نگاهی به دیروزنامه‌های زنجیره‌ای
جنجال‌سازی برای لاپوشانی بی‌کفایتی
سرویس سیاسی-
«وانمودسازی» نوعی شگرد رسانهای است. شگردی ناهنجار و غیراخلاقی اما توسط رسانه‌ها به کار گرفته می‌شود. وانمودسازی نوعی دروغگویی رسانهای است. یکی از اقسام این وانمودسازی (خلاف گویی) شیوه‌ای است که رسانه به گونه‌ای حرف می‌زند که راه فراری هم برای خود بگذارد اما مفهومی که در نهایت در ذهن مخاطب می‌نشیند همان چیزی است که «خلاف واقع گفتن» و «فریب» نامیده می‌شود.
روزنامه اعتماد در یادداشتی نوشت: «ترامپ چون يك دلواپس از اين توافق بيزار است، فضاي مجازي در آستانه فيلتر و توقيف و محدوديت است و معلوم نيست چه دستي از كجا و كي دكمه فيلتر تلگرام را خواهد فشرد. مرجع اين ضماير مجهول در عرصه اقتصاد هم نقش آفرينند.»
دروغگویی به سبک زنجیره‌ای‌ها
مساوی قرار دادن ترامپ با منتقدان داخلی برجام یکی از آن دروغ هاست. اینکه ممکن است ترامپ هم‌اشکالاتی را به برجام وارد بداند کجا و آنچه منتقدان داخلی می‌گویند کجا؟! این دو در نهایت فاصله از هم قرار دارند چرا که اولی می‌گوید منافع آمریکا باید بیشتر از آنچه هست در برجام لحاظ و حقوق ملت ایران بیشتر تضییع می‌شد. حرف منتقدان داخلی اما این است که چرا آن همه دستاورد (که طبق قوانین جهانی حق هر ملتی است) را نقد دادیم و وعده‌های نسیه گرفتیم. اکنون نیز همه اذعان دارند که غرب زیر میز زده، یعنی همان چیزی که منتقدان برجام در داخل می‌گفتند.
نکته دیگر اینکه ترامپ یک کاسب است. او از اول سخن پاره کردن برجام را زد اما تاکنون این کار را نکرده، او در هر نوبت با ایجاد این تشویش در بازار اقتصادی ایران اثر منفی می‌گذارد. روزنامه‌های زنجیره‌ای و اصلاح‌طلبان هم خواه، ناخواه عروسک‌هایی شده‌اند که آنچه ترامپ می‌خواهد را بازی می‌کنند. یعنی در هر نوبت این تشنج را با روزنامه هایشان به بازار منتقل می‌کنند.
نکته دیگر این است که نسبت «فضای مجازی» و تلگرام مانند نسبت یک ساختمان با یک آجر است. فضای مجازی به کل فضایی گفته می‌شود که فرد از طریق اینترنت به آن وارد می‌شود. یعنی این فضا اعم از وبلاگ‌ها، سایت‌ها، انواع رسانه‌هایی نظیر همین رسانه‌های تعاملی نوظهور، بازی‌های تحت شبکه و... است. یک پیام رسان مانند تلگرام خود در میان صدها پیام رسان (داخلی و خارجی) جزیی از خانواده رسانهای تعاملی (اینتراکتیو) را شکل می‌دهد و مجموع این پیام رسانهای تعاملی خود جزیی از فضای مجازی هستند. حالا روزنامه زنجیره‌ای اعتماد در مسیر القای «ترس و واهمه» به مدد دروغگویی چنین وانمود می‌کند که فضای مجازی در آستانه فیلتر شدن است! در حالی که صدها پیام رسان داخلی و خارجی وجود دارد چرا یک پیام رسان خارجی تا این اندازه برای طیف موسوم به اصلاح‌طلب مهم است که به راحتی اخلاق و شرافت کار روزنامه نگاری را زیر پا گذاشته مسیر ترساندن مردم را پیش می‌گیرند؟ این در حالی است که پیش از این نیز مردم در مقاطعی مثلا از پیام رسان واتس آپ به وایبر کوچ کرده‌اند و هیچ اتفاق خاصی نیفتاده است.
آرزو به دل ملت ماند!
این آرزو به دل ملت مانده است که برای یک بار هم که شده دولت و طیف موسوم به اصلاح‌طلب از سال 92 تا اکنون در موردی نتایج را به گردن بگیرد و برای جبرانش تلاش کند.
چهارسال یک‌ریز و مستمر عبارت «تقصیر دولت قبل» را از دولتمردان و روزنامه‌های حامی آنها (روزنامه‌های زنجیره ای) شنیدیم. حتی حقوق‌های نجومی را که این دولت پرداخت کرده بود هم به گردن دولت قبل انداختند. اکنون هم که موضوع ارز و گرانی آن مطرح شده در کمال جسارت به تحمیق ملت مشغول هستند، به این صورت که وقتی نتایج ملموس بی‌تدبیری و کم کاری هایشان نمایان می‌شود زمین و زمان را به هم می‌دوزند تا عنوان کنند که مقصر دیگری است! در توهم زنجیره‌ای‌ها همیشه هم سایه‌ها‌ی مرموزی هستند که آرام و بی‌صدا می‌آیند و جلوی به ثمر نشستن برجام را می‌گیرند! در مسیر خدمت دولت به مردم سنگ‌اندازی می‌کنند! دلار را گران می‌کنند! و حتی ساعت پایتخت را دست کاری می‌کنند تا ایشان نتوانند صبح سر وقت بیدار شوند و برای خدمت به خلق خدا بشتابند! این مسیر تا کجا ادامه خواهد یافت؟!
در یادداشت دیروز اعتماد آمده: «سازندگان اين بحران چه كساني هستند و در چنين زميني ما بايد دركجا بايستيم؟ آيا ما فقط نظاره‌گر اين بحران‌سازي‌ها خواهيم بود.» ضمن آنکه دیروز روزنامه‌های زنجیره‌ای برای نجات دولت مطلوب خود از بحرانی که در اقتصاد ایجاد کرده و به حاشیه بردن سقوط ارزش پول ملی و بالا رفتن تصاعدی نرخ ارز دست به حاشیه سازی و طرح مسائل توهم گونه زده اند!
روزنامه زنجیره‌ای شرق در این راستا موضوع «رئیس‌جمهور نظامی» را مطرح و درباره آن طی گزارشی نوشته است: «اين آرزوي ديرينه جماعتي از سياست‌ورزان ايراني بعد از انقلاب است؛ جماعتي كه پيشينه و ريشه‌اش به جريان راست سياست در ايران بازمي‌گردد. يك «رضاخان حزب‌اللهي» يا «رضاخان مصلح» يا رئيس‌جمهوري نظامي. انگار در پس‌زمينه ذهني جمعي از اصولگرايان همواره نوعي از اقتدارگرايي مدل رضاخان تقديس شده است.»
مدعیان اصلاحات اگرچه آسمان و ریسمان به هم می‌بافند اما گهگاه خود اذعان دارند که کشور بر اثر
سوء مدیریت اقتصادی ناشی از عملکرد دولت دچار بحران‌های عدیده‌ای است. روزنامه‌های زنجیره‌ای و مدعیان اصلاحات به جای آنکه پاسخگوی این سوء مدیریت‌ها باشند به دنبال حاشیه سازی هستند، از زنجیره ای‌ها باید پرسید که در شرایط کنونی که رئیس‌جمهور قانونی مستقر بوده و انتخاباتی در پیش نیست طرح چنین مباحثی به چه نیتی صورت می‌گیرد، جز اینکه دولت را از پاسخگویی به آنچه وظیفه اوست و انجام نداده است برهاند؟! هرگاه زمان انتخابات فرا رسید به مدد عملیات‌های رسانهای-روانی شروع به ترساندن مردم کنید!
تنفس مصنوعی به برجام
روزنامه ایران دیروز در گفت‌وگویی، وضعیت پسابرجام را روشن، عالی، مطلوب و خوشایند وانمود کرد. در این مصاحبه آمده است: «دستاوردهای برجام هم در فرامتن و هم در متن، تمام ابعاد سیاسی، حقوقی، اقتصادی و فنی را دربر می‌گیرد و نباید دستاوردهای آن را به تحریم‌ها آن هم در شرایطی که بخش زیادی از آنها لغو شده، محدود کرد. این در حالی است که بر پایه توافق هستهای بیش از 900 مورد تحریم، کاملا لغو شده و حدود 200 مورد همچنان مانده است. منتهی منتقدان، تحریم‌های مربوط به بانک، تجارت و بیمه را برجسته می‌کنند و به آسانی از لغو تحریم نفت، پتروشیمی و صنعت فلزات می‌گذرند.»
توصیفاتی که در این مصاحبه به کار رفته کاملا در تضاد با نقطه نظرات مسئولان دولت درباره برجام و پسابرجام است. به موارد زیر توجه کنید:
ـ اکنون بعد از گذشت یک سال از اجرای برجام هنوز برای جذب فاینانس موفق نشده‌ایم. (جهانگیری،معاون اول دولت)
ـ 8 ماه پس از اجرای برجام، به خاطر مجازات‌های آمریکا، هیچ یک از بانک‌های بزرگ اروپایی کار با ایران را شروع نکرده است. (ظریف، وزیر امور خارجه)
ـ هنوز نمی‌توانیم در انگلستان یک حساب بانکی باز کنیم. (ظریف)
ـ برجام، تاکنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای تهران در بر نداشته است.
(سیف، رئیس‌بانک مرکزی)
- حداقل از نظر علمی 40 سال استاد دانشگاه هستم، لذا این را می‌توانم بگویم. هم‌اکنون و پس از پیش آمدن قضایای روادید تعداد زیادی از دانشمندان اروپایی که مقداری احتیاط می‌کنند از آمدن به ایران استنکاف دارند. به قول دانشگاهی‌ها این یعنی وضعیت آنها پیش از برجام بهتر از پس از برجام بوده است. (صالحی، رئیس‌سازمان انرژی اتمی)
- تحریم‌ها روی کاغذ برداشته شده اما هنوز عملا همه آنها برداشته نشده که مقداری به دلیل شرایط است و مقداری به دلیل شیطنت آنها و ایرادات زیادی هست که ما هم اعتراضات مفصلی به طرف مقابل کرده‌ایم. (عراقچی، رئیس‌‌ستاد پیگیری برجام)
ـ ایران برجام را داستانی موفق نمی‌داند چراکه ایران از آن بهره‌مند نشده و تحریم‌ها برداشته نشده است. دلیل ساده است، آمریکا تقریبا هر روز تعهداتش در برجام را نقض می‌کند و آمریکا دلیل این مسئله است که برجام برای ایران موفق نبوده است. حتی متن و کلمات برجام نقض شده‌اند. (عراقچی، در اندیشکده سلطنتی چتم هاوس در انگلیس)
لازم است خاطرنشان شود که اکنون با وجود افزایش فروش نفت، امکان بازگشت پول آن به کشور به دلیل عدم انجام مبادلات در سوییفت وجود ندارد. فعالان اقتصادی نیز معتقدند که اگرچه سوییفت باز است اما مبادلات بانکی در آن انجام نمی‌شود و روابط کارگزاری ایران با دنیا برقرار نیست.
در بخش دیگری از این گفت‌وگو آمده است: «ما‌به‌ازای محدودیت‌های ایران در تعداد سانتریفیوژ و درصد غنی‌سازی و ذخایر هم مشروعیت بخشی به فعالیت‌های هسته‌ای‌اش بوده است.»
این روند بر وفق کدام منطق و عقلانیت است که با وجود چنین بدعهدی از طرف غربی باز بعضی سخن از برجام‌های دیگر نظیر برجام منطقه‌ای می‌کنند؟! به عبارتی باید گفت از دستاوردهای خویش چشم پوشیدیم و نقد دادیم و تعهد نسیه گرفتیم، تعهدی که با گذشت بیش از دو سال هنوز جامه عمل نپوشیده است.
زمزمه برجام منطقه‌ای!
روزنامه آرمان در یادداشتی نوشت: «سوم اردیبهشت مقارن با 19 آوریل قرار است وزیر امورخارجه کشورمان در شورای روابط خارجی آمریکا در مورد خاورمیانه و برنامه هستهای ایران سخنرانی کند... به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا از ایران خواسته تا نقطه نظرات خود را در این مؤسسه آمریکایی مطرح کند و مشخص نیست که آیا همان نقطه نظرات گذشته طرح خواهد شد یا نگاه دیگری مطرح می‌شود. از این رو ایران در سیاست منطقه‌ای خود باید دست به اقدامات عملی بزند... این سخنرانی چند روز قبل از سفر امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه و آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان به آمریکا برای صحبت با ترامپ صورت می‌گیرد. بنابراین اروپایی‌ها خواسته‌اند که
نقطه نظرات ایران در آنجا مطرح شود. از این جهت این سخنرانی باید با دقت کامل صورت گرفته و در بردارنده نکته‌های مهم و توضیح دهنده سیاست‌های ایران باشد».
این روزنامه زنجیره‌ای در ادامه گفت:« در آستانه 12 می که تصمیم‌گیری ترامپ برای تمدید یا خروج از برجام انجام خواهد شد، کشورمان در لحظه حساسی قرار دارد و آمریکا فشار‌های زیادی برای رسیدن به اهدافش وارد می‌کند. علاوه بر روشنگری درباره یمن، مسئله دیگر سوریه است که تبدیل به گره‌ای بین‌المللی شده است... نکته این است که عالم سیاست بین‌الملل، عالم موازنه امتیازات است و اگر قرار است یکی از طرفین انتظاری و خواسته‌ای داشته باشد، باید امتیازی برابر با آن رد و بدل شود».
مدعیان اصلاحات در رویکردی ضد منافع ملی، اصرار دارند که باید یک طرفه امتیاز بدهیم و به هیچ عنوان انتظار امتیازگیری نداشته باشیم. در حالی که تجربه پرهزینه برجام پیش روی همگان قرار دارد، مدعیان اصلاحات زمزمه برجام منطقه‌ای را سر داده‌اند.