گرانی نهاده‌های دامی طی ماه‌های اخیر تا حدی بود که صدای تولیدکنندگان را درآورد. در حالی که تمام نهاده‌های دامی از جمله کنجاله سویا با ارز 4200 تومانی دولتی به بازار ایران وارد می‌شود و این محصول باید حداکثر 2450 تومان  قیمت داشته باشد، در بازار آزاد به قیمت‌هایی نظیر 13 هزار تومان تا 17 هزار تومان به فروش می‌رسد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، با توجه به گرانی غیرعادی کنجاله سویا، مرغداران برای تهیه این محصول به سمت سویا با مصرف انسانی رفته‌اند که قیمت پایین تری در مقایسه با کنجاله سویا دامی دارد! با این حال، نگاهی به قیمت‌های جهانی نهاده‌های دامی نشان می‌دهد که چقدر قیمت این نهاده‌ها در کشور ما بالاست.
حداکثر قیمت هر تن کنجاله سویا در بورس شیکاگو 370 دلار است که با در نظر گرفتن نرخ دلار در بازار آزاد که حدود 27 هزار تومان است قیمت هر کیلوگرم از این محصول حدود 9900 تومان می‌شود که با توجه به قیمت 17 هزار تومانی نهاده‌های دامی در داخل کشور، متوجه می‌شویم قیمت جهانی کنجاله سویا تقریبا نصف داخل است!
گفتنی است، چندی پیش مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام گفته بود: «به دلیل مشکلات تامین ارز در ماه‌های گذشته، تنها نیمی از نیاز تولید کنندگان دام و طیور تامین شده است.» وی همچنین از خرید و واردات 650 هزار تن و 500 هزار تن کنجاله سویا برای فصول پاییز و زمستان خبر داد و پیش‌بینی کرد بازار از یک ماه دیگر به تعادل می‌رسد.
با این حال، پس از این اظهارات گرانی‌ها کنترل نشد، مجید موافق قدیری، عضو اتاق بازرگانی در این باره اعلام کرد: «اگر می‌خواهیم عطش بازار در زمینه کنجاله سویا فروکش کند باید حداقل ۵۰۰ هزار تن کنجاله سویا در این ماه به بازار عرضه شود و متأسفانه این میزان موجودی نداریم. نکته قابل توجه در این میان توزیع رانتی ارز است و اینکه ارز به صورت سلیقه‌ای به نهادهای دولتی و وابسته‌های دولت تخصیص داده شده است.»
با وجود ‌اشاره این فعال بخش خصوصی به رانت دولت در تخصیص ارز، دفتر ریاست‌جمهوری اعلام کرد شبکه توزیع و افرادی که کالا را وارد می‌کنند موجب گرانی‌ها شده‌اند، چون ارز تخصیص یافته به نهاده‌های دامی، ارز 4200 تومانی است.
این ادعا البته واکنش واردکنندگان را برانگیخت. عباس حاجی‌زاده دبیر اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور اظهار داشت: برخی مسئولان و مدیران ارشد کشور با دادن آدرس‌اشتباه، افکار عمومی را به سمت حلقه اول تامین نهاده‌های دامی هدایت می‌کنند.
وی افزود: رئیس‌دفتر رئیس‌جمهوری اعلام کرده است که «متاسفانه شبکه توزیع و افرادی که کالا وارد می‌کنند، با دلال بازی و واسطه‌گری‌های متعدد باعث شده‌اند قیمت کالا که با ارز ۴۲۰۰ تومانی و ارزی که ستاد تنظیم بازار مشخص کرده ‌است، بالاتر رفته است» این در حالی است که واردکنندگان به عنوان حلقه اول تامین نهاده‌های دامی هیچ نقشی در توزیع و قیمت عرضه این اقلام ندارند.
دبیر اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام اضافه کرد: به محض تامین ارز و صدور گواهی ترخیص کالا تمامی محموله را در بنادر و گمرکات به دارندگان حواله که از طرق وزارت جهاد کشاورزی معرفی شده‌اند، تحویل می‌دهند به همین دلیل مشکلاتی که در توزیع، خرید و فروش حواله و عرضه این اقلام و قیمت‌هایی که در بازار آزاد برای نهاده‌های دامی تعیین می‌شود، ندارند.
به گزارش اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام، حاجی زاده ادامه داد: واردکنندگان، کارشناسان و فعالان بازار بر این باور هستند که ناکارآمدی سامانه بازارگاه، دخل و تصرف عوامل انسانی در بخش توزیع، بی‌توجهی به ضرروت اصلاح فوری ایرادات سامانه علیرغم هشدار کارشناسان و فعالان بازار و عدم تحقق وعده‌هایی که مسئولان به ویژه وزیر جهاد کشاورزی برای اصلاح ایرادات سامانه بازارگاه داده‌اند موجب شده تا چنین وضعیتی در بازار نهاده‌های دامی ایجاد شود.