وحیانی بودن الفاظ و کلمات قرآن (2)(پرسش و پاسخ)
پرسش:
آیا الفاظ و کلمات قرآنکریم همانند مفاهیم آن وحیانی و از سوی خدای متعال است، یا اینکه آنها را ذهن خود پیامبر گرامی(ص) بر اساس توانمندی خود بر زبان جاری ساخته است؟
پاسخ:
در بخش نخست پاسخ به این سوال ضمن طرح شبهه وحیانی نبودن الفاظ و کلمات قرآنکریم به دو دلیل عمده درباره کلام خدا بودن الفاظ و کلمات قرآنکریم پرداختیم.
اینک در بخش پایانی دنباله مطلب را پیمیگیریم.
3- دلیل سوم: عدم اختیار تبدیل و تغییر قرآن
در قرآن کریم آمده است که پیامبر گرامی(ص) اختیار تبدیل و تغییر در قرآن را ندارد «قل مایکون لی ان ابدله من تلفای نفسی، ان اتبع الا ما یوحی الی...» بگو: من حق ندارم که از پیش خود آن را تغییر دهم، فقط از چیزی که بر من وحی میشود پیروی میکنم. من اگر پروردگارم را نافرمانی کنم، از مجازات روز (قیامت) میترسم. (یونس- 15)
این سلب اختیار طبق آیه شریفه، نشاندهنده آن است که الفاظ و عبارتهای قرآن از پیامبر(ص) نیست وگرنه هر انسانی میتواند آنچه را گفته، به تعبیر و بیان دیگری بگوید.
4- دلیل چهارم: تلاش برای حفظ آیات وحیشده
پیامبر اکرم(ص) هنگام وحی تلاش میکرد، آیات وحی شده را حفظ کند، از همین رو در آغاز نبوت، آیات را در حال وحی مرتب تکرار میکرد تا اینکه خداوند او را از این کار نهی فرمود، و به او اطمینان داد که حفظ و نگهداری قرآن بر عهده خداست و هیچگاه از ضمیر پیامبر(ص) محو یا فراموش نخواهد شد.
«زبانت را به علت عجله برای خواندن آن (قرآن) حرکت مده چرا که جمع کردن و خواندن آن برعهده ما است، پس هرگاه آن را خواندیم، از خواندن آن پیروی کن. (قیامت- 16 تا 18)»
چنانکه پس از ابلاغ وحی نیز پیامبر گرامی اسلام(ص) دستور میفرمود که آیات را بنویسند و ضبط کنند. این حرص و تلاش در حفظ وحی به هنگام ابلاغ وحی و پس از آن، نشان میدهد که الفاظ و کلمات قرآن در اختیار آن بزرگوار نبوده است تا هرگونه بخواهد تنظیم و ترتیب دهد. (تاریخ قرآن، محمود رامیار، ص 195)
5- دلیل پنجم: تفاوت بارز سبک و سیاق قرآن و حدیث
نکته دیگری که وحیانی بودن الفاظ قرآن را تایید میکند، تفاوت قرآن و حدیث از لحاظ سبک، بیان و شیوه ترکیب کلمات و جملات است. این تفاوت و دوگانگی که واقعیتی انکارناپذیر است و با اندک توجهی آشکار میشود، گواه روشنی بر عدم دخالت پیامبر اکرم(ص) در شکلگیری ساختار لفظی و بیانی قرآن است و نشان میدهد که آنچه را پیامبر(ص) به صورت قرآن قرائت میکند، غیر از تعبیر شخص او از اندیشه خویش است.