محمدمهدی رشادتی
امام باقر(ع) فرمود: ثلاث من اشدما عمل العباد: انصاف المؤمن من نفسه و مواساه المرء اخاه و ذکر الله علی کل حال. سه چیز از سخت‌ترین کارهای بندگان است:
1- انصاف داشتن مؤمن 2- مواسات 3- به یاد خدا بودن در همه حال.
انصاف به این معناست که هر طور توقع داری مردم با تو رفتار کنند، تو هم با مردم همانطور رفتار کنی و هر چیزی را برای خود می‌پسندی برای مردم هم همان را پسند کنی و هر چیزی را برای خود نمی‌پسندی، برای مردم هم پسند نکنی. (خصال ص 145)
به فرمایش علی(ع) انصاف داشتن و حق قائل شدن به دیگران از جمله برترین فضائل اخلاقی است. مواسات به این معناست که به برادران دینی خود از جهات گوناگون از جمله امور مالی کمک کنی.
امیر‌المؤمنین(ع) فرمود: برادر حقیقی تو فردی است که در سختی و مشکلات زندگی با تو همراهی و برابری داشته باشد. (غرر‌الحکم، ج 2، ص 476- 538)
دوست مشمار آن که در نعمت زند
                                              لاف یاری و برادرخواندگی
دوست آن باشد که گیرد دست دوست
                                            در پریشان حالی و درماندگی
(کلیات سعدی ص 45)
منظور از یاد خدا، صرف گفتن ذکر زبانی مانند سبحان‌الله و الله‌اکبر و... نیست. هرچند ذکر زبانی هم ذکر خدا محسوب می‌شود، بلکه به این معناست که آدمی در هنگام روبرو شدن با گناه و تصمیم به انجام دادن آن، خدا را به یاد آورد. پس یاد خدا، او را از آن گناه، باز دارد. (خصال ص 146- 145)
یاد خدا حتی در خواب
مرحوم شیخ رجبعلی خیاط می‌فرمود: برای رهایی از شر نفس، راهی جز توجه به خدا و حضور دائم نیست. تا زمانی که در حضور او باشی و اتصالت از خداوند قطع نشود، نفس نمی‌تواند تو را فریب دهد.
وی به دوستانش سفارش می‌کرد که: در خواب هم باید به یاد خدا باشید.
یک روز نقل کردند: جوانی را در برزخ دیدم که می‌گفت: نمی‌دانید اینجا چه خبر است. وقتی که اینجا بیایید خواهید فهمید هر نفسی که به غیر یاد خدا کشیده‌اید به زیان شما تمام شده است. (کیمیای محبت ص 188- 185)
آیت‌الله بهجت می‌فرمود: توجه به خدای متعال کلید وصول به مقامات معنوی و شهود حق تعالی است. غایت چیزی که از بشر می‌خواهند دائم‌الذکر بودن است که آدمی را به مرتبه یقین می‌رساند.
برای موعظه یک کلمه کافی است و آن توجه به این است که خداوند در همه حال شما را می‌بیند. (زمزم عرفان ص 117)
عمل جراحی با سوره انعام
مرحوم آیت‌الله سیداحمد خوانساری به علت بیماری زخم معده، می‌خواستند عمل جراحی کنند، اما اجازه ندادند که او را بی‌هوش کنند و به پزشکان فرمودند: هرگاه مشغول قرائت سوره انعام شدم مرا عمل کنید. ایشان آنچنان به قرآن توجه پیدا کردند که احساس درد نمی‌کردند. با تمام شدن عمل جراحی، قرائت سوره انعام نیز به پایان رسید. (هزار ویک حکایت اخلاقی ص 41)
روزی عابدی به حضرت سلیمان نبی گفت: خداوند حکومت بسیار وسیع و بزرگی به تو عنایت فرموده است. حضرت پاسخ داد: یک تسبیح گفتن در نامه عمل مؤمن بهتر از آن است. زیرا تمام این مال و منال نابود می‌شود اما یک بار تسبیح باقی می‌ماند. (داستان دوستان ج 1 ص 248)
مرحوم مجتهدی تهرانی نقل می‌کنند:‌ ما هر وقت گرفتار می‌شویم می‌گوییم خدا. استاد ما شصت و دو سال پیش این شعر را می‌خواند:
هر وقت که سرت به درد آید
                                        نالان شوی و سوی من آیی
چون درد سرت شفا بدادم
                                        یاغی شوی و دگر نیایی
ما هر وقت با خدا کار داریم می‌گوییم خدا. چقدر خوب است وقتی هم که کار نداریم، بگوییم خدا. (طریق وصل ص 18)