وظایف منتظران ظهور در گلوگاه پیچ تاریخی (بخش نخست)
روحیه جهادی دریاوران مهدی(عج) (گزارش روز)
ایرج نظافتی
بخوان دعای فرج را، دعا اثر دارد
دعا کبوتر عشق است و بال و پر دارد
بخوان دعای فرج را و عافیت بطلب
که روزگار بسی فتنه زیر سر دارد
بخوان دعای فرج را که یوسف زهرا(س)
ز پشت پرده غیب به ما نظر دارد
بخوان دعای فرج را که صبح نزدیک است
خدای را، شب یلدای غم سحر دارد
بخوان دعای فرج را که دست مهر خدا
حجاب غیبت از آن روی ماه بردارد
بخوان دعای فرج را به شوق روز وصال
مسافر دل ما، نیت سفر دارد
اگر این عنایت به تو باشد که به درک انقلاب اسلامی با تمام ابعاد آن برسی، آن وقت است که چشم حقیقت بین تو باز میشود و به یقین عینی و مطلق میرسی که این انقلاب بدون شک تداوم راه انبیاء و اولیاء الهی و مورد توجه ویژه و خاص امام عصر(عج) و منتهی به حکومت عدل مهدی موعود(عج) است و تازه آن وقت است که به تو میفهمانند تمامی حرکات، رفتار و اعمالت زیر ذرهبین امام حاضر(عج) و در محضر حضرتش قرار دارید و هر نوع کوتاهی در راه خدمت به انقلاب اسلامی و هر نوع قصور از فرمان ولی فقیه برابر است با شرمندگی و شرمساری خدمت مولا و سرورمان امام زمان(عج)!
نیمه شعبان برای شیعیان حال و هوایی دیگری دارد و جشن میلاد امام غایبی است که در عین غیبت، حاضر و ناظر است و بر تمامی امور عالم نظارهگر است.
در آیات قرآن کریم به صراحت نامی از امام زمان(عج) به میان نیامده است ولی از آنجا که ائمه اطهار علیهمالسلام مفسران حقیقی قرآن هستند، در تفسیر بسیاری از آیات، آنها را به مسئله مهدویت و معارف امام زمان(عج) تطبیق و تفسیر میکنند.
در گزارش امروز و فردای روزنامه کیهان به نشانههای منتظران و علائم ظهور امام عصر(عج) خواهیم پرداخت.
انتظار منتظران ظهور
حضرت امیرالمومنین علی(ع) در حدیثی میفرمایند: «مستضعفان در زمین که در قرآن یاد شدهاند و خداوند وعده داده است آنها را پیشوایان مردم قرار دهد، ما اهل بیت(ع) هستیم و خداوند، مهدی ما اهل بیت (علیهمالسلام) را در آخرالزمان برمیانگیزاند تا آنها را عزیز و دشمنانشان را خوار و ذلیل کند.»
حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن رحیمیان، تولیت مسجد مقدس جمکران در گفتوگو با گزارشگر روزنامه کیهان درباره زمان ظهور امام مهدی(عج) میگوید: «یکی از دلایلی که زمان ظهور برای هیچ کس معلوم نیست این است که فرد منتظر باید هر لحظه آماده و پا در رکاب برای ظهور باشد، دقیقا مثل مسئله مرگ که زمانش برای کسی مشخص نیست و هر لحظه انسان باید آماده رفتن به سرای باقی باشد و کارها و تکالیفش را در لحظه و به روز انجام دهد، لذا در مسئله ظهور هم فرد منتظر باید هر لحظه آماده باشد.»
حجتالاسلام والمسلمین رحیمیان در ادامه به ذکر مثالی در باب نشانه و نمونه یک منتظر واقعی اشاره میکند و میگوید: «نمونه یک منتظر واقعی در زمان امام حسین(ع) حبیببنمظاهر است. مسلم به حبیب برخورد کرد، در حالی که حبیب در حال رفتن به حمام بود، مسلم به او گفت حسینبن علی(ع) به کربلا آمده، حبیب نه به حمام رفت و نه به خانه بازگشت بلکه فورا و بدون لحظهای درنگ به سمت امام رفت و به امام حسین(ع) پیوست، این یعنی یک منتظر واقعی، حال در مقابل، فرد دیگری به نام «طرماح» فرزند عدی که از اصحاب امیرالمومنین(ع) بود به امام حسین(ع) برخورد کرد و از جانب امام دعوت به همکاری شد. طرماح گفت: بروم این آذوقهها را به خانهام ببرم سپس بازمیگردم برای یاری شما، وقتی رفت و دوباره برگشت کار تمام شده بود! یعنی باید عرض کنم یاران حقیقی و پا در رکاب امام برای یاری رساندن هیچ مانعی را نباید بر سر راه خود ببینند.»
وقوع انقلاب اسلامی نشانه ظهور است
حضرت امام خمینی(ره) بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی میفرمایند که انقلاب ما نقطه آغاز ظهور امام زمان(عج) است و به حکومت عدل حضرت مهدی(عج) منتهی خواهد شد.
تولیت مسجد مقدس جمکران در ادامه سخنان خود درباره ارتباط انقلاب اسلامی ایران و ظهور حضرت موعود(عج) میگوید: «حضرت امام راحل رضوانالله تعالی بارها تاکید فرمودند که خداوند دستش را بر سر این ملت کشیده مردم ایران بیدار شدهاند و حتی امام(ره) انقلاب اسلامی را نشانه ظهور حضرت حجت(عج) میدانند، حال فردی که به چنین درکی رسیده باشد قطعا باید با این انقلاب همراه باشد و تلاش کند وظایفش را در قبال جامعه اسلامی به خوبی انجام دهد و به قول رهبر معظم انقلاب، هر فردی باید وظایف خود را در هنگام و به وقت خودش انجام دهد. مثلا توابین هم وظیفه خود را انجام دادند اما دیرهنگام بود و آن نقش خود را به خوبی ایفا نکردند.»
حجتالاسلام والمسلمین رحیمیان در ادامه تصریح میکند: «ما در این پیچ مهم تاریخی قرار داریم و سرنوشت بشریت با این انقلاب دارد رقم میخورد و گرایش مردم به سمت اسلام ناب و توجه به انقلاب اسلامی ایران در حال افزایش است که همه اینها از نشانههای ظهور محسوب میشود، به بیان دیگر باید گفت هر چه گرایش مردم به اسلام ناب و انقلاب اسلامی افزایش یابد یعنی به ظهور نزدیک و نزدیکتر شدهایم و در این برهه حساس، انجام وظایف در قبال این انقلاب یعنی تمرین انتظار واقعی و در لحظه و به روز آماده ظهور حضرت بودن.»
جمکران، پایگاه عظیم تشیع
در روایات متعدد ذکر شده که در آخرالزمان نشانههای ظهور امام زمان(عج) فراوان دیده میشود. از جمله این نشانهها میتوان به این موارد اشاره کرد: به بنبست رسیدن تمام نظریهها برای سعادت انسان، رویکرد جهان به معنویت، شدت یافتن بلاها، فتنهها و مشکلات، شدت یافتن دو جریان حق و باطل، شدت یافتن انتظار در ادیان مختلف و فراگیر شدن نام و یاد مهدی موعود(عج)، فراگیر شدن دعای ندبه در هر کوی و برزن و اقبال عمومی مردم به اماکن متبرک به نام امام زمان(عج)، افزایش قابل توجه رویکرد به مسئله مهدویت و ظهور و...
حجتالاسلام والمسلمین رحیمیان میگوید: «در روایت داریم در زمانهای که فتنهها فراگیر شد بر شما باد به قم و حوالی قم رغبت کنید، حوالی قم قطعا منظور یک مکان خوش آب و هوا نیست، چون رفتن به مکان خوش آب و هوا انسان را از فتنه دور نمیکند، بلکه منظور همان مکان مقدس مسجد جمکران است و حتی در روایات داریم که در آخرالزمان، قم میشود پایگاه اصلی اسلام ناب و از این پایگاه مصائب اهل بیت علیهمالسلام به همه جهان میرسد و این روایت از معصوم درباره اهمیت قم و حوالی آن به دهها سال قبل از شکلگیری جمکران برمیگردد و شاید بر همین اساس باشد که مقام معظم رهبری در یکی از احکامشان درباره جمکران، این مکان مقدس را به «پایگاه عظیم تشیع» تشبیه کردهاند.»
احوالات شیخ رجبعلی خیاط در باب ظهور
عارف وارسته شیخ رجبعلی خیاط گفته بود: «اغلب مردم اظهار میکنند که ما امام زمان(عج) را از خود بیشتر دوست داریم و حال آن که این طور نیست، زیرا اگر او را بیشتر از خود دوست داشته باشیم باید برای او کار کنیم نه برای خود.»
یکی از دوستان شیخ رجبعلی خیاط نقل میکند: «در سالهایی که خدمت ایشان بودم، احساس نکردم که خواسته مهمی جز فرج حضرت ولی عصر(عج) داشته باشد. به دوستان هم تذکر میداد که حتیالامکان چیزی جز فرج آقا از خداوند تقاضا نکنید و حالت انتظار تا حدی در جناب شیخ قوت داشت که اگر کسی از فرج ولی عصر -عجلالله تعالی فرجه- صحبت میکرد منقلب میشد و میگریست.
نکته مهمی که جناب شیخ بر آن تاکید داشت، آمادگی و آراستگی شخص منتظر بود، هرچند عمرش برای درک زمان حضور آن بزرگوار کافی نباشد و در این باره حکایتی از حضرت داود(ع) نقل میکرد که: روزی حضرت داود(ع) در حال عبور از بیابانی مورچهای را دید که مرتب کارش این است که از تپهای خاک برمیدارد و به جای دیگری میریزد، از خداوند خواست که از راز این کار آگاه شود. مورچه به سخن آمد و گفت: معشوقی دارم که شرط وصل خود را آوردن تمام خاکهای آن تپه در این محل قرار داده است!
حضرت فرمود: با این جثه کوچک، تو تا کی میتوانی خاکهای این تل بزرگ را به محل مورد نظر منتقل کنی، و آیا عمر تو کفایت خواهد کرد؟
مورچه گفت: همه اینها را میدانم، ولی خوشم اگر در راه این کار بمیرم به عشق محبوبم مردهام! در اینجا حضرت داود(ع) منقلب شد و فهمید این جریان درسی است برای او.
جناب شیخ رجبعلی خیاط نیز همیشه اصرار داشت که با همه وجود در انتظار ولی عصر(عج) باش و حال انتظار را با مشیت حق همراه کن.»
زمان ظهور
بسیاری از روایات، ما را از مشخص کردن زمان دقیق ظهور حضرت حجت(عج) یا تعیین محدوده زمانی برای ظهور حضرت به شدت نهی کردهاند و شیعیان را امر کردهاند که هر که چنین کرد تکذیب کنند و دروغگو بشمارند، زیرا این موضوع در زمره اسرار الهی است و کسی آن را نمیداند.
امام صادق(ع) به محمدبن مسلم فرمودند: محمد! اگر کسی وقتی از جانب ما برای ظهور حضرت مهدی(عج) نقل کرد، از تکذیب کردن او نترس، چرا که ما برای احدی تعیین وقت نمیکنیم.
و یا از امام باقر(ع) نقل است که از ایشان پرسیدند:آیا مسئله ظهور وقت مشخصی دارد؟ حضرت سه مرتبه فرمودند: آنها که وقت تعیین میکنند دروغ میگویند، آنها که عجله کنند هلاک میشوند و آنها که تسلیم امر خداوند باشند نجات مییابند و به سوی ما باز میگردند.
یک کارشناس علوم قرآنی در این باره میگوید: «البته نهی از تعیین وقت ظهور شامل نشانههای حتمی ظهور نمیشود، چرا که خود معصومین(ع) در این موارد به فاصله زمانی میان حدوث آن نشانه حتمی و ظهور حضرت اشاره کردهاند که مثلا از ابتدای شورش سفیانی تا قیام حضرت بیش از 9 ماه طول نخواهد کشید، یا مثلا 15 روز پس از شهادت نفس زکیه، حضرت در مکه ظهور میکنند.»
این کارشناس مسائل دینی در ادامه میافزاید: «البته این را هم اضافه کنم که برخی از نشانههای ظهور قرنهاست که اتفاق افتاده است اما شواهد و قرائن این روزهای جهان خصوصا حال و احوال کشورهای اسلامی نشان میدهد که ظهور به طور قطع نزدیک است. به عنوان مثال کشور عراق بر طبق روایات معتبر، در عصر ظهور کانون تحولات بسیار مهمی است و منشأ و محل برخورد اکثر قیامهاست و حضرت علی(ع) درباره تحولات عراق در زمان ظهور میفرمایند: قلعهها را بگشایند و عراق را فتح کنند و هر اختلافی را با خونریزی پاسخ گویند، در چنین زمانی ظهور صاحبالزمان(عج) را انتظار کشید. دکتر رحیم قربانی مسئول مرکز قرآن و عترت بسیج دانشجویی کل کشور در گفتوگو با گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «حضرت مهدی موعود (عج) به عنوان آخرین ذخیره الهی تجلی و مظهر تمام و کمال آیات قرآن کریم هستند و همچون پیامبر عظیمالشأن و معصومین علیهمالسلام بهترین و کاملترین الگو و اسوه میباشند، پس هرکسی که ادعای انتظار ظهور آن حضرت میباشد باید تمام وجودش را از هر جهت اعم از صفات اخلاقی و رفتاری الگو و اسوه خودسازد.»
مسئول مرکز قرآن و عترت بسیج تهران بزرگ در ادامه میافزاید: «حضرت مهدی (عج) تبلور آیات الهی و تفسیر عملی آیات قرآن هستند. پس منتظر واقعی باید علاوه بر انس و ارتباط دایم و همیشگی با قرآن کریم، با تدبر به آیات الهی مظهر عمل به قرآن کریم باشد. یعنی منتظر واقعی امام زمان(عج) «اشداء علیالکفار و رحماء بینهم» میباشد و با ظالم و مستکبر همواره در حال مبارزه است. حال ظلم به هر شکی که خود را نمایان کند فرد منتظر همواره مدافع مظلوم و در حال مبارزه با فساد و تبعیض و بیعدالتی است.»
دکتر قربانی تصریح میکند: «منتظر واقعی با درک حضور ولی حی و زنده زمان خود موجبات ناخوشنودی ایشان را فراهم نمیسازد و چون خود را در محضر خداوند ولی و حاضر و زنده میبینند در تمام لحظات مراقب ویژه از گفتار و عمل و افکار خود دارد، یعنی منتظر واقعی دارای بصیرت است و در همه حال با انحرافات مبارزه میکند.»
مسئول قرآن و عترت بسیج دانشجویی کشور در ادامه میافزاید: «انسان منتظر هیچوقت آرامش، سکون و خلوت گزینی ندارد و همواره در جهت زمینهسازی ظهور و برداشتن موانع ظهور تلاش میکند و بدین جهت همیشه خود را در جهاد و مبارزه میبیند.»
روحیه جهادی از وظایف منتظران ظهور
مرکز قرآن و عترت سازمان بسیج دانشجویی تهران بزرگ به دیگر وظایف منتظران ظهور اشاره میکند و میگوید: «از مهمترین وظایف منتظران ظهور در دوران کنونی داشتن روحیه جهادی در تمامی امور شخصی و اجتماعی است، یعنی یک منتظر واقعی باید یک جهادگر به معنای واقعی کلمه باشد و با اخلاص و ایثار سعی کند براساس قانون اساسی آن حضرت که همان قرآن کریم است رفتار کند و تمامی رفتار و اعمالش را با قرآن تطبیق دهد و هیچگاه یأس و ناامیدی در او راهی ندارد و در تمامی شرایط سختی و تحریم و... از اهداف خود نه تنها دست بر نمیدارد بلکه ذرهای کوتاه نمیآید.»