درس ها و عبرت های مکتب عاشورا - بخش پایانی
شوینده لوح سیئات است حسـیـن(ع)
هدیه آقاپور
کوچههای تو در توی خیابان پاکی در محله آذری را پشتسر میگذاریم تا چراغهای مسجد «حمزه سیدالشهدا» نمایان میشود. خانههای قدیمی، مغازههایی با سقفهای کوتاه و پیادهروهای باریک با درختانی که به یک باره سر از وسط محل گذار عابران درآوردهاند نشان از قدیمی بودن محله دارد. مسجد کوچک که در اواسط خیابان قرار دارد روزگاری محل رفت و آمد رزمندههایی بود که تمام روزشان را مشغول انجام فعالیتهای انقلابی و فرهنگی بودند.
45 شهیدی که عکسشان به عنوان شهدای مسجد حمزه سیدالشهدا بر روی دیوار نصب شده است روزگاری بهترین دقایق عمرشان را در کنار دوستان هم محلی در فضای معنوی مسجد گذرانده بودند.
با شروع انقلاب، مسجد محل تجمع نیروهای انقلابی از محدوده پل ساوه تا امامزاده معصوم بود. مرکز کمیته نیز با هماهنگی بچههای محله در مسجد بنا گذاشته شد و کار امنیت محله را برعهده گرفتند.
بعد از تشکیل بسیج، فعالیت گروههای بسیجی آغاز شد. با شروع غائله کردستان و درگیری دموکراتها و کوملهها در مناطق غربی کشور، چند تن از جوانان مسجد حمزه سیدالشهدا به جبهه غرب اعزام شدند و چند شهید را پیش از شروع رسمیجنگ تحمیلی در مریوان و پاوه تقدیم اسلام و انقلاب کردند.
و این تنها نمونه کوچکی است از دانشگاه انسانسازی امام حسین علیهالسلام در حماسه عاشورا که این چنین به پرورش جوانان در جامعه اسلامی میپردازد.
مکتب انسانساز حسینی(ع) مکتبی است که هر کسی با عشق و اخلاص وارد آن شود بدون شک دست خالی بیرون نمیآید.
محرم یک فرصت استثنایی
برای بندگان
فرصت ماه محرم یک فرصت استثنایی است که هر سال تکرار میشود. تکرار این فضاها، یک قرارداد نیست بلکه آن واقعه حقیقی، یک تجلی در دنیای ما است.
حجتالاسلام یدالله سراج مبلغ علوم دینی در گفتوگو با گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «اگر به سال ۶۱ هجری قمری بازمیگردیم، در لحظه لحظه آن تقابل حق و باطل را میبینیم البته این تقابل از زمانی کههابیل به دست برادرش کشته شد تا به امروز و قیام صاحب الزمان عج ما تقابل حق و باطل را در برابر هم خواهیم دید که چگونه در برابر هم صفآرایی میکنند.»
وی ادامه میدهد: «باید توجه داشته باشیم که باطل آنچنان با لباسهای مختلف به میدان میآیند که بسیاری از حقایق مبهم میشود.»
حجتالاسلام سراج تأکید میکند: «از روز اول وقتی اسلام آمد در دعاها به امت اسلامی آموخته شد که انسان بینیاز نیست و بینیاز ذات مطلق پروردگار است و همیشه انسان باید با پروردگار خودش در ارتباط باشد و یکی از درخواستهایی بسیار مهم و ریشه و اعتقادی که اسلام به ما آموخته، یقین است.»
امام جمعه پیشین فیروزکوه میافزاید: «این یقین نیاز به بصیرت دارد و اگر بصیرت نباشد یقین از هر گوشه وکناری سردرمیآورد، در سال ۶۱ هجری بسیاری از حقایقی که باید برای مردم در یک خط معین مشخص میبود بر مردم پوشیده شد. هنگامیکه مسلم بنعقیل به کوفه آمد گروهی از جماعت شیعی با اینکه از علاقهمندان به سید الشهدا علیهالسلام بودند گفتند به مسلم لبیک نمیگوییم تا زمانی که امام معصوم(ع) بیاید.»
وی تصریح میکند: «همینجا است که باید برویم ببینیم نقش حماسه عاشورا چه بود و پیام آنچه بود که در جواب باید گفت در این حماسه انسانیت و ارزشهای انسانی در یقین و بصیرت به دست میآید.»
سرعت و سبقت در ماه محرم
برای تزکیه نفس
کوچ کردن با امام کار سختی بود، زیرا حاجیان میخواستند اعمال شان را انجام بدهند و نزد زن و فرزندشان برگردند ولی حالا باید بروند و خونشان را بدهند. پس انسان باید در این راه تمام هستیاش را بدهد. اینکار پس از بصیرت داشتن سبقت و سرعت میخواهد. کسی که دراین عالم انتظاری دارد و میخواهد به امامش برسد و راه را با امام خودش طی کند منتظر آن لحظه است و همه عمرش مواظب است که ثانیهها از کف او نرود.
سرعت یعنی اینکه حادثهها بر تو سبقت نگیرند. این میشود اهل سرعت بودن. یک موقع انسان صبر و کندی میکند و حادثهها از انسان جلو میزنند. به قول یک عالم گرانقدری: اگر من بخواهم شب جمعه را درک کنم باید از قبل آمادهباشم زیرا شب جمعه منتظر من نمیماند. هیچ وقت سحر منتظر من نمیماند که من از خواب بیدار بشوم. اگر من بخواهم سحر را درک کنم باید خواب خودم را تنظیم کنم تا فرصت از من سبقت نگیرد وگرنه اگر بخواهم سیرخواب بشوم، سحر گذشته است.
هیچ وقت فرصتها منتظر ما نمیمانند. جوانی مثل باد میرود و منتظر ما نمیماند که مهیا بشویم و از آن استفاده کنیم. لذا اکثر انسانها اینطوری هستند که وقتی جوانی از کف میرود تازه میفهمند که چه استفادههایی میتوانستند بکنند و نکرده به قولی اینها اهل سرعت نیستند.
اهل سرعت کسانی هستند که قبل از اینکه جوانی تمام بشود بارجوانی شان را بستهاند و بعد که به پشتسرش نگاه میکند میبیند که تمام بهرهاش را برده است و اگر فرصت باز هم تکرار شود باز همین برنامه را دارد و بیش از این قابل استفاده نیست. فرصت و اهل سبقت یعنی اینکه خودش را برای شب امتحان آماده کرده است؛ خودش را برای رمضان و ماه خودسازی یا ماه محرم و. .. آماده کرده است. یک عمر زمینهسازی نکرده و حالا شب امتحان میخواهد موفق شود!
بنابراین ماه محرم برای جوانان و نوجوانان بسیار ویژه خواهد بود که از لحظه لحظه آن استفاده کنند تا حقیقت کربلا بر جانشان بنشیند.
فضای دستگاه امام حسین(ع) آماده است و میشود حُر شد. و البته ما هر چقدر اهل سرعت باشیم باز در روز قیامت غبطه میخوریم. امام سجاد(ع) میفرماید: خدای متعال مقامیبه حضرت اباالفضل میدهد که همه شهدا غبطه میخورند. و سؤال اینجاست که آیا حُر با نماز به این مقام میرسید؟ یعنی همه عمر فرصتی است برای رسیدن و بقیه راه، امام ما را میبرد. ما در منظومه شمسی هستیم و او ما را با خودش میبرد. اگر بیرون بیافتیم هرچه حرکت کنیم بیفایده است. ما باید به امام برسیم. مواظب باشیم که فرصتها از کف نرود و به امام برسیم.
زلال شدن با امام حسین(ع)
بدون شک اگر نبود قانون جاذبه دلها،هیچگاه به مرکز خوبیها وصل نمیشدیم، اگر نبود خنده،گریه معنا نمیشد، و در اینجا امام حسین علیهالسلام عالم را به خود جذب و خوبیها را در عالم منتشر کرد، او خنده را از فریبندگی وگریه را از افسرده کنندگی رهانید، اگر نبود راکد میشدیم، او آمد و ما را جاری و زلال و معطر و امیدوار کرد.
ماه محرم راه میانبری است که فقط 30 روز باز است اما در تمام طول سال میتوان حسینی شد و حسینی زندگی کرد اما خود این ماه نیز فضای خاصی دارد که حجتالاسلام والمسلمین داود ضمیر رضوانی رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان فیروزكوه در اینباره میگوید: «محرم، ماه پیروزی خون بر شمشیر و ماهی است كه مكتب درسی امام حسین(ع) برای همگان مهیاست و میتوان و باید درسهای فراوانی از این مکتب انسان ساز آموخت.»
وی ادامه میدهد: «انسان در این ایام فیوضاتی را درك میكند كه چه بسا در سایر ایام سال ممكن نیست.»
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان فیروزكوه تصریح میکند: «محرم درس خودسازی، انسانسازی و چگونه زندگی كردن است؛ چنانکه امام حسین(ع) میفرمایند؛ مرگ برای من از زندگی با ظالمان برتر است.»
وی با طرح این پرسش كه با وجود خیل سپاهیان یزیدیان و بیوفایی كوفیان، آیا راهی جز شهادت برای امام حسین(ع) وجود نداشت؟ اظهار میدارد: «چرا سید و سالار شهیدان به جاهایی دیگر كه تمركز شیعیان در آن نقاط بیشتر بود حركت نكرد و شهادت به همراه اصحاب، یاران و اهلبیت خود را برگزید؟ در آن زمان اسلام از سوی بنی امیه كاملا وارونه جلوه داده شده بود و یزید هرزه و شراب خوار، امیرالمؤمنین لقب گرفته بود و لذا امام حسین(ع) برای تنویر افكار عمومی و بازشناساندن اسلام واقعی راهی جز این نداشت.»
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان فیروزكوه خاطرنشان میکند: «عاشورا روز بالیدن و نه نالیدن، بساطش آموزه، تمرین خوب نگریستن و نماد شعور مذهب است.»
وی در خاتمه ابراز امیدواری میکند آحاد امت اسلامی و بخصوص شیعیان با درس گرفتن از عاشورا، عاشوراییان را اسوه و الگوی حسنه خویش در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی قرار دهند.
نهضت ماندگار حسینی
نهضت امام حسین(ع) پیامدهای گوناگونی درعرصههای سیاسی و اجتماعی داشت. امروز بعد از گذشت قرنها نام حسین بن علی(ع) در دلها شوری وصف ناپذیر برپا میکند. حرکت امام حسین(ع) براصولی مبتنی بود که در هر زمان و مکان، مورد تایید انسانهای حقیقت جو است. در تمامی مراحل نهضت مقدس امام حسین (ع ) خدامحوری، عدالت طلبی و ستم ستیزی موج میزند. در مرام امام حسین(ع)، از قدرت طلبی و زیاده خواهی، اثری نیست. هرچه هست، فضیلت و خیرخواهی برای انسانهاست. از اینروست که این نهضت، همواره الهامبخش و تأثیرگذار بوده است
بدنیست استفاده ببریم از سخنان حجتالاسلام علی ثمری کارشناس مسائل دینی در برنامۀ «بر آستان خورشید» شبکه سوم سیما که بهصورت زنده از کربلای معلّی پخش میشد، که گفت: «امام حسین علیهالسلام در یکی از خطبههای خویش در سرزمین کربلا فرمودند: هنگامیکه در تنگنای بحرانها قرار گرفتند دینداران واقعی اندک میشوند: «فاذا مُحَّصوا بالبلاء قَلَّ الدَیّانون» کربلا ملاک و معیار دینمداری است، به هر اندازه که موفق شویم در زندگی اثرپذیری از کربلا داشته باشیم به همان اندازه میتوانیم با کربلائیان
همراه شویم.»
عاشورا فقط واقعه یک روزنیست ، بلکه شعاع تأثیر آن تا ابدیت کشیده شده است. به همین دلیل امروز جوانی چون شهید حججی که درمکتب حسین بن علی(ع) درس آموخته، با بصیرت و آگاهی و با معرفت به راه حق، قدرت پوشالی داعشیان را به سخره میگیرد و با شهادت خود، وقایع روز عاشورا را تداعی میکند تا بار دیگر وجدانهای خفته را بیدار سازد. بیتردید درسهای ماه محرم سال 61 هجری قمری بهویژه روز عاشورا، درگستره زمان و زمین، همچنان ادامه دارد زیرا درگیری حق جویان و عدالت خواهان با ستمگران و اهل باطل، همیشگی است و حد و مرزی
نمیشناسد.
و این داستان روزها و ماه و سالها ادامه خواهد داشت و نوای یا حسین(ع) در کوی و برزن این شهر خواهد پیچید همانطور که از ۱۴۰۰ سال پیش تا کنون چنین بوده است؛ پرچم این هیئت خانه به خانه و کوچه به کوچه خواهد رفت.
صلیالله علیک یا اباعبدالله...