فشار حداکثری در بنبست
۱۳ عضو شورای امنیت با فعال شدن مکانیسم ماشه مخالفت کردند
منابع خبری گزارش دادهاند ۱۳ عضو شورای امنیت با نگارش نامههایی با تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران مخالفت کردهاند.
یک رسانه انگلیسی در گزارشی نوشت: ۱۳ عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد با نگارش نامههایی به رئیسشورای امنیت مخالفت خودشان را با تلاش آمریکا برای بازگشت خودکار تحریمها علیه ایران اعلام کردهاند.
خبرگزاری رویترز با گزارش این خبر افزود اعضای شورای امنیت در این نامهها که به رویت این رسانه رسیده تصریح کردهاند آمریکا در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شده و قادر به استفاده از مفاد این توافق برای احیای تحریمها علیه ایران نیست.
رویترز نوشته در فاصله ۲۴ ساعتی که از اقدام آمریکا برای فعال کردن مکانیسم ماشه میگذرد،چین، روسیه، انگلیس، فرانسه، آلمان، بلژیک، ویتنام، نیجر، سنت وینسنت و گرنادینها، آفریقای جنوبی، اندونزی، استونی و تونس نامههایی در مخالفت با اقدام آمریکا نوشتهاند.
خبرگزاری رویترز در گزارش دیگری نوشت: با توجه به مخالفتهای شدید با تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران، رئیسدورهای شورای امنیت مقید به ارائه پیشنویس قطعنامهای با موضوع «ادامه لغو تحریمهای ایران» نیست.
تنها عضو شورای امنیت که علاوهبر خود آمریکا در مخالفت با اقدام این کشور علیه ایران نامه ننوشته جمهوری دومنیکن است. این کشور در قطعنامه چند روز پیش نیز تنها کشوری بود که در کنار آمریکا ایستاد.
دولت آمریکا روز پنجشنبه (۲۱ اوت/۳۰ مرداد) با ارائه نامهای به رئیسشورای امنیت رسماً این شورا را از خواست خود برای بازگرداندن تمامی تحریمهای بینالمللی علیه ایران مطلع کرد.
آمریکا در این نامه ایران را به «نقض اساسی» تعهداتش در «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) متهم کرده است.
کارشناسان میگویند آمریکا از آن جهت که اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ از برجام خارج شده جزو طرفهای مشارکتکننده در «برجام» نیست و نمیتواند از بندهای این توافق برای تمدید تحریمها علیه ایران استفاده کند.
تخت روانچی: پاسخ ایران
شدید خواهد بود
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل ضمن بیاساس خواندن ادعای واشنگتن برای استناد به «مکانیسم ماشه» هشدار داد که تهران پاسخ شدید و تندی به هرگونه بازگشت تحریمهای تسلیحاتی خواهد داد.
مجید تخت روانچی در مصاحبه با اندیشکده آمریکایی «انجمن کنترل تسلیحات» گفت: از آنجایی که ایالات متحده از برجام خارج شده است، نمیتواند بعنوان یک عضو برجام در نظرگرفته شود بنابراین ادعای آمریکا درخصوص عضویت در برجام، هیچ اساس حقوقی و قانونی ندارد. ما معتقدیم که ایالات متحده نمیتواند به مفاد مربوطه در قطعنامه ۲۲۳۱ برای بازگرداندن قطعنامههای قدیمی استناد کند. ما به وضوح اعلام کردیم که اگر تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران بازگردانده شود، واکنش ایران خشن و شدید خواهد بود. گزینههای متفاوتی در اختیار داریم و هیچ گزینه سیاسی که در اختیار ایران است را رد نمیکنیم.
چین: تقاضای آمریکا
کاملا غیرمنطقی است
وانگ یی، وزیر خارجه چین تقاضای آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را «کاملاً غیرمنطقی» توصیف کرد و گفت واشنگتن قانون بینالمللی را تنها جایی به کار میبرد که با نیاز خودش مطابقت دارد.
بنابر گزارش شبکه چینی «سیجیتیان» وزیر خارجه چین تاکید کرد که توافقات بینالمللی با امتیازدهی و هماهنگی متقابل طرفین به دست میآیند.
او با توجه به اقدام آمریکا در خارج شدن از توافقی امضا شده، این سؤال را مطرح کرد که چه کسی دیگر حاضر میشود با آمریکاییها وارد توافق شود.
تاکید روسیه بر غیرقانونی بودن
اقدام آمریکا
معاون وزیر خارجه روسیه در دیدار سفیر جمهوری اسلامی ایران بر غیر قانونی بودن اقدام آمریکا در استفاده از مکانیسم ماشه تاکید کرد.
سرگئی ریابکوف در دیدار با کاظم جلالی گفت: روسیه به صورت رسمی نظر خود را درباره اقدام غیرقانونی آمریکا اعلام کرده و به همکاریهای خود با ایران ادامه خواهد داد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی نیز فضای شورای امنیت را در ارتباط با درخواست آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران منفی توصیف و تاکید کرد ادعاهای آمریکا خلاف عقل سلیم است.
اولیانوف نوشت: مقاومت بسیار قابل توجهای در شورای امنیت سازمان ملل علیه تلاش آمریکا برای فعال کردن اسنپبک (بازگرداندن سریع تحریمها) وجود دارد. اعضای (شورای امنیت) از به رسمیت شناختن آمریکا به عنوان یکی از مشارکتکنندگان در برجام خودداری میکنند. ادعاهای آمریکا مخالف عقل سلیم ابتدایی است.
پیش از این هم نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی پیشبینی کرده بود طرح آمریکا در فعال کردن سازوکار ماشه در شورای امنیت با اقبال مواجه نشود. این دیپلمات ارشد روس همچنین در اظهارنظر دیگری تلاش آمریکا برای احیای تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را «ماجراجویی بسیار خطرناک» توصیف کرد.
لودگی آمریکا
روزنامه گاردین به نقل از یکی از دیپلماتهای سازمان ملل نوشت: آمریکاییها واقعا لودگی را از حد گذراندهاند. آمریکاییها در اغلب موارد، بد بازی کردند و از خود خشونت نشان دادند که موجب شد نه فقط در سیاست خود را منزوی کنند بلکه چهرهای ناخوشایند از خود نشان دهند.
گاردین مینویسد، اعضای شورای امنیت سازمان ملل معمولاً همسو با آمریکا هستند و اگر بازه زمانی تمدید تحریم تسلیحاتی ایران نیز دارای محدودیت بود از آن حمایت میکردند و شکست آمریکا در تمدید این تحریمها، موجب شد پمپئو به سراغ مکانیسم ماشه برود. دیپلماتهای سازمان ملل میگویند، عمق انزوای آمریکا ناشی از سبک متکبرانه مورد استفاده توسط پمپئو است.
در شرایطی که دولت آمریکا در تلاش است با استناد به بندهای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت تمامی تحریمهای بینالمللی علیه ایران را احیا کند، «استفان دوجاریک»، سخنگوی سازمان ملل متحد جمعه تصریح کرده تفسیر زمانبندیهای مندرج در این قطعنامه به عهده اعضای شورای امنیت است.
دوجاریک در یک کنفرانس خبری درباره اینکه آیا احتساب چارچوب زمانی ۳۰ روزه برای بازگشت احتمالی تحریمها علیه ایران به فرض موفقیت آمریکا در پیشبرد مکانیسم ماشه از روز جمعه آغاز میشود گفت: تفسیر قطعنامه ۲۲۳۱ درباره چارچوب زمانی [بازگشت خودکار تحریمها] به عهده اعضای شورای امنیت است. اعضای شورای امنیت باید خودشان قطعنامه خودشان را تفسیر کنند.
مخالفت نمایشی اروپا
روزنامه واشنگتن پست در گزارشی به عدم تمایل کشورهای اروپایی به اجرای مکانیسم موسوم به «اسنپ بک» یا «مکانیسم ماشه» که واشنگتن تلاش داشته تمام قطعنامههای تحریمی علیه ایران را احیا کنداشاره کرده و نوشته کشورهای اروپایی روز جمعه روشن ساختند که قصدی برای به رسمیت شناختن این مکانیسم و اجرای آن ندارند.
برخلاف این ادعا، در حال حاضر در موضوع ایران شکافی میان اروپا و آمریکا ایجاد نشده، بلکه این دو برای یک هدف مشترک، وظایف مختلفی برای خود تعریف کردهاند. اروپا بارها تاکید کرده که در پی حفظ برجام است. منظور طرف اروپایی از حفظ برجام، نظارت بر اجرای یکطرفه تعهدات از سوی ایران است. در حقیقت اروپا در رویکردی سلطهگرانه خود را در جایگاه ناظر برجام میبیند و این ایران است که باید تعهدات را انجام دهد.
ماموریت اصلی اروپا در برجام، نگه داشتن ایران در توافق است. بنابراین در شرایط فعلی اروپا دو کار میتواند انجام دهد. یکی این است که رفتار احمقانه و بیهوده ترامپ در چکاندن ماشه خالی را تایید کند که واداشتن ایران به بستن پرونده توافق و مذاکره برای همیشه است. دیگری اینکه، با نمایش آمریکا مخالفت و همین را برای ایران (بزک کنندگان غرب و برجام) فاکتور کند و به ادامه عملیات فریب از طرق شبکه تحریف امیدوار باشد.