kayhan.ir

کد خبر: ۱۴۳۱۶۰
تاریخ انتشار : ۰۶ مهر ۱۳۹۷ - ۱۹:۵۴
خرید سال تحصیلی جدید و چالش‌های پیش روی خانواده‌ها - بخش دوم

استقبال از لوازم‌التحریر وطنی و هزارخم تولیدات داخلی

شور و شوق دانش‌آموزان در روزهای اول مهر همیشه خالی از دلواپسی خانواده‌ها نیست. فراز و نشیب مهیا کردن لوازم مورد‌نیاز فرزندان برای رفتن بی‌دغدغه به مدرسه این روزها یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های خانواده‌های کم‌بضاعت شده است.
دفترهای باکیفیت و با سبک و سیاق ساده هم چندان ارزان نیستند، چه برسد به این که لوازم‌التحریر توصیفِ «فانتزی بودن» را هم به دنبال خودش یدک بکشند. همین توصیفات و قیمت‌هاست که شور و شوق مهر را از خانواده‌های کم بضاعت می‌گیرد و به جای آن استرس و اضطراب خرید مهر را می‌نشاند.
برخی خانواده‌ها ترجیح می‌دهند دفاتر باکیفیت‌تر و با تعداد برگ‌های بیشتری برای فرزندان خود تهیه کنند، چرا که تا پایان سال این دفاتر دوام بیاورند و کلیه مطالب مهم یک درس را در خود جای دهند؛ اما برخی خانواده‌ها علی‌رغم میل باطنی مجبورند با توجه به لاغری جیب‌های خود تنها چند دفتر برای شروع با هر تعداد برگ که بتوانند، خریداری کرده و مابقی را در طول سال تحصیلی تهیه کنند.
به هرجهت در ماراتن خرید اول مهر یک خوبی خوش نشسته است؛ مشتری به لوازم‌التحریر تولید داخلی روی خوش نشان داده و با رغبت استقبال کرده است.
خیلی از تولیدکنندگان داخلی این فرصت را خوب دانسته و می‌گویند؛ اگر حمایت‌های لازم از طرف دولت صورت پذیرد، مردم ما بی‌رغبت به دفاتر و لوازم‌التحریر وطنی نیستند و حتی آنها را بر وارداتی‌های بی‌کیفیت ترجیح می‌دهند. تنها چالش بزرگ فعلی این است که هزینه‌های تولید داخلی بالا تمام می‌شود. این تولیدکنندگان همچنین معتقدند که اگر تسهیلات به تولیدکننده اختصاص بیابد و یک بازار رقابت داخلی ایجاد شود، ما در زمینه لوازم‌التحریر حرف‌های زیادی برای گفتن داریم، حتی می‌توانیم طرح‌ها و مدل‌های بدیعی عرضه کنیم.
اعمال تخفیف راهگشای کامل نبود
مصطفی علیزاده یک غرفه‌دار در نمایشگاه لوازم‌التحریر استقبال مردمی را خوب ارزیابی کرده و هم کیفیت کارها را بهتر از همه سال‌های پیشین توصیف می‌کند، اما او می‌گوید: «علی‌رغم این که نمایشگاه تخفیف 15 تا 20 درصدی را شامل لوازم‌التحریر این نمایشگاه کرده است، ما خود نیز به عنوان فروشنده و توزیع‌کننده تخفیف کوچکی با نرخ 5 درصد برای فروش کارهایمان در نظر گرفته‌ایم. با این حال بازهم خانواده‌هایی هستند که برای خرید دست بسته عمل می‌کنند.»
وی در مورد بزرگترین چالش پیش روی خود در این نمایشگاه می‌گوید: «خوراکی‌هایش گران است. من نمی‌توانم با این دستمزد کم برای هر روز ناهار بخرم. نظافت داخل غرفه‌ها هم کمتر انجام می‌شود. برای مثال باید از همین فرصت برای جا انداختن تفکیک زباله‌های خشک و تَر استفاده می‌شد. جایی که بچه‌ها و خانواده‌هایشان تردد دارند، فرصت طلایی فرهنگ‌سازی است، تا آن‌ها کاغذ‌های باطله را با زباله‌های تَر در یک سطل مشترک نیندازند.»
طبق برنامه و به تعداد، دفتر خریدیم
سمیه کسرایی یک خانه دار و مادر یک دانش‌آموز دختر را روبروی غرفه فروش دفاتر با طرح شهدا و متفکرین اسلامی می‌بینیم. وی برایمان توضیح می‌دهد: «خوشبختانه از طریق آموزش‌های مدرسه نیز برای بچه‌ها «حمایت از کالای ایرانی» به خوبی جا افتاده و بچه‌ها دست‌کم چندتایی دفتر با طرح ایرانی و اسلامی در کیف‌هایشان خوش نشسته است.»
وی در مورد این که چه تعداد دفتر و چه مقدار از لوازم‌التحریر مورد نیاز را در همین یک وعده خرید ابتدایی سال تحصیلی برای دختر دانش‌آموزش خریداری می‌کند، می‌گوید: «دخترم کلاس دوم ابتدایی که بود، دقیقا برایش 13 عدد دفتر خریدم، به قیمت 42 هزارتومان و کافی هم بود. اما امسال باید 15 تا بخرم و قیمتش حداقل 60 تا 70 هزار تومان خواهد شد. بیشتر دفترهایشان 40 برگ است.»
ازاین مادر دانش‌آموز پایه ابتدایی می‌پرسم: «آیا برای بچه‌های بی‌بضاعت هم فکری و تلاش دارید؟» وی پاسخ می‌دهد: «ما معمولا از طریق مدرسه کمک می‌کنیم. ولی درست‌تر این است که هر دانش‌آموزی حواسش به همکلاسی خود باشد.»
دوست داریم ایرانی بخریم، ولی قیمت بالاست
طبق آمار رسمی، با شروع سال تحصیلی جدید حدود ۲۰ میلیون دانش‌آموز و دانشجو به کسب دانش مشغول شده‌اند. اگر این 20 میلیون، هرکدام 20 هزار تومان لوازم‌التحریر خارجی خریداری کنند، مبلغی معادل ۴۰۰ میلیارد تومان ارز از کشور خارج می‌شود.
اما اگر به جای آن، نوشت‌افزار ایرانی خریداری کنیم، علاوه بر این که هزاران جوان تحصیلکرده ایرانی مشغول به کار خواهند شد، از تعطیلی واحدهای تولیدی کشور که در معرض هجوم اجناس قاچاق و بی‌کیفیت هستند، جلوگیری می‌شود.
نیازی نیست هر جنس بی‌کیفیتی را خریداری کنیم، اما‌ کالاهای باکیفیت ایرانی کم نیستند. پس بیاییم با هم به وظیفه ملی خود عمل کنیم و به عنوان یک ایرانی، دست در دست هم دهیم و با آغاز فصل مدارس فقط لوازم‌التحریر ساخت وطن با نمادهای ایرانی بخریم.
سودابه رحیمی مادر یک دانش‌آموز می‌گوید: «وقتی کیفیت خوب باشد و قیمت مناسب، چرا از تولیدات داخل خریداری نکنیم؟ مسئله این است که الان قیمت کالای ایرانی از نمونه‌های وارداتی بیشتر است و قدرت خرید مردم کم. این موضوع ناخودآگاه مشتری را به سمت کالاهای ارزان‌تر ولو با کیفیت پایین‌تر می‌کشاند؛ وگرنه دفترهای تولید داخل هم ورق‌هایشان سفیدتر است و هم در حال حاضر طرح جلد‌های زیبایی ارائه می‌دهند.»
وی با بیان این که با حقوق کارمندی همسرش قادر به تهیه کلیه مایحتاج لوازم‌التحریر فرزندش برای یک سال تحصیلی نیست، می‌گوید: «ما فقط برای یکی دو ماه اول سال یک سری لوازم را خریداری کرده‌ایم. مابقی را می‌گذاری برای ماه‌های آینده که باز حقوق گرفتیم.»
از این شهروند سوال می‌کنم: «آیا با بردن لوازم‌التحریر فانتزی به مدرسه توسط بچه‌ها موافقید؟ وی با تلخندی پاسخ می‌دهد: «دیگر مردم مثل گذشته دنبال لوازم‌التحریر فانتزی نیستند که دل همکلاسی‌ها با دیدن این رقم از لوازم‌التحریر بسوزد، الان در تهیه همان اقلام اصلی هم خیلی حساب شده عمل می‌کنیم. یک دفتر فانتزی سیمی 100 برگ برای فرزندم به قیمت 20 هزار تومان خریداری کرده‌ام. وسع ما نمی‌رسد به این که چند تا دفتر اصلی را بخریم، چه برسد به این که بخواهیم دنبال خریدهای فانتزی با مارک‌های وارداتی باشیم.»  
همچنین علیرضا آوایی وزیر دادگستری با اشاره به نظارت بازرسان تعزیرات حکومتی بر عرضه لوازم‌التحریر می‌گوید: «اگرچه سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان با تشکیل پرونده به گزارشات مربوط به گرانی پاسخ می‌دهد؛ اما ما در خصوص لوازم‌التحریر به این روال اکتفا نکردیم.»
وزیر دادگستری با بیان این که اعضای سازمان تعزیرات همراه با نمایندگان سازمان حمایت به بررسی گرانی بازار می‌پردازند، ادامه می‌دهد‌: «با توجه به بازگشایی مدارس باید تمرکز بیشتری در بازار و نحوه عرضه لوازم‌التحریر داشته باشیم.»
وی با بیان این که مردم گرانفروشی در بازار لوازم‌التحریر را به سازمان تعزیرات حکومتی گزارش دهند، متذکر می‌شود: «سازمان تعزیرات به سرعت به این گزارش‌ها رسیدگی می‌کند.»  
با این حال در آستانه سال تحصیلی جدید شاهد افزایش 60 درصدی قیمت لوازم‌التحریر آن هم به صورت میانگین هستیم.
افزایش 60 درصدی
 قیمت لوازم‌التحریر
موسی فرزانیان رئیس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار و لوازم مهندسی می‌گوید: «افزایش قیمت‌ها تاثیر خود را در خرید مردم گذاشته است، به طوری که الان مصرف‌ به حداقل رسیده و کاملا مشخص است که مردم میزان مصرف خود را مدیریت می‌کنند. در چند سال اخیر ما درگیر رکود در این صنف بودیم و با توجه به مشکلات پیش آمده در بازار ارز و عدم ترخیص کالا از گمرک امسال مشکلات ما بیشتر شده است. با توجه به وقفه‌ای که در واردات و ترخیص مواد اولیه برای کارخانه‌های تولید داخل به وجود آمده، این امکان وجود دارد که در صورت عدم تدبیر مسئولان در ماه‌های آینده شاهد کاهش کالا در بازار باشیم، اما الان با توجه به موجودی انبارها مشکلی وجود ندارد.»
وی در ادامه می‌گوید: «آقایان شعار حمایت از تولید داخل می‌دهند، اما در رسیدن مواد اولیه به این واحد‌ها همه نوع سنگ‌‌اندازی وجود دارد. دراین چند وقت به قدری بخشنامه صادر شده که ثبت سفارش و واردات تبدیل به یکی از سخت‌ترین کارها شده است. امروز ما کارخانه‌هایی برای تولید مداد و خودکار داریم، اما همین کارخانه‌ها در آستانه سال تحصیلی به دلیل نبود جوهر و چوب مجبور شدند با حداقل ظرفیت تولید کنند. از طرف دیگر جلوی واردات را گرفته‌ایم؛ نتیجه آن این شده که امروز کالا در بازار نسبت به گذشته کم شده است.»
فرزانیان می‌افزاید: «تولیدکننده‌های خودکار می‌گویند الان دو ماه است جوهر در گمرک ایران مانده، اما به دلیل مابه‌التفاوت ارزی و عدم ابلاغ بخشنامه جدید برای ترخیص کالا، گمرک از خروج جنس خودداری می‌کند و این طور جواب می‌دهد که چیزی معلوم نیست. از طرف دیگر کالاهایی که مواد اولیه آن از پتروشیمی تامین می‌شود، علاوه بر این که افزایش قیمت 150 درصدی داشته‌اند، اکنون نمی‌توان به راحتی آن‌ها را از بازار تهیه کرد.»
رئیس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار و لوازم مهندسی صراحتا می‌گوید: «تا به امروز لوازم‌التحریر 60 درصد افزایش قیمت داشته است که این روند صعودی ادامه خواهد داشت. با توجه به این که کالاهای ما در ردیف 3 تعرفه گمرکی هستند، باید ارز مورد نیاز را از بازار ثانویه تهیه کنیم. امروز این جنس‌هایی که در بازار وجود دارد با ارز 4200 تهیه شده است و هنوز بار جدید با ارز فعلی وارد کشور نشده که به طور حتم در سری جدید کالاها بیش از دو برابر قیمت‌ها افزایش خواهیم داشت. این افزایش قیمت تاثیر خود را گذاشته است به طوری که الان مصرف‌ها به حداقل رسیده است و کاملا مشخص است که مردم میزان مصرف خود را مدیریت می‌کنند. در سال‌های قبل مردم در این روزها معمولا برای مصرف 6 ماه خود خرید می‌کردند، اما الان این مدت به یک ماه رسیده است؛ چون قدرت خرید مردم پایین آمده و بیش از این توان ندارند.»
وی در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «ما 2 هزار واحد صنفی فعال در استان تهران داریم که متاسفانه از وضعیت خوبی برخوردار نیستند و فروش آن‌ها به حداقل رسیده و به طور حتم آن‌هایی که مغازه اجاره‌ای دارند، در سال آینده مجبور به تعطیلی کسب و کار خواهند شد. به طور کلی در صورت ادامه وضعیت موجود، سال آینده تعداد زیادی از نوشت‌افزارفروشی‌ها مجبور به تعطیلی خواهند شد.
الان بیشترین شکایت‌هایی که به ما واصل می‌شود به دلیل عدم تحویل کالا است. افزایش قیمت در این حوزه آن ‌چنان زیاد و ناگهانی بوده که فروشنده با وجود گرفتن پیش پرداخت یا کل مبلغ نتوانسته جنس مورد نیاز مشتری را تحویل دهد که بیشتر به دلیل افزایش قیمت چند برابری بوده است.
از اردیبهشت ماه بنکداران این صنف به دلیل مشخص نبودن وضعیت بازار از دادن جنس خودداری کردند و بعد از آن نیز افزایش قیمت‌ها و حالا نیز با کمبود مواجه شده‌ایم؛ برای همین خصوصا در حوزه خریداران شهرستانی با مشکل عدم تحویل کالا روبرو هستیم.»