علی پیشوایی

شب‌های پایان بهار، یک مجموعه تلویزیونی مهیج و اکشن، مهمان خانه‌های مردم ایران است. سریال «گاندو» که هر شب از شبکه سوم سیما پخش می‌شود، برای اولین بار به عملیات‌های دستگاه‌های امنیتی علیه جریان نفوذ در حوزه اقتصاد می‌پردازد. این سریال که در ژانر جاسوسی ساخته شده، ساختار و فرمی حماسی و شبیه به سریال‌های مشابه هالیوودی تولید شده است. ریتم سریع، داستان معمایی و برگزاری عملیات‌های ضربتی و نفس گیر از ویژگی‌های این نوع سریال هاست که در «گاندو» هم ظاهر شده است.
به طور مثال، در قسمت اول این سریال دیدیم که نیروهای ضد جاسوسی به جست وجوی یک آقازاده درگیر با فساد و نفوذ اقتصادی می‌روند. نحوه دستگیری این آقازاده نیز شبیه به عملیات شکار عبدالمالک ریگی به نمایش درآمد. به این ترتیب که، متهم به جاسوسی درحال فرار با یک پرواز خارجی است. کاپیتان هواپیما حاضر به فرود نمی‌شود. بنابراین دو هواپیمای نظامی آن را محاصره و مجبور به نشستن می‌کنند.
درباره نامگذاری این سریال آمده است: گاندو (Gando) نام گونه‌ای از تمساح در ایران است. او را شکارچی کمین‌گر نامیده‌اند که قدرت بالایی دارد. درواقع گاندو به نفوذ اشاره دارد. هرچند که نیروهای جوان سیستم امنیتی ایران، با این تمساح در می‌افتند و این سریال، راوی چنین نبردی است.
سریال گاندو برگرفته از پرونده جیسون رضاییان است. جیسون رضاییان خبرنگار ایرانی-آمریکایی واشنگتن‌پست در ایران است که چند سال به جرم جاسوسی بازداشت شده بود و در دی سال ۹۴ یک پای مبادله تاریخی ایران و آمریکا شد.
این سریال به کارگردانی جواد افشار، فیلمنامه آرش قادری، تهیه کنندگی مجتبی امینی و توسط موسسه شهید آوینی تولید شده است.
روابط عمومی سیما در گزارشی درباره این سریال نوشته است:
گاندو در همان قسمت اول نشان داد که هم به روز است و هم جسور. مجموعه‌ای که مماس با فضای سریال سازی روز دنیا به داستان‌های پر ماجرای مواجهه ماموران مخفی با تروریست‌ها و گروه‌های خرابکار می‌پردازد. سریال‌هایی که اتفاقا در ردیف پربیننده‌ترین محصولات شبکه‌های تلویزیونی قرار دارند. اهمیت این نوع آثار به این دلیل است که علاوه بر جذابیت بسیار بالا و قدرت میخکوب کردن خیل عظیم مخاطب، می‌توانند آرمان‌ها و منافع ملی را هم به شکل دراماتیک به تصویر بکشند.
یکی از مشابهت‌های «گاندو» با محصولات مشابه و سطح اول جهان، پروداکشن وسیع و باعظمت است. چنین آثاری دارای صحنه‌های چشم نواز و خیره‌کننده و جلوه‌های ویژه تماشایی هستند. اتفاقی که در «گاندو» نیز رقم خورده است و بینندگان این شب‌های تلویزیون می‌توانند از تماشای مجموعه‌ای از تصاویر و داستان‌های حیرت انگیز سیراب شوند.
در سریال «گاندو» فرم و ساختار جهانی آثار جاسوسی، با موضوعات بومی و داخلی در هم آمیخته شده است. در همان قسمت اول این سریال دیدیم که ماموران امنیتی در یک عملیات پیچیده اقدام به دستگیری یک آقازاده کردند که عامل نفوذی در حوزه اقتصادی بود.
قرار دادن فرزند یک چهره مطرح سیاسی به عنوان یک جاسوس نفوذی، گویای جسارت این سریال و پرهیز از محافظه کاری است. پرداختن به چنین سوژه‌هایی در راستای فرمایشات و هشدارهای اخیر رهبر انقلاب درباره تمایل دولت آمریکا برای نزدیک شدن و اغوای برخی مسئولان جمهوری اسلامی است. سریال «گاندو» به طور دراماتیک، بخشی از ترفندهای دولت‌های غربی برای نزدیک شدن و فریب برخی از مقامات را نشان می‌دهد.