«ویلبر راس» وزیر بازرگانی آمریکا پنج‌شنبه هفته گذشته با اعلام پایان معافیت‌های تعرفه‌ای اتحادیه اروپا، گفت: از این پس فولاد و آلومینیوم وارداتی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا مشمول تعرفه خواهند بود.
این تصمیم که واکنش تند اروپایی‌ها را به همراه داشته و در صورت اجرایی شدن می‌تواند اثرات قابل توجهی بر اقتصاد کشورهای غربی داشته باشد، یک ماه پس از آن اتخاذ می‌شود که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا رسما خروج این کشور از توافق هسته‌ای با ایران را اعلام کرد.
هرچند این دو رخداد در ظاهر مجزا از هم به نظر می‌رسند، اما برخی کارشناسان معتقدند فشار ترامپ به اروپا در عرصه اقتصادی، با هدف امتیازگیری در زمینه امنیتی و سیاسی صورت می‌گیرد و در واقع تعرفه‌گذاری بر محصولات وارداتی اتحادیه اروپا، گروکشی واشنگتن برای مجبور کردن اتحادیه اروپا در موضوعاتی مانند بودجه ناتو و تحریم‌های ضدایرانی است.
«ملوین کراس» کارشناس شناخته‌‌شده‌ اندیشکده «هوور» در این مورد در پایگاه «بلومبرگ»، نوشته است: به نظر نمی‌رسد آنچه کاخ سفید ترامپ در نظر دارد، یک توافق تجاری متعارف باشد. بلکه او می‌خواهد مصالحه تجاری را با امتیازات سیاست خارجی و امنیتی مبادله کند.
وی می‌افزاید: «این روشی بدیع از یک رئیس‌جمهور آمریکا در برخورد با متحدان نزدیک این کشور است. اما به نظر می‌رسد، این روش در کوتاه‌مدت نتایجی به بار آورد که ترامپ بتواند با استناد به آنها اعلام پیروزی کند.»
نشانه‌هایی برای تایید این تحلیل درباره ارتباط میان تنش تعرفه‌ای آمریکا و اروپا و مسئله بودجه ناتو و تحریم‌های ایران هم وجود دارد.
«استیون منوشین» وزیر خزانه‌داری آمریکا اخیرا به شبکه «سی.‌ان.‌بی.‌سی» گفته بود که ترامپ میزان سهم کشورها در تأمین بودجه ناتو را در تعرفه واردات فلزات در نظر می‌گیرد.
در واقع آمریکا از کشورهای اروپایی عضو ناتو می‌خواهد قانون تخصیص حداقل 2 درصد بودجه به مسائل نظامی را رعایت کنند تا از تعرفه فلزات معاف شوند.
نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه فشارهای آمریکا اثراتی نیز داشته است. به عنوان نمونه، گفته می‌شود که آلمان به ناتو اعلام کرده قصد دارد سهم بودجه دفاعی از کل بودجه را تا سال 2025 از رقم 1/2 درصد فعلی به 1/5 درصد افزایش دهد.
در مسئله تحریم‌های ایران هم مقام‌های آمریکایی موضعی مشابه داشته‌اند. «ریچارد گرنل» سفیر آمریکا در آلمان در مصاحبه با روزنامه «نیویورک تایمز» گفته بود اگر کشورهای اروپایی در اعمال تحریم علیه ایران با واشنگتن همکاری کنند، واشنگتن ممکن است آنها را به صورت دائمی از تعرفه فلزات معاف کند.
به نظر می‌رسد آمریکا تلاش می‌کند از موضوع تعرفه به عنوان یک اهرم فشار به اروپا استفاده کند تا این کشورها را به تبعیت از تحریم‌های آمریکا علیه ایران و احیای تحریم‌های ضدایرانی وادارد تا «کارزار فشار حداکثری» علیه ایران، اجرایی شود.
مشخص نیست که راهبرد تجارت در برابر تبعیت امنیتی و سیاسی تا چه حد در آینده موفق باشد، اما نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه دست‌کم در کوتاه‌مدت این راهبرد به رئیس‌جمهور آمریکا امکان اعمال فشار بیشتر بر اروپا را خواهد داد.
توهم آمریکایی
«وندی شرمن» مذاکره‌کننده ارشد دولت سابق آمریکا در گفت‌وگوهای هسته‌ای با تهران در مصاحبه با فرانس 24 گفت: بولتون احتمالا رئیس‌جمهور را تشویق می‌کند که تحریم‌ها را به ایران برگرداند و آنها را شدیدتر کند تا همگان را در جامعه بین‌المللی به همکاری دوباره (با آمریکا برای تحریم ایران) بکشاند. اما به نظر من آنچه که بولتون به آن امیدوار است آن است که این تحریم‌ها چنان سخت و شدید باشند که مردم ایران برخاسته و حکومت را سرنگون کنند. به نظر من، تغییر رژیم استراتژی آقای بولتون است و من فکر نمی‌کنم چنین چیزی قرار باشد اتفاق بیفتد.
رآکتور اراک
رویترز در گزارشی نوشت: دیپلمات‌های غربی تاکید کردند که بازگشت تحریم‌های آمریکا پس از خروج این کشور از برجام بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک و تغییر کاربری سایت فردو را با مشکل مواجه می‌کند.
«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا روز 18 اردیبهشت‌ماه بعد از خارج کردن کشورش از برجام فرمانی را برای بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای علیه این کشور امضا کرد. این فرمان، تحریم‌ها را علیه سازمان انرژی اتمی ایران که رآکتور تحقیقات آب سنگین اراک زیر نظر آن فعالیت می‌کند، احیا می‌کند.
نتیجه عکس
به گزارش فارس، روزنامه آمریکایی «واشنگتن‌پست» طی یادداشتی به قلم «مایکل مک فال» دستیار «باراک اوباما» رئیس‌جمهور سابق آمریکا به خروج اخیر «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا از برجام و تعیین 12شرط «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا برای مذاکره مجدد با ایران ‌اشاره کرد و نوشت که این تصمیم ترامپ توجهات در داخل ایران را به سوی آمریکا جلب کرده است.
واشنگتن‌پست در این گزارش استدلال کرده است که طرح‌های ترامپ برای تغییر رژیم در داخل ایران، نتیجه عکس به همراه دارد.
این گزارش توضیح داد، اقدامات مقامات آمریکایی، شواهد جدیدی برای استدلال‌های مقامات ایرانی ارائه داده است مبنی بر آنکه آمریکا به دنبال فقیر کردن مردم ایران است.
بنا بر گزارش روزنامه واشنگتن‌پست، مخالفان برجام در داخل ایران هم‌اکنون با صدای بلند می‌گویند که درخصوص تمام آنچه که درباره فریبکاری آمریکایی‌ها می‌گفتند، حق داشتند.
تأثیر برجام
«برایان هوک» دستیار سیاسی ارشد وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه با رادیو فردا گفت: برجام نه تنها زندگی مردم ایران را بهبود نبخشیده بلکه باعث بدتر شدن شرایط برای آنها شد.
هوک افزود: ما در آمریکا، برای خودمان تصمیم می‌گیریم و دانستن این مطلب که چرا اروپا می‌خواهد در برجام بماند، برای ما سخت است؛ خبر خوب این است که برخی اروپایی‌ها، تصمیم به قطع تجارت با ایران گرفته‌اند مثل توتال، مائرسک، زیمنس.
وی سپس به روشنی از عزم آمریکا برای جنگ اقتصادی با جمهوری اسلامی سخن گفت و تصریح کرد: ما در صدد هشدار دادن به خارجی‌ها درخصوص مخاطرات سرمایه‌گذاری در ایران هستیم.
هوک همچنین به اغتشاشات دی ماه سال گذشته پرداخت و ضمن حمایت علنی از اقدامات تخریبگران، گفت: افتخار می‌کنیم که در همه سطوح قوه مجریه، در اعتراضات (دی ماه) در کنار مردم ایران ایستادیم؛ بسیاری از آمال معترضین، همان امیدهای ما بود.
 رایزنی اروپا با آمریکا
وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای از گفت‌وگوی وزرای خارجه فرانسه و آمریکا درباره آنچه «فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه» خوانده شده خبر داد.
گزارش‌ها حاکی است «مایک پمپئو»، وزیر خارجه آمریکا با «ژان ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه درباره ایران و لیبی گفت‌وگو کرد.
آمریکا و متحدانش در حالی ایران را به «فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده در منطقه» متهم می‌کنند که دولت‌های عراق و سوریه بارها نقش تهران در مبارزه با گروه‌های تروریستی از جمله داعش را ستوده‌اند.
آمریکا و متحدانش در منطقه از زمان آغاز ناآرامی‌ها در سوریه از تروریست‌های تکفیری حمایت کرده‌اند.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشت: پاتریک پویانه مدیرعامل شرکت توتال روز جمعه در یک نشست به سهامداران این شرکت گفته که احتمال معاف شدن از تحریم‌های آمریکا علیه ایران برای ادامه پروژه میدان گازی پارس جنوبی بسیار ضعیف است.
توتال پیش از این اعلام کرده بود که در صورت عدم معافیت از تحریم‌های آمریکا، این شرکت از پروژه فاز 11 پارس جنوبی که از جولای 2017 اجرای آن آغاز شده، خارج خواهد شد.
«ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه در مصاحبه با تلویزیون LCI این کشور گفت: در یک زمینه پیشرفت کرده‌ایم، اجرای یک قانون اروپایی(قوانین مسدودساز) مربوط به سال۱۹۹۶ که آن را نوسازی کرده‌ایم و به ما اجازه می‌دهد از شرکت‌هایمان در برابر آمریکا محافظت کنیم، اما این کافی نیست.
تحلیلگران می‌گویند در حال حاضر آرایش تحریم‌های آمریکا و میزان نفوذ نظام مالی این کشور به نحوی تغییر کرده که قوانین مسدودساز اثری غیر از یک بیانیه سیاسی و ابزاری برای هشداردهی نخواهند داشت.

خروج فرانسه از برجام!
یک روزنامه روس به نقل از «یک منبع بلندپایه در وزارت امور خارجه فرانسه» نوشته پاریس آماده آغاز مذاکرات با تهران بر سر یک توافق جدید بعد از خروج آمریکا از برجام است.
روزنامه «ایزوستیا» (نقل‌ شده در ایتارتاس) نوشته  کمیته امور خارجی، دفاعی و نیروی مسلح سنای فرانسه این موضوع را تأیید کرده و اضافه کرده پاریس احتمال امضای توافقی جدید با ایران و خروج از «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) را بررسی می‌کند.
این روزنامه نوشته «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه در جریان دیدار اخیرش با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه با او درباره حفظ برجام و در عین حال، تدوین سندی جدید که به امضای همه طرف‌های توافق، از جمله آمریکا برسد رایزنی کرده است. ماکرون در دیدار با «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا هم این موضوع را مطرح کرده است.
به نوشته روزنامه روس، سند جدید بایستی تمامی موارد اضافه بر موضوع هسته‌ای که محل نگرانی مشارکت‌کنندگان در توافق است را شامل شود.
منبع مورد استناد «ایزوستیا» می‌گوید: علاوه‌بر موضوع سلاح‌های هسته‌ای ما درباره فعالیت‌های ایران در حوزه موشک‌های بالستیک و حضور نظامی روزافزون آن در خاورمیانه هم نگرانی داریم. به همین دلیل است که مایل به آغاز یک فرایند مذاکره‌ای جهانی و جامع با تهران هستیم.
به گزارش فارس، یک منبع در سنای فرانسه هم ضمن تأیید این موضوع گفته امانوئل ماکرون به دنبال گرد هم آوردن طرف‌های فعلی و سابق برجام دور میز مذاکره و تلاش برای حصول یک توافق جدید و «اصلاح‌شده» با تهران است.
«رابرت دل پیچیا»، معاون کمیته امور خارجه، دفاعی و نیروهای مسلح سنای فرانسه گفت: نیت رئیس‌جمهور این است که فرانسه ممکن است از توافق فعلی با ایران خارج شود، اما فقط به این دلیل که مذاکراتی بر سر سند جدید و کامل‌تر را آغاز کند.
«امانوئل ماکرون» اولین رئیس‌یک کشور اروپایی بود که شهریورماه سال گذشته بعد از مواضع ترامپ ضد توافق هسته‌ای، بحث «توافق مکمل برجام» با ایران، در زمینه برنامه موشکی این کشور را به میان آورد.
او در جریان سفرش به واشنگتن، قبل از خروج آمریکا از برجام از طرح فرانسه برای رسیدن به یک توافق «جامع‌تر» با ایران با ۴ محور رونمایی کرد. محورهای طرح فرانسوی را اجرای مفاد توافق فعلی برجام، گسترش مفاد آن به بعد از سال ۲۰۲۵، فشار بر برنامه موشکی ایران و مهار نفوذ منطقه‌ای ایران در منطقه را تشکیل می‌داد.
گفتنی است پس از خروج رسمی آمریکا از برجام، دولتمردان و رسانه‌های حامی دولت تأکید کردند که ایران به برجام بدون آمریکا کنار اروپا ادامه می‌دهد. روزنامه‌های حامی دولت نیز با تیترهایی همچون «خروج مزاحم از برجام»، «برجام ماند، آمریکا رفت»، «موگرینی: در برجام می‌مانیم»، «تصمیم منطقی تهران» و... از برجام بدون آمریکا استقبال و تأکید کردند که اروپا کنار ایران ایستاده است.
اوباما و دیگر مقامات سابق دولت آمریکا چندین بار به‌صراحت اعلام کردند که «ما توانستیم بدون شلیک حتی یک گلوله، توان هسته‌ای ایران را متوقف کنیم». مقامات ارشد دولت اوباما همچنین تأکید کردند که «ما صنعت هسته‌ای ایران را متوقف کردیم و حالا نوبت دولت بعدی آمریکا است که این روند را درخصوص توان موشکی و قدرت منطقه‌ای ایران اجرا کند». علیرغم لبخندها و حمایت‌های ظاهری اروپا از حفظ برجام و عصبانیت و خشم آمریکا از برجام، هدف اصلی و مشترک آمریکا و اروپا این است که با اجرای ترفند «پلیس خوب ــ پلیس بد»، توان موشکی و قدرت منطقه‌ای ایران را نیز برجامیزه کرده و به‌خیال خام خود بدون شلیک حتی یک گلوله، برجام‌های بعدی را نیز به مرحله اجرا برسانند.