان منبعی سهل‌الوصول و آماده برای تحقیقات ژنتیک، اصلاح نژاد و همانندسازی در اختیار محققان علاقمند قرار دهد.
همچنین این مجموعه سلولی می‌تواند زمینه‌ساز توجه بیشتر برای حفظ این گونه با ارزش به عنوان یکی از اقلام گنجینه تنوع زیستی باشد.
گفتنی است، مشخصات رده‌های سلولی بز مزخز، از طریق سایت مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در این نشانی در دسترس است.