برخلاف تصورات برخی دولتمردان رخ داد
بیخاصیتی FATF در قبال بزرگترین پولشویی جهان
در شرایطی که برخی دولتمردان بر پیوستن ایران به نهاد FATF برای مبارزه با پولشویی تاکید میکنند، چند روز پیش بزرگترین پولشویی تاریخ در دانمارک (از اعضای اصلی FATF) رخ داد و این نهاد نقشی در جلوگیری از این پولشویی نداشت!
به گزارش خبرگزاری فارس، چندی پیش محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه طی مصاحبهای با اشاره به اینکه مجموع کل بودجه وزارت امور خارجه هزار و 100 میلیارد تومان در سال است، مدعی شد: «ما با چنین بودجهای نمیتوانیم با چنین فضاسازی مقابله کنیم. یک فضایی درست کردهاند کسانی که در یک قلم معاملهشان ممکن است ۳۰ هزار میلیارد تومان منفعت جابهجا بشود. اینکه کل بودجه وزارت خارجه را هزینه یک قلم تبلیغات خود کنند و یا فضاسازی کنند.»
در واقع ظریف در سخنان خود به طور ضمنی راهکار مقابله با پولشویی را پیوستن ایران به FATF و اجرای الزامات آن دانست اما کارشناسان بر این باورند که این اظهارات به شدت به ضرر کشورمان تمام خواهد شد.
حال میپردازیم به اتفاقی که طی روزهای گذشته نظام مالی جهانی را تکان داد و مقامات مالی و قضایی کشورهای مختلف از آمریکا گرفته تا اروپا و دانمارک را درگیر خود کرد.
چند روز پیش، «هاوارد بیلکینسون»، کارمند سابق دانسک بانک دانمارک (به عنوان بزرگترین بانک این کشور) در برابر پارلمان این کشور نسبت به وقوع یک پولشویی عظیم و بلندمدت در این بانک شهادت داد.
وی که پیشتر مدیر مبادلات این بانک دانمارکی در حوزه دریای بالتیک بود، اعلام کرد که در مبادلات مشکوک انجامشده بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ مجموعاً ۲۰۰ میلیارد یورو معادل ۲۲۷ میلیارد دلار پولشویی در این بانک رخ داده است.
در واقع به اذعان رویترز، برای انجام این پولشویی که بزرگترین پولشویی تاریخ لقب گرفته از پوشش شرکتهای مختلف نظیر شرکتهای نفت شیل استفاده شده است.
نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که خود دانمارک به همراه ترکیه، چین، روسیه، سوئیس، اتحادیه اروپا و انگلیس همگی جزو اعضای اصلی FATF هستند. بنابراین در ابرپولشویی 200 میلیارد یورویی دانسک بانک هفت عضو اصلی FATF درگیر هستند.
بزرگترین نکتهای که باید در شکلگیری این پولشویی به آن توجه کرد این است که علیرغم اینکه ۲۷ سال است دانمارک عضو اصلی (و نه همکار) FATF است و به طور حتم فعالیتهای مالی در این کشور به صورت منظم به FATF گزارش میشده، اما این سازمان هیچ نقش یا کمکی در کشف این پولشویی عظیم نداشته است و همان گونه که اشاره شد، یکی از مدیران میانی دانسک بانک اقدام به افشای این پولشوییها کرده است.
از طرف دیگر در گزارش کامل رسانههای خارجی از جمله رویترز درباره جزئیات پولشویی عظیم در دانمارک حتی یکبار هم نامی از FATF برده نشده است!
هرچند از FATF به عنوان نهادی برای مبارزه با پولشویی نام برده میشود اما این اتفاق نشان میدهد اجرای مفاد کنوانسیونهای بینالمللی از این دست تأثیر زیادی بر مقابله با فعالیتهایی نظیر پولشویی نداشته و عملا قوانین داخلی میتوانند بسیار تأثیرگذارتر عمل کنند.
منتقدان FATF بر این باورند که دلیل اصلی اصرار اروپا و آمریکا و به خصوص وزارت خزانهداری این کشور به اجرای سختگیرانه مفاد FATF در ایران دسترسی به اطلاعات مالی برای فراهم کردن امکان اعمال تحریمهای سختتر علیه کشورمان از طریق دریافت اطلاعات دقیق از تراکنشهای مالی، فعالیتهای اقتصادی و همکاریهای اقتصادی بینالمللی است، چنانکه آدام زوبین، یکی از مقامات وزارت خزانهداری آمریکا در جلسه استماع کنگره این کشور صراحتا اعلام کرده است گام بعدی مهار ایران و اعمال تحریمها علیه این کشور از مسیر اجرای مفاد FATF عبور خواهد کرد.