«رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه که طی سال‌های اخیر بارها از جانب آمریکایی‌ها در ارتباط بامسائل داخلی ترکیه، مسئله کردها و بحران سوریه، فریب خورده و هزینه‌های آن را نیز پرداخت کرده است، به نظر می‌رسد که در توطئه جدید آمریکا علیه سوریه نیز، با واشنگتن همدست شده است. پیش از این خبر رسید که آمریکا تحرکات خود را برای جداسازی منطقه شرق فرات، که بخش‌هایی از سه استان «الحسکه»، «رقه» و «دیرالزور» را در برمی‌گیرد، آغاز کرده است. پس از انتشار این خبر، یکی دو روزی است که از ترکیه هم خبرهایی مبنی بر نقل و انتقالات ارتش این کشور به سوی مرزهای جنوبی افزایش یافته است. دو روز قبل اردوغان گفته بود که به زودی عملیات ارتش ترکیه در شرق رود فرات آغاز خواهد شد و پس از آن نیز روزنامه «ینی شفق» چاپ ترکیه، خبر داد که ارتش این کشور آرایش جنگی به خود گرفته و برای حمله به شرق فرات، آماده است.
به گزارش فارس، هدف اعلامی این عملیات نیز سرکوب کردن شبه‌نظامیان کرد موسوم به «یگان‌های مدافع خلق» اعلام شده است. رئیس‌جمهور ترکیه جمعه گفته بود: «انشاالله به زودی ما با کمک تکاوران خود، لانه‌های تروریست‌ها در شرق رود فرات را منهدم می‌کنیم.»(!)
از جمله اهداف ترکیه اجرای عملیات در شرق فرات، پاکسازی منطقه واقع در حد فاصل بین «منبج» و «ساچو بروک» اعلام شده است.
پیش از این میان ترکیه و آمریکا در مورد عقب‌نشینی «یگان‌های خلق کرد» از شهر منبج به شرق فرات، گزارش شده بود. علاوه بر آن، آنکارا و واشنگتن توافق کرده بودند که در منبج دست به گشت‌زنی مشترک در این شهر بزنند و در نهایت، اداره مشترک آن را برعهده بگیرند.
با توجه به این تحرکات، به نظر می‌رسد که در ارتباط با منطقه شرق فرات، آمریکا و ترکیه دست به معامله زده‌اند و قرار است مناطق نزدیک به مرز ترکیه، تحت اشغال آنکارا در بیاید و سایر مناطق نیز در کنترل شبه نظامیان کرد موسوم به «نیروهای دموکراتیک سوریه» دربیاید.
هدف نهایی آمریکا نیز جداسازی شرق فرات از خاک سوریه خواهد بود!
در ارتباط با بحران سوریه، هرچند موضع آمریکا، ثابت است و می‌خواهد علاوه بر تجزیه خاک سوریه، تروریست‌ها را همچنان سرپا نگه دارد. ولی در مقابل، آنکارا نشان داده است که موضع ثابتی ندارد. همین عدم ثبات، مایه نگرانی مقامات روسیه نیز هست، به طوری که یک مقام بلندپایه روسیه ماه گذشته و پس از امضای توافق میان اردوغان و همتای روسی وی بر سر استان «ادلب»، گفته بود مسکو نگران این است که آنکارا بار دیگر به سمت آمریکا متمایل شود.
درهر حال، این تمایل هم‌اکنون و پس از آزادسازی کشیش آمریکایی (برونسون) در ترکیه، تا حدودی حس می‌شود. اگر چنین تمایلی وجود داشته باشد، توافق ادلب نیز به خطر خواهد افتاد. آنکارا براساس این توافق، متعهد شد که تروریست‌های افراطی را از مناطق کاهش تنش استان ادلب، خارج کند.
به اعتقاد کارشناسان بی‌طرف، تاکنون ترکیه بارها از جانب آمریکا فریب خورده و آخرین مورد آن، آزادسازی برونسون بدون دریافت امتیاز است در ارتباط با شرق فرات نیز بعید نیست که بار دیگر فریب بخورد.»
پایان ضرب‌الاجل در مورد ادلب
براساس توافقی که میان اردوغان و «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در شهر ساحلی «سوچی» به امضاء رسید، دولت ترکیه متعهد شده بود که تروریست‌ها و سلاح های سنگین آنها را از مناطق موسوم به کاهش تنش در استان ادلب خارج کند. در این قرارداد، مهلتی که برای ترکیه در نظر گرفته شده بود، روز دوشنبه 22 مهر (دیروز) بوده است. منطقه کاهش تنش (یا عاری از سلاح) در برخی مناطق استان ادلب، تا عمق 15 کیلومتر و در برخی مناطق دیگر، تا عمق 20 کیلومتر را در برمی‌گیرد.
براساس گزارش خبرگزاری فارس، توافق ادلب می‌بایستی طی سه مرحله به اجرا درمی‌آمده است.
در مرحله نخست، سلاح سنگین تروریست‌ها باید از منطقه «عاری از سلاح» خارج می‌شد، در مرحله بعدی تروریست‌ها از این منطقه بیرون رانده می‌شدند و در مرحله سوم نیز نهادهای دولتی سوریه فعالیت خود را در این منطقه از سر می‌گرفتند.
اما روزنامه «الوطن» سوریه اعلام کرده که نه‌تنها تروریست‌ها از منطقه مذکور خارج نشده‌اند، بلکه هیچ شواهدی هم مبنی بر تصمیم آنها برای خروج، مشاهده نمی‌شود. علاوه بر آن، تروریست‌ها اعلام کردند که «به حضور خود در منطقه، ادامه خواهند داد.»
«رامی عبدالرحمن» رئیس مرکز «دیدبان حقوق بشر سوریه»، به خبرگزاری فرانسه گفت که تروریست‌ها شامگاه یکشنبه از منطقه عاری از سلاح، با سلاح سنگین مناطق تحت تسلط ارتش سوریه در حومه غربی حلب و منطقه شمالی «حماه» را هدف قرار داده‌اند.
عبدالرحمن با بیان اینکه باید «این دو منطقه عاری از سلاح سنگین باشد»، اظهار داشت که تروریست‌ها با گلوله باران منطقه «جورین» در حومه حماه، دو سرباز سوری را کشته‌اند. البته تروریست‌ها پیش از این هم توافق ادلب را نقض کرده‌اند.
در مجموع، با توجه به ناتوانی ترکیه از اجرای توافق ادلب و با توجه به تمایل مجدد آنکارا به سمت آمریکا، این احتمال وجود دارد که ارتش سوریه عملیات آزادسازی ادلب را شروع کند.