جولان بی‌پایان «پایان‌نامه‌فروشی» در میدان علم!
سرتاسر میدان انقلاب از مقابل هر کتاب‌فروشی که گذر می‌کنی تابلو‌های کنار خیابان و حتی موزاییک‌ها و سنگ‌فرش‌های زیر پایت را تبلیغات و تراکت‌هایی با مضمون فروش پایان‌نامه فرش کرده‌اند؛ رخداد زشتی که نه زیبنده ساحت علم است و نه زیبنده جامعه‌ای که آهنگ توسعه علمی دارد.
ثقفی؛ رئیس دانشگاه شاهد درباره موضوع پایان‌نامه‌فروشی می‌گوید: بحث ارائه مقاله حرکت مثبت و درستی است و به عنوان فرصت برای جامعه دانشگاهی به شمار می‌رود، ولی هر فرصتی در کنار خود عوارض و تهدیداتی هم دارد. تولید مقاله نیز به عنوان یک شاخص در تولید علم در تمام دنیا مطرح است، اما اینکه مقالات صرفاً پایه نظری یا کتابخانه‌ای داشته باشد یا خریداری شده باشد و منجر به حل مشکلات جامعه نشود اشکال دارد.
نامبرده ادامه می‌دهد: اگر پایان‌نامه‌های دانشجویی به سمت حل مشکلات کشور روند و خروجی‌ها با چنین عملکردی مطالبه شود، فروش پایان‌نامه هم به‌طور طبیعی به این صورت انجام نمی‌شود. همچنین به نظر می‌آید این توانایی وجود دارد که جلوی پایان‌نامه‌فروشی را بگیریم، اما نیاز به یک عزم جدی داریم، قوانینی هم تصویب شده که مشکلی ندارد، ولی بحث اجرای آن مطرح است.
با اینکه نزدیک به دو سال از بحث مبارزه با پایان‌نامه‌فروشی در ایران و مبارزه با آن حواشی و جنجال‌های برپا شده برای آن می‌گذرد، با اینکه لایحه مقابله با تخلفات علمی تبدیل به قانون شده و ابلاغ هم شده است، اما سودجویان و کاسبان این راه طولانی که مسیر را به اندازه یک شب کوتاه می‌کنند؛ همچنان جولان می‌دهند. البته ناگفته نباید دسته‌ای دیگر از همین قبیل فرصت‌طلبان در رده‌های پایین‌تر تحصیلی با دریافت مبالغی میلیونی مدارک دیپلم، پیش‌دانشگاهی و... را به حرفه‌ای‌ترین حالت ممکن جعل می‌کنند، بدون آنکه آب از آب تکان بخورد!
اوج اشتباه بودن این کار زمانی رخ‌نمایی کرد که حدود دو سال قبل ۵۸ مقاله محققان ایرانی از هفت نشریه علمی معتبر دنیا آن هم به دلیل تقلب علمی آغاز و حذف شد و با گزارش مجله ساینس از بازار پایان‌نامه‌فروشی در ایران ابعاد جهانی پیدا کرد.
همچنین طبق لایحه ارسالی دولت یازدهم به مجلس (که با بررسی‌های فراوان در آخرین روز‌های شهریور ۹۶ تبدیل به قانون شد) مرتکبان تقلب علمی مشمول مجازات‌هایی از قبیل: جزای نقدی درجه ۳ و محرومیت از حقوق اجتماعی درجه ٦ خواهند شد؛ مجازات‌هایی که در خیابان انقلاب کسی چندان آنها را جدی نمی‌گیرد.
در همین ارتباط دکتر رحیمیان؛ معاون پژوهشی دانشگاه تهران نیز مدتی قبل اعلام کرده بود: طبق مشاهدات و تحقیقاتی که از خرید و فروش مقالات و پایان‌نامه‌ها داشتم متوجه شدم که تعدادی از دانشجویان بعد از فارغ‌التحصیلی به دلیل نبود شغل به تهیه مقاله و پایان‌نامه روی آورده‌اند و از این طریق امرار معاش می‌کنند؛ بنابراین این افراد کار‌های تحقیقاتی و پژوهشی برخی دانشجویان را تقبل می‌کنند.
به نقل از تابناک؛ معاون پژوهشی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه تعداد تقلب و تخلف علمی در پایان‌نامه‌ها و مقالات علمی در دانشگاه‌های بزرگ بسیار کم است گفته بود: از زمانی که آئین‌نامه کارگروه تخلفات علمی تصویب شده است تعداد تخلفات علمی دانشجویان در کار‌های پژوهشی مانند ارائه مقاله و تهیه پایان‌نامه در دانشگاه تهران به ۵۰ مورد رسیده است.
شایان ذکر است که منادی سفیدان؛ معاون امور مجلس دانشگاه آزاد اسلامی نیز اردیبهشت امسال پیرامون افزایش آمار پایان‌نامه‌فروشی در آموزش عالی گفت: لایحه قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی در مجلس دهم به تصویب رسیده است که در واقع این قانون پشتوانه محکمی برای جلوگیری از خرید و فروش علمی است. این قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی به نوعی رعایت کپی‌رایت داخلی است، مبنی بر اینکه پایان نامه‌ها تکراری نباشد و یک نرم‌افزار جامع ایجاد شود که کل پایان‌نامه‌های کشور در آنجا جمع‌آوری شود.
وی در ادامه اظهار می‌دارد: در واقع پایان‌نامه‌فروشی هم علم‌فروشی و جرم است، درست نیست که اجازه دهیم یک عده بدون زحمت و بی‌سواد تنها با پرداخت مبلغی مرحله پایان‌نامه را بگذرانند و بعد هم به واسطه مدارک تحصیلی بی‌کیفیتی که کسب کرده‌اند، انتظار داشته باشند وارد بازار کار و یا حتی پست‌های مهم مملکتی شوند که اگر چنین شود خیانت بزرگی به کشور است که سبب ورود افراد نالایق در پست‌های مهم و عدم شایسته‌سالاری خواهد شد.
حالا باید منتظر ماند و دید که آیا قانونی وضع شده با پیگیری‌های مستمر اثربخشی خودشان را نمایان خواهند کرد و یا جیب سودجویان روز به روز پرتر و به تعداد تحصیلکردگان بی‌سواد و در واقع قلابی، درد کشور افزوده خواهد شد؟!