پرسش:
گناهان انسان علاوه بر آثار اخروی آن، چه آثار وضعی در این دنیا برای انسان به همراه دارد؟
پاسخ:
گناه دارای آثار وضعی است یعنی بسیاری از گناهان مکافاتی در این جهان دارند. به تعبیر دیگر یکی از حکمت‌های الهی در نظام آفرینش این است که نظام هستی نسبت به کردارهای انسان بی‌تفاوت نیست و در برابر نیک و بد اعمال آدمی واکنش مناسب خود را نشان می‌دهد.
قرآن مجید می‌فرماید: «و لو ان اهل القری آمنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء و الارض» «اگر اهل شهرها و آبادی‌ها، ایمان می‌آوردند و تقوا پیشه می‌کردند، برکت‌های آسمان و زمین را برآنها می‌گشودیم». (اعراف - 96)
بنابراین در نظام علت و معلول کنش‌های نیک و بد آدمی در تعیین نیک بختی و نگون‌سازی انسان در همین دنیا نیز موثر است و بازگشت نتایج اعمال انسان به وی اختصاص به سرای آخرت ندارد.
یکی از پیامدهای گناه، پوچ شدن اعمال نیک است. در قرآن کریم 16 بار سخن از «حبط اعمال» به میان آمده و از مجموع آنها استفاده می‌شود که گناهان بزرگی، چون: کفر، شرک، تکذیب آیه‌های الهی، انکار معاد و... موجب از بین بردن اعمال نیک می‌شود. برای نمونه، تکبر و سرکشی ابلیس از فرمان الهی درباره سجده کردن آدم، موجب پوچی شش هزار سال عبادتش شد. (نهج‌البلاغه - خطبه 192)
در روایات به برخی از آثار وضعی و دنیوی گناهان اشاره شده که در اینجا فقط به اهم عناوین اصلی آن بسنده می‌کنیم:
1. قساوت قلب،       2. سلب نعمت،       3. به اجابت نرسیدن دعا
4. الحاد و انکار       5. قطع‌روزی         6. محرومیت از نماز شب
7. ناامنی از حوادث‌ها    8. قطع باران       9. فقر عمومی
10. کوتاهی عمر         11. اندوه      
خداوندا ز عصیان خسته جانم
درافتاده به ظلمت این روانم
اگر جان از گنه تاریک دارم
ولی لطف تو را نزدیک دارم