پنج‌سالگی برجام و وظیفه انقلابی مجلس (نگاه)
دکتر محمدحسین محترم
۱- در پنج‌سالگی برجام و تضمین بودن امضای جان کری! و پیامدهای خسارت‌بار آن توافق و امضای برای مردم ایران، که فقط در بخش اقتصادی دلار۲۳ هزار تومانی نماد دستاورد هیچ و خسارت محض برجام است، آمریکا در حال رو کردن آخرین حربه‌های خود علیه ملت ایران است و عقلانیت سیاسی و دیپلماتیک با تکیه بر تفکر مقاومت می‌طلبد برای خنثی کردن این حربه‌ها دست به اقدام پیش‌دستانه زد و آمریکا را در موضع انفعال به‌ویژه در افکار عمومی جهان قرار داد. ریچارد گلدبرگ عضو شورای امنیت ملی آمریکا و عضو «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» به همراه تد کروز سناتور جمهوری‌خواه از متوسل شدن ترامپ به «وتوی مضاعف» به‌عنوان «برگ تک‌خال آمریکا» در شورای امنیت برای دور زدن وتوی روسیه و چین سخن گفته‌اند تا مکانیسم ماشه را فعال کند. به رأی منفی یکی از اعضای دائم شورای امنیت به بخشی از پیش‌نویس قطعنامه‌ای که بعدا در مجموع آن را وتو می‌کند، «وتوی مضاعف» گفته می‌شود.کلی کرافت نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز با اعتراف به تلاش‌های فشرده دیپلماتیک برای فشار بر شورای امنیت جهت تحت فشار قرار دادن ایران و بازگرداندن تحریم‌های گسترده سازمان ملل با فعال کردن مکانیسم ماشه، هدف اصلی آمریکا از مذاکره را لو داد و آشکارا اذعان می‌کند «ما می‌خواهیم از طریق مذاکره تحریم‌های ایران را نه برای ۵ و یا۲۰ یا ۵۰ سال دیگر بلکه برای همیشه و به‌طور دائمی تجدید کنیم»! یعنی چه مذاکره بکنید و چه نکنید هدف هیچگاه برداشتن تحریم‌ها نیست بلکه علاوه‌بر تحریم‌ها می‌خواهیم چیزهای دیگری هم بدهید! این یعنی همان سخن رهبری که فرمودند «بعضی‌ها می‌گویند آقا یک چیزی بدهیم و یک چیزی بگیریم. بدهیمش درست است اما بگیریمش درست نیست، هیچی نخواهند داد». پمپئو نیز در یک تناقض وقیحانه ادعای کرده «می‌خواهیم هم در چارچوب برجام مکانیسم ماشه را فعال کنیم و هم در چارچوب ان‌پی‌تی که ایرانی‌ها با آن موافقت کردند، تحریم‌ها را تمدید کنیم»! برایان هوک هم گستاخانه‌تر در ادعایی «کپک‌زده»، از روی میز بودن گزینه نظامی سخن گفته است! اروپایی‌ها نیز با تکرار همان زیاده خواهی‌های آمریکا ادعا کردند «اقدامات ایران تاکنون راضی‌کننده نبوده است»! لذا هدف مشترک آنها با اهداف صهیونیست‌ها آن‌قدر آشکار شده که نماینده روسیه در نشست مجازی شورای امنیت تاکید می‌کند «هدف آمریکا سرنگونی نظام سیاسی ایران با تهدید و بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی است» و به فرمایش رهبری «این را همه فهمیده‌اند،صریحاً گفتند ما باید ریشه ملّت ایران را بِکنیم».
۲- اکنون مشخص کردن حد یقف فشارهای آمریکا و فرانسه و انگلیس و آلمان و سد کردن راه زیاده‌خواهی‌های آنها یک مطالبه جدی رهبری و ملت ایران از رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه و مجلس شورای اسلامی است. حال چه باید کرد؟ اولا قبل از ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و همچنین قبل از انتخابات ۱۴۰۰ ایران باید اقدام متقابل و مناسبی صورت گیرد. ثانیا وقت اتمام حجت چه برای آمریکا و سه کشور اروپایی و چه برای دنیا تمام شده است. ثالثا بعد از اتخاذ هرگونه تصمیمی باید قاطعانه به آن عمل و از تهدید شعارگونه پرهیز شود. رابعا اکنون وقت به میدان آمدن مسئولانه مجلس است. متأسفانه مجلس نهم و دهم و رئیس آن با مواضعی منفعلانه برجام را در۲۰ دقیقه تصویب و کاسبکارانه از آن حمایت کردند، ولی اکنون وقت آن است که مجلس یازدهم و رئیس آن با یک اقدام انقلابی به برجام پایان دهند! از مجلس شورای اسلامی و رئیس آن باید به‌خاطر اتخاذ مواضع و درک درست از منافع و امنیت ملی قدردانی کرد، اما فقط اتخاذ مواضع-هرچند لازم است-کافی نیست. در این خصوص: اولا نمایندگان نباید اجازه دهند جریان غربگرا دست به حاشیه سازی بزند گرچه حاشیه‌سازی‌هایی در صحن علنی در ابتدای کار مجلس نشان از اهداف پشت پرده از قبل برنامه‌ریزی‌شده جریان شکست‌خورده برجامی برای جابه‌جا کردن شاکی و متهم دارد. قبل از طرح سؤال از رئیس‌جمهور نیز که جز حاشیه‌سازی توسط حاشیه‌سازان منتظر بهانه نتیجه دیگری نخواهد داشت، اکنون زمان پیگیری اجرای قوانین بر زمین مانده و یا در صورت لزوم اصلاح قوانین براساس شرایط کنونی است و در ادامه کار در صورت لزوم نوبت به سؤال واضح و نه کلی و مبهم از رئیس‌جمهور و دیگر اقدامات قوی‌تر نظارتی می‌رسد. ثانیا هرچند کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی طرح تعلیق اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را به تصویب رسانده، اما برای پایان دادن به فشارهای آمریکا به یک طرح جامع و کامل دو فوریتی براساس الزامات ۱۱گانه رهبری ذیل برجام، مصوبه مجلس و همچنین منویات خرداد ۹۷ رهبری در دیدار با مسئولان نظام درخصوص تبیین تجربه‌های هشت‌گانه برجام و نحوه ادامه مواجهه با آن به‌عنوان «منشور مسئولان سیاست خارجی» نیاز دارد، که طرح پیشنهادی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی یک بند از آن خواهد بود. در این طرح جامع:
۱- باید دولت در بستر قانون و نظارت وادار به اتخاذ مواضع درست و اقدام متقابل موثر شود و مجلس در یک حرکت جهادی برای قرار گرفتن در راس امور، دولت را مکلف به تبعیت از مجلس به‌عنوان عصاره فضائل ملت نماید.
۲- براساس منویات رهبری که فرمودند«هرگونه مذاکره با آمریکا و به‌خصوص با دولت کنونی آمریکا سم مهلک مضاعف است»، دولت از هرگونه مذاکره مجددی با آمریکا و سه کشور اروپایی که خباثت آنها واضح و آشکار شده، در موضوع هسته‌ای منع و هرگونه مذاکره‌ای منوط به کسب نظر مجلس شود.
۳- با توجه به تمدید و تشدید تحریم‌ها و ادامه فشارها، براساس بند دوم الزامات رهبری ذیل مصوبه شورای عالی امنیت و بند سه مصوبه مجلس باید تمام محدودیت‌های هسته‌ای لغو و فعالیت‌های برجام متوقف شود.
۴- براساس بندهای دوم و سوم مصوبه «اقدام متناسب و متقابل دولت»، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
۵- با توجه به قطعنامه ضدایرانی شورای حکام، اخراج بازرسان اضافی آژانس که برای اجرای برجام و پروتکل الحاقی و بیش از نیاز به فعالیت‌های معمولی خود در ایران مستقر شده‌اند، باید از جمله بندهای طرح مجلس باشد و نظارت آژانس در چارچوب مقررات بین‌المللی انجام و اجابت درخواست‌های فراتر از مقررات توسط دولت ممنوع شود.
۶- براساس تصریح رهبری در نامه خویش به رئیس‌جمهور که فرمودند «تهدیدهای صریح رئیس‌جمهور آمریکا به حمله نظامی و حتی هسته‌ای می‌تواند به کیفرخواست مبسوطی علیه وی در دادگاه‌های بین‌المللی منتهی شود»، باید دولت ملزم به تهیه و پیگیری این کیفرخواست شود. گزارش گزارشگر سازمان ملل درخصوص اقدام جنایتکارانه ترامپ در به شهادت رساندن شهید سلیمانی یک سند بین‌المللی مهمی است که نباید آن را از دست داد.
۷- در این طرح باید همانند رهبری«از همه منتقدان و نویسندگان مطبوعات کشور که با ریزبینی قابل تحسین نقاط ضعف برجام را به همه یادآوری شدند و تصویر کاملی از آن در برابر افکار عمومی قرار دادند»، قدردانی شود.
۸- علاوه‌بر اینکه دولت را باید ملزم به اجرای تصمیم‌های گرفته‌شده برای کاهش تعهدات برجامی نمود، باید موظف به تهیه و ارائه برنامه درازمدت ۲۵ ساله غنی‌سازی و توسعه هسته‌ای کشور شود تا به آژانس ارائه نماید.
۹- با توجه به بدعهدی‌های اروپایی‌ها در طول سال‌های متمادی گذشته و با توجه به مواضع دولت مبنی بر اینکه «هرگاه طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل کنند، ما نیز به برجام برمی‌گردیم»، براساس منویات رهبری در این طرح باید سه کشور اروپایی ملزم به اثبات صداقتشان و جبران بدعهدی خود با موارد زیر شوند: اولا بایستی در مقابل نقض قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی آمریکا، قطعنامه‌ای علیه آمریکا به شورای امنیّت ببرند. ثانیا سران فرانسه و انگلیس و آلمان باید متعهّد شوند که هرگز بحث موشکی و حضور جمهوری اسلامی در منطقه را مطرح نخواهد کرد. ثالثا در عمل با هرگونه تحریمی علیه جمهوری اسلامی مقابله و به نحو تضمین‌شده‌ای نفت ایران را خریداری و انتقال وجوه مربوط به تجارت دولتی و خصوصی با جمهوری اسلامی را تضمین کنند. رابعا در اعتراض به اقدام گستاخانه سه کشور فرانسه و انگلیس و آلمان در تصویب قطعنامه ضدایرانی با احضار دسته‌جمعی سفرای کشورهای اروپایی و اعلام پایان حضور ایران در برجام باید به آنها فهماند از حالا به بعد قرار نیست اقدامات آنها بدون هزینه و پاسخ باشد و بدانند اگر در زمین دیپلماسی یکی بزنند، حتما حداقل یکی خواهند خورد.
۱۰- و اما نکته پایانی: هرچند جماعت غربگرای داخلی با اعتماد به نفس کاذب و ادعاهای بی‌عمل فراوان با اقدام به فضاسازی مجددا القا خواهندکرد «ما می‌خواستیم تحریم‌ها را برداریم، دیگران نگذاشتند»! اما اکنون در سایه روشن‌بینی افکار عمومی، «برجام‌زدگی»! نفعی برای مردم ندارد و حفظ منافع و امنیت ملی کشور تعارف‌بردار نیست که به‌خاطر ترس از فضاسازی و ملاحظات رسانه‌ای- سیاسی بشود از آن کوتاه آمد. به فرمایش رهبری در دیدار ویدئوکنفرانسی اخیر نمایندگان: «نگاه کنید ببینید تکلیف چیست؛ ولو بر خلاف جوّ حاکم باشد، اسیر جَو نشوید و به تعبیر معروف، جَوزده نشوید. اگر امیدهای واهی به بیرون از مرزها وجود نداشته باشد و اقتصاد کشور را نسبت به تصمیم‌گیری بیگانگان شرطی نکنند، به نظر بنده همه مشکلات اقتصادی امروز قابل برطرف کردن است. مجلس یازدهم نقطه امید و مظهر امید مردم و ریل‌گذار اجرا است».
۱- در پنج‌سالگی برجام و تضمین بودن امضای جان کری! و پیامدهای خسارت‌بار آن توافق و امضای برای مردم ایران، که فقط در بخش اقتصادی دلار۲۳ هزار تومانی نماد دستاورد هیچ و خسارت محض برجام است، آمریکا در حال رو کردن آخرین حربه‌های خود علیه ملت ایران است و عقلانیت سیاسی و دیپلماتیک با تکیه بر تفکر مقاومت می‌طلبد برای خنثی کردن این حربه‌ها دست به اقدام پیش‌دستانه زد و آمریکا را در موضع انفعال به‌ویژه در افکار عمومی جهان قرار داد. ریچارد گلدبرگ عضو شورای امنیت ملی آمریکا و عضو «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» به همراه تد کروز سناتور جمهوری‌خواه از متوسل شدن ترامپ به «وتوی مضاعف» به‌عنوان «برگ تک‌خال آمریکا» در شورای امنیت برای دور زدن وتوی روسیه و چین سخن گفته‌اند تا مکانیسم ماشه را فعال کند. به رأی منفی یکی از اعضای دائم شورای امنیت به بخشی از پیش‌نویس قطعنامه‌ای که بعدا در مجموع آن را وتو می‌کند، «وتوی مضاعف» گفته می‌شود.کلی کرافت نماینده آمریکا در سازمان ملل نیز با اعتراف به تلاش‌های فشرده دیپلماتیک برای فشار بر شورای امنیت جهت تحت فشار قرار دادن ایران و بازگرداندن تحریم‌های گسترده سازمان ملل با فعال کردن مکانیسم ماشه، هدف اصلی آمریکا از مذاکره را لو داد و آشکارا اذعان می‌کند «ما می‌خواهیم از طریق مذاکره تحریم‌های ایران را نه برای ۵ و یا۲۰ یا ۵۰ سال دیگر بلکه برای همیشه و به‌طور دائمی تجدید کنیم»! یعنی چه مذاکره بکنید و چه نکنید هدف هیچگاه برداشتن تحریم‌ها نیست بلکه علاوه‌بر تحریم‌ها می‌خواهیم چیزهای دیگری هم بدهید! این یعنی همان سخن رهبری که فرمودند «بعضی‌ها می‌گویند آقا یک چیزی بدهیم و یک چیزی بگیریم. بدهیمش درست است اما بگیریمش درست نیست، هیچی نخواهند داد». پمپئو نیز در یک تناقض وقیحانه ادعای کرده «می‌خواهیم هم در چارچوب برجام مکانیسم ماشه را فعال کنیم و هم در چارچوب ان‌پی‌تی که ایرانی‌ها با آن موافقت کردند، تحریم‌ها را تمدید کنیم»! برایان هوک هم گستاخانه‌تر در ادعایی «کپک‌زده»، از روی میز بودن گزینه نظامی سخن گفته است! اروپایی‌ها نیز با تکرار همان زیاده خواهی‌های آمریکا ادعا کردند «اقدامات ایران تاکنون راضی‌کننده نبوده است»! لذا هدف مشترک آنها با اهداف صهیونیست‌ها آن‌قدر آشکار شده که نماینده روسیه در نشست مجازی شورای امنیت تاکید می‌کند «هدف آمریکا سرنگونی نظام سیاسی ایران با تهدید و بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی است» و به فرمایش رهبری «این را همه فهمیده‌اند،صریحاً گفتند ما باید ریشه ملّت ایران را بِکنیم».
۲- اکنون مشخص کردن حد یقف فشارهای آمریکا و فرانسه و انگلیس و آلمان و سد کردن راه زیاده‌خواهی‌های آنها یک مطالبه جدی رهبری و ملت ایران از رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه و مجلس شورای اسلامی است. حال چه باید کرد؟ اولا قبل از ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و همچنین قبل از انتخابات ۱۴۰۰ ایران باید اقدام متقابل و مناسبی صورت گیرد. ثانیا وقت اتمام حجت چه برای آمریکا و سه کشور اروپایی و چه برای دنیا تمام شده است. ثالثا بعد از اتخاذ هرگونه تصمیمی باید قاطعانه به آن عمل و از تهدید شعارگونه پرهیز شود. رابعا اکنون وقت به میدان آمدن مسئولانه مجلس است. متأسفانه مجلس نهم و دهم و رئیس آن با مواضعی منفعلانه برجام را در۲۰ دقیقه تصویب و کاسبکارانه از آن حمایت کردند، ولی اکنون وقت آن است که مجلس یازدهم و رئیس آن با یک اقدام انقلابی به برجام پایان دهند! از مجلس شورای اسلامی و رئیس آن باید به‌خاطر اتخاذ مواضع و درک درست از منافع و امنیت ملی قدردانی کرد، اما فقط اتخاذ مواضع-هرچند لازم است-کافی نیست. در این خصوص: اولا نمایندگان نباید اجازه دهند جریان غربگرا دست به حاشیه سازی بزند گرچه حاشیه‌سازی‌هایی در صحن علنی در ابتدای کار مجلس نشان از اهداف پشت پرده از قبل برنامه‌ریزی‌شده جریان شکست‌خورده برجامی برای جابه‌جا کردن شاکی و متهم دارد. قبل از طرح سؤال از رئیس‌جمهور نیز که جز حاشیه‌سازی توسط حاشیه‌سازان منتظر بهانه نتیجه دیگری نخواهد داشت، اکنون زمان پیگیری اجرای قوانین بر زمین مانده و یا در صورت لزوم اصلاح قوانین براساس شرایط کنونی است و در ادامه کار در صورت لزوم نوبت به سؤال واضح و نه کلی و مبهم از رئیس‌جمهور و دیگر اقدامات قوی‌تر نظارتی می‌رسد. ثانیا هرچند کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی طرح تعلیق اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را به تصویب رسانده، اما برای پایان دادن به فشارهای آمریکا به یک طرح جامع و کامل دو فوریتی براساس الزامات ۱۱گانه رهبری ذیل برجام، مصوبه مجلس و همچنین منویات خرداد ۹۷ رهبری در دیدار با مسئولان نظام درخصوص تبیین تجربه‌های هشت‌گانه برجام و نحوه ادامه مواجهه با آن به‌عنوان «منشور مسئولان سیاست خارجی» نیاز دارد، که طرح پیشنهادی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی یک بند از آن خواهد بود. در این طرح جامع:
۱- باید دولت در بستر قانون و نظارت وادار به اتخاذ مواضع درست و اقدام متقابل موثر شود و مجلس در یک حرکت جهادی برای قرار گرفتن در راس امور، دولت را مکلف به تبعیت از مجلس به‌عنوان عصاره فضائل ملت نماید.
۲- براساس منویات رهبری که فرمودند«هرگونه مذاکره با آمریکا و به‌خصوص با دولت کنونی آمریکا سم مهلک مضاعف است»، دولت از هرگونه مذاکره مجددی با آمریکا و سه کشور اروپایی که خباثت آنها واضح و آشکار شده، در موضوع هسته‌ای منع و هرگونه مذاکره‌ای منوط به کسب نظر مجلس شود.
۳- با توجه به تمدید و تشدید تحریم‌ها و ادامه فشارها، براساس بند دوم الزامات رهبری ذیل مصوبه شورای عالی امنیت و بند سه مصوبه مجلس باید تمام محدودیت‌های هسته‌ای لغو و فعالیت‌های برجام متوقف شود.
۴- براساس بندهای دوم و سوم مصوبه «اقدام متناسب و متقابل دولت»، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
۵- با توجه به قطعنامه ضدایرانی شورای حکام، اخراج بازرسان اضافی آژانس که برای اجرای برجام و پروتکل الحاقی و بیش از نیاز به فعالیت‌های معمولی خود در ایران مستقر شده‌اند، باید از جمله بندهای طرح مجلس باشد و نظارت آژانس در چارچوب مقررات بین‌المللی انجام و اجابت درخواست‌های فراتر از مقررات توسط دولت ممنوع شود.
۶- براساس تصریح رهبری در نامه خویش به رئیس‌جمهور که فرمودند «تهدیدهای صریح رئیس‌جمهور آمریکا به حمله نظامی و حتی هسته‌ای می‌تواند به کیفرخواست مبسوطی علیه وی در دادگاه‌های بین‌المللی منتهی شود»، باید دولت ملزم به تهیه و پیگیری این کیفرخواست شود. گزارش گزارشگر سازمان ملل درخصوص اقدام جنایتکارانه ترامپ در به شهادت رساندن شهید سلیمانی یک سند بین‌المللی مهمی است که نباید آن را از دست داد.
۷- در این طرح باید همانند رهبری«از همه منتقدان و نویسندگان مطبوعات کشور که با ریزبینی قابل تحسین نقاط ضعف برجام را به همه یادآوری شدند و تصویر کاملی از آن در برابر افکار عمومی قرار دادند»، قدردانی شود.
۸- علاوه‌بر اینکه دولت را باید ملزم به اجرای تصمیم‌های گرفته‌شده برای کاهش تعهدات برجامی نمود، باید موظف به تهیه و ارائه برنامه درازمدت ۲۵ ساله غنی‌سازی و توسعه هسته‌ای کشور شود تا به آژانس ارائه نماید.
۹- با توجه به بدعهدی‌های اروپایی‌ها در طول سال‌های متمادی گذشته و با توجه به مواضع دولت مبنی بر اینکه «هرگاه طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل کنند، ما نیز به برجام برمی‌گردیم»، براساس منویات رهبری در این طرح باید سه کشور اروپایی ملزم به اثبات صداقتشان و جبران بدعهدی خود با موارد زیر شوند: اولا بایستی در مقابل نقض قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی آمریکا، قطعنامه‌ای علیه آمریکا به شورای امنیّت ببرند. ثانیا سران فرانسه و انگلیس و آلمان باید متعهّد شوند که هرگز بحث موشکی و حضور جمهوری اسلامی در منطقه را مطرح نخواهد کرد. ثالثا در عمل با هرگونه تحریمی علیه جمهوری اسلامی مقابله و به نحو تضمین‌شده‌ای نفت ایران را خریداری و انتقال وجوه مربوط به تجارت دولتی و خصوصی با جمهوری اسلامی را تضمین کنند. رابعا در اعتراض به اقدام گستاخانه سه کشور فرانسه و انگلیس و آلمان در تصویب قطعنامه ضدایرانی با احضار دسته‌جمعی سفرای کشورهای اروپایی و اعلام پایان حضور ایران در برجام باید به آنها فهماند از حالا به بعد قرار نیست اقدامات آنها بدون هزینه و پاسخ باشد و بدانند اگر در زمین دیپلماسی یکی بزنند، حتما حداقل یکی خواهند خورد.
۱۰- و اما نکته پایانی: هرچند جماعت غربگرای داخلی با اعتماد به نفس کاذب و ادعاهای بی‌عمل فراوان با اقدام به فضاسازی مجددا القا خواهندکرد «ما می‌خواستیم تحریم‌ها را برداریم، دیگران نگذاشتند»! اما اکنون در سایه روشن‌بینی افکار عمومی، «برجام‌زدگی»! نفعی برای مردم ندارد و حفظ منافع و امنیت ملی کشور تعارف‌بردار نیست که به‌خاطر ترس از فضاسازی و ملاحظات رسانه‌ای- سیاسی بشود از آن کوتاه آمد. به فرمایش رهبری در دیدار ویدئوکنفرانسی اخیر نمایندگان: «نگاه کنید ببینید تکلیف چیست؛ ولو بر خلاف جوّ حاکم باشد، اسیر جَو نشوید و به تعبیر معروف، جَوزده نشوید. اگر امیدهای واهی به بیرون از مرزها وجود نداشته باشد و اقتصاد کشور را نسبت به تصمیم‌گیری بیگانگان شرطی نکنند، به نظر بنده همه مشکلات اقتصادی امروز قابل برطرف کردن است. مجلس یازدهم نقطه امید و مظهر امید مردم و ریل‌گذار اجرا است».