انتقاد صاحبنظران حوزه و دانشگاه از انحصار در تدوین «طرح جدید بانکداری اسلامی»
جمعی از صاحب نظران حوزوی و دانشگاهی اقتصاد اسلامی در نامه‌ای ضمن مطرح کردن اشکالات مهم طرح جدید بانکداری اسلامی بر ضرورت استفاده از نظرات کارشناسان حوزه اقتصاد و پرهیز از تعجیل برای تصویب این طرح تاکید کردند.
در این نامه خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی آمده است: طرح جامع بانکداری اسلامی در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی پیگیری می‌شود و به گفته یکی از اعضای این کمیسیون « با توجه به تخصصی بودن مواد 200 گانه طرح مذکور روند تصویب آن در صحن علنی مجلس زمان زیادی می‌طلبد و از این رو تقاضای تفویض اختیار تصویب آزمایشی طرح مذکور در کمیسیون اقتصادی توسط جمعی از نمایندگان مجلس با توجه به اصل 85 قانون اساسی ارائه شده است.»
با وجود نقدها و ایرادهای مختلفی که مجامع علمی حوزوی و دانشگاهی بر این طرح گرفتند، تهیه‌کنندگان آن همچنان بر تصویبش اصرار داشتند تا اینکه اخیراً با کمال شگفتی خبردار شدیم که این طرح با تغییرات زیاد و با عنوان «طرح جامع بانکداری اسلامی» قرار است به وسیله کمیسیون اقتصادی مجلس تصویب شود و به صورت آزمایشی به اجرا گذاشته شود.
با وجود زحماتی که برای این طرح کشیده شده است در تصویب آن عجله می‌شود و لازم است کار اساسی در این مورد صورت گیرد. آیا عجله در تصویب این طرح به این اهمیت آیا به صلاح کشور است؟
پیشفرض اصلی تهیه‌کنندگان طرح مذکور، ناموفق بودن اجرای قانون عملیات بانکداری بدون ربا در سی و چهار سال گذشته بوده است. سؤال بسیار مهم این است که آیا طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» موجب انطباق با موازین اسلامی و اصلاح نظام بانکی خواهد شد؟
لازم به ذکر است نسخه قبلی طرح موسوم به «طرح بانکداری جمهوری اسلامی» که در 4 مهرماه 95 از سوی همین طراحان آماده شده بود و طرح حاضر اصلاح شده همان طرح است، در چندین مجموعه علمی حوزوی و دانشگاهی از جمله انجمن اقتصاد اسلامی حوزه، مرکز فقهی ائمه اطهارعلیهم‌السلام، مؤسسه امام خمینی رحمه‌الله‌علیه، دانشگاه خوارزمی تهران و دانشگاه شهید بهشتی در قالب نشست‌های کارشناسی ارائه شده بود، اما نتوانست نظرات نخبگان را جلب نماید و نقدهای جدی و اساسی بر آن وارد شد. نقدها چنان جدی و فراگیر بود که حتی نتوانست توافق نسبی نخبگان حوزوی و دانشگاهی را به‌دست آورد، اما طرح « قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» که تا این لحظه در این قبیل مجامع در معرض آراء گذاشته نشده و نظرات صاحبنظران اخذ نشده است، چرا چنین شتابزده قرار است تصویب شود؟
با توجه به وجود گرایشهای مختلف در مورد بانکداری اسلامی در بین صاحبنظران اقتصاد اسلامی چرا اختیار بررسی و تصمیم گیری در رابطه با موضوعی به این اهمیت، فقط به تعدادی محدود از یک گرایش سپرده شده است؟
پیشنهاد ما این است گروهی از خبرگان حوزوی و دانشگاهی متخصص در اقتصاد اسلامی تشکیل شده و از سویی به طور دقیق ریشه‌ها و علل عدم موفقیت اجرای قانون عملیات بانکداری بدون ربا در سی و چهار سال گذشته را بررسی کنند و از جانب دیگر در مورد قابلیت طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» برای اصلاح و رفع ناکارآمدی قانون فعلی بانکداری، ارزیابی و داوری درستی را صورت دهند و نتایج آن به مجلس شورای اسلامی جهت اصلاح طرح منعکس گردد.
گفتنی است اساتید نام آشنایی از حوزه و دانشگاه همچون سید حسین میرمعزی، علی معصومی‌نیا، سید کاظم رجایی، پرویز داوودی، حسین صمصامی و... این بیانیه را امضاء کرده‌اند.