حاشیهای بر یک جشنواره قابل تأمل!
* هومن موسوی
هفت سال است که جشنوارهای به نام «هنر برای صلح» با حواشی فراوان در سکوت مدیران فرهنگی و هنری کشور و با پشت پردهای پیچیده برگزار شده است.
این جشنواره بیهویت که بیسر و صدا کار خود را آغاز نموده اکنون پرچمدار صلح در ایران و نماینده ایران در سطح بینالمللی است و بدون هیچ نظارتی به اهدای نشان صلح به افرادی که جریان پشت پرده این جشنواره برای وجهه دادن به هنرمندان مطرود و ضد انقلاب لازم میداند میپردازد. این جشنواره خود ساخته به صورت خودسرانه و بدون در نظر گرفتن ملاحظات قانونی به امضای تفاهمنامه با سازمانها و نهادهای بینالمللی و همکاری مشکوک با آنها در جهت توسعه و تعمیق نفوذ فرهنگی هنری در کشور میپردازد. حال آن که به صورت رسمی ساختاری قانونی و ثبت شده به نام «موزه صلح» در کشور وجود دارد که براساس اساسنامه و شرح وظایف عهدهدار مدیریت امور فرهنگی و هنری مرتبط با صلح میباشد.
این جشنواره که هیچ سازمان و نهاد رسمی و قانونی عهدهدار آن نیست، ظاهراً توسط فردی به نام «ف.ف» و «ر.ت» با نام مستعار «ر.ن» برگزار میگردد. اما پشت پرده بزرگی دارد که برخی غارتگران فرهنگ ایران اسلامی در آن جمع شدهاند. حامی اصلی و پدر خواندگان این هجمه فرهنگی هنری؛ «ع.م» و «م.م» متهمان اصلی پرونده خروج، تبادل و فروش آثار هنری میلیون دلاری گنجینه موزه هنرهای معاصر در خارج از کشور هستند. از دیگر افراد پشت پرده این رخداد میتوان «م.ز» و «م.ج» نام برد که حمایتهای پشت پرده و علنی فراوانی از این اتفاق داشتهاند.
«ف.ف» همواره سعی کرده تا خود را فردی مستقل و مسئول برگزاری این جشنواره معرفی نماید اما پر واضح است که این رویداد بدون حمایت حامیان پشت پرده و عوامل بیرونی و بدون تأمین منافع سیاسی و خبری مورد نظر آنها و حرکت در مسیر اهداف تعیین شده و براندازانه تعریف شده هیچ گاه نمیتواند پر قدرت و بدون آسیب برای شش سال متوالی برگزار گردد.
برگزاری این رویداد و شرکت در مجامع بینالمللی و پوشش رسانهای در سطح جهانی هزینههای فراوانی دارد، این هزینهها از چه محلی و با چه هدفی تأمین میگردد؟ تأمین منافع جریانهای معاند خارجی نمیتواند منابع مالی فراوان برای اداره سالیانه این جشنواره به ارمغان آورد؟
این جشنواره در هر دوره با استفاده از نام و اعتبار دستگاهها و نهادهای دولتی و فرهنگی غیر دولتی از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد، خانه هنرمندان ایران، موزه هنرهای معاصر، فرهنگسرای نیاوران، بنیاد فارابی، کمیسیون ملی یونسکو ایران، کمیته ملی موزههای ایران و تعدادی مجموعه خصوصی و عمومی دیگر از جمله گالریهای هنری اقدام به اعتبارسازی و برگزاری جشنواره و نمایشگاه با اهدافی خاص مینماید. این جشنواره بدون هیچ مجوز و هیچ هماهنگی و به صورت غیرقانونی اقدام به اعطای نشانی به نام «نشان عالی صلح» به تعدادی از افراد که همگی از اعضای تابلودار جبهه فرهنگی معارض انقلاب اسلامی یا فعالان معاند با نظام هستند میپردازد، حال آنکه اهدای نشانهای عالی دارای آییننامه و مقررات مدون و دبیرخانه مشخصی است و تعریف نشان با این نام نیاز به مجوز از این نهاد دارد. اهدای این نشان، آن هم به افرادی معلومالحال با پوشش رسانهای توسط رسانههای خارجی معاند با نظام در حضور مسئولین رسمی نظام و در مراکز دولتی جای تعجب فراوانی دارد.
در سالهای گذشته این جشنواره اقدام به اهدای این نشان به عناصر معاندی چون «ف.م.آ» ]بازیگر شبه اپوزیسیون و کشف حجاب کرده[، «محمدرضا شجریان»، «بهرام بیضایی» و عناصر مشابه کرده و از عناصری مثل «جعفر پناهی» ]محکوم امنیتی و فعال ارزش و ضد نظام[ برای شرکت در مراسم افتتاحیه به عنوان مهمان ویژه نموده است.
نکته قابل تأمل آن که این جشنواره در کنار اعطای جایزه فاقد وجاهت قانونی یاد شده به عناصر مذکور؛ برای افزایش ضریب نفوذ خود به «حسن روحانی»، «محمد جواد ظریف»، «محمد علی زم»، «مجید ملانوروزی» و «مجید رجبی معمار» نیز اعطاء نموده است. قرار دادن نام مسئولین رسمی کشور در کنار نام معاندین به معنای هم تراز و هم فکر و همراه دانستن این افراد نیست؟ و جالب این که این اقدام از طرف هیچ یک از مسئولین حتی مورد تردید قرار نگرفته است!
از دیگر موارد تأمل برانگیز در این جشنواره، اجراهای متعدد موسیقی هجارشکنانه بدون مجوز و نمایش و انتشار آثار با موضوعاتی نظیر فمینیسم، همجنسگرایی، آزادی جنسی، حجاب ستیز، و هجو دین و ارزشهای دفاع مقدس و مدافعان حرم در اجرای آثار نمایشی و همچنین نمایش آثاری از افراد همجنس باز مشهور و معاندان نظام است. به عنوان مثال در یکی از دورههای نمایشگاه هنر برای صلح آثاری از «فربد مرشدزاده» و «عباس مختار» ]از اعضای سازمان هنرمندان سوئد[ با موضوع همجنسگرایی به نمایش درآمده است.
«ف.م» به صورت علنی ابراز همجنسگرایی مینماید. آیا این آثار بدون مجوز در نمایشگاه رسمی در خانه هنرمندان ایران به نمایش درآمده و بدون مجوز در کتاب چاپ شده یا لابی پشت پرده این جشنواره با هدف عادیسازی این رفتارها در سطح جامعه بدون سر و صدا برای آن مجوز صادر کردهاند؟
از جمله شرایط صریح ذکر شده برای صدور مجوز برگزاری یک رویداد هنری یا جشنواره پرهیز از اشاعه فرهنگ بیگانه و ارایه برنامههای مبتذل و مغایر با هنجارهای اجتماعی است، آیا آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه برخلاف موازین شرعی و اجتماعی یا اهدای نشان به معاندان نظام به معنای اجرای برنامهای هنجارشکنانه نیست که هر سال مجوز برگزاری این فستیوال به آسانی تمدید میگردد؟ فعالیتهای شبه برانگیز این جشنواره از جمله اهدای نشان صلح به «ف.م.آ» و «محمدرضا شجریان» و یا نمایش آثار ضد دین به نمایش درآمده در نمایشگاه به صورت گسترده توسط رسانههای معاند نظام از جمله شبکه بهایی «من و تو» و «BBC» فارسی و «voa» پوشش داده شده و تماس تلفنی و مصاحبههایی نیز توسط دبیر این جشنواره با این شبکههای معاند خارجی انجام شده که در تمام آنها به تخریب نظام و فضای فرهنگی کشور و قوانین و مقررات حاکم پرداخته شده و عملاً تأمین کننده خوراک خبری این رسانهها از داخل کشور بوده است.
آثار این جشنواره با محتوای ضد ایرانی، ضد اخلاق و مستهجن به نام ایران و به عنوان نمونه هنر و جامعه هنری ایران در مقر سازمانهای جهانی از جمله مقر سازمان ملل در ژنو به نمایش درآمده و دبیرخانه این رویداد اقدام به امضای تفاهمنامه و حضور در مجامع بینالمللی به نام ایران نموده و اخیراً نیز در اقدام تأمل برانگیز شروع به همکاری با «انجمن کریستین لایف» و دریافت جایزه کتاب صلح سال از سوی این مؤسسه نموده است. این مؤسسه قبلاً حامی و برگزار کننده کنفرانسهای به اصطلاح حقوق بشری بر علیه ایران خصوصاً با موضوع زن و خانواده بوده است.
جالب است که در هر دوره از برگزاری این جشنواره شکایتهای فراوانی توسط هنرمندان، فعالان فرهنگی، سازمانها و نهادهای مختلف از روند برگزاری جشنواره و استفاده ابزاری از هنرمندان ناآگاه مشارکت کننده در نمایشگاه و سرقتهای هنری صورت گرفته به مراجع مختلف از جمله وزارت ارشاد و دیگر نهادهای قانونی ارسال شده که به دلیل لابی قدرتمند پشت پرده آن، همه شکایات بدون بررسی و بدون پاسخ ماندهاند.
برگزاری این جشنواره علیرغم وجود تذکرات متعدد از طرف هنرمندان و مؤسسات و نهادها و با وجود سوءاستفاده از نام و اعتبار نهادهای دولتی، در مراکز رسمی فرهنگی جمهوری اسلامی و در حضور مسئولین نظام اتفاق افتاده و تاکنون هیچ واکنشی توسط دستگاههای مسئول به این اقدامات نشان داده نشده است.
از دیگر موارد قابل تأمل در اقدامات دبیر این جشنواره حمایت از مدارس محیط زیست از طریق ایجاد ارتباط با چهرههای هنری ]سلبریتیها[ است، موضوعی که حتی در صورت وجود شفافیت و وجاهت این رخداد، مورد نامرتبطی است، «ف.ف» در این خصوص میگوید: ]در حال حاضر ما با «هـ..ت» (بازیگر) که در واقع جزو مشاورین هنری ما است، یک تفاهمی در حوزه مدرسههای محیط زیستی امضا کردهایم که اگر ما بتوانیم از فروش آثار پولی در بیاوریم و صرف این برنامه کنیم اتفاق خوبی است!.[
به دلیل عدم واکنش نسبت به اقدامات قبلی، مطمئناً در دورههای آینده شاهد اقدامات ساختارشکنانه و گستاخانه بیشتری خواهیم بود.
مطمئناً این اقدامات با هدف دهنکجی به نظام ارزشی و فرهنگی کشور صورت پذیرفته و با حرکتی نرم و آهسته در حال جریانسازی بر علیه ارزشهای نظام اسلامی با استفاده از ابزار تأثیرگذار هنر است.